Kelder als gebruiksoppervlakte: Wat telt mee en wat niet?

Published by Redactie on juli 9, 2025 | Category kelder

De vraag of een kelder als gebruiksoppervlakte (GO) wordt gerekend, is van belang bij het bepalen van de oppervlakte van een woning, vooral voor het opstellen van een energielabel, de bepaling van het bouwbesluit, of de verkoopwaarde van een woning. Het is belangrijk dat dit duidelijk is voor eigenaren, bouwers, en architecten, aangezien de kelder bijvoorbeeld een rol kan spelen in de berekening van de 55% GBO/VG-regel. In dit artikel worden de regels en voorwaarden van de NEN 2580 behandeld, aangevuld met informatie uit meerdere bronnen, met als doel het beantwoorden van de vraag: telt een kelder mee als gebruiksoppervlakte?

Hoe wordt gebruiksoppervlakte gedefinieerd?

De gebruiksoppervlakte (GO) wordt bepaald volgens de NEN 2580, een standaard die de methode bepaalt om de oppervlakte van een woning te meten. De berekening gebeurt op basis van de vloeroppervlakte van een ruimte, gemeten langs de binnenkant van de scheidingswanden. De gebruiksoppervlakte omvat ruimtes die voor verblijfsdoeleinden worden gebruikt, zoals slaapkamers, woonkamers, keukens, badkamers en andere ruimtes die dagelijks worden gebruikt.

Volgens de NEN 2580 telt een kelder mee als gebruiksoppervlakte als de kelder aan bepaalde voorwaarden voldoet. Hieronder staan de belangrijkste regels en uitzonderingen uitgelegd.

Voorwaarden voor een kelder om mee te tellen in de gebruiksoppervlakte

1. Minimale hoogte

Een kelder telt mee als gebruiksoppervlakte als de ruimte minstens 1,5 meter hoog is. Dit is een vaste ondergrens binnen de NEN 2580. Als de ruimte lager is dan deze maat, telt deze niet mee. Er is echter een uitzondering: de ruimte onder een trap, zoals een kelderkast, telt ook wanneer de hoogte lager is dan 1,5 meter. Dit komt doordat het hier niet om een ruimte onder een dak of vloer gaat, maar onder een interne constructie – een trap. Die zones worden binnen de NEN 2580 niet uitgesloten, zolang ze onderdeel zijn van een functionele ruimte en bereikbaar zijn.

2. Toegankelijkheid via een vaste trap

De kelder moet toegankelijk zijn via een vaste trap, geen tijdelijke ladder of een losse toegang. Dit is belangrijk voor de bepaling van de gebruiksoppervlakte. Een kelder die bijvoorbeeld alleen bereikbaar is via een houten ladder of een verwijderbaar luik, telt niet mee als gebruiksoppervlakte. Dit geldt ook voor een zolder die slechts toegankelijk is via een huishoudladder.

3. Gebruik van de kelder

De kelder moet gebruikt worden als woonruimte. Dit betekent dat de ruimte moet voldoen aan de eisen van het bouwbesluit, zoals goede ventilatie, verwarming, en afwerking. Een kelder die bijvoorbeeld als opslag, installatieruimte, of fietsenstalling wordt gebruikt, telt niet mee als gebruiksoppervlakte. Pas wanneer de kelder op een manier is ingericht die geschikt is als woonruimte (zoals een hobbykamer, kantoor, of slapen), telt deze mee.

4. Aanvullende spelregels

Er zijn ook een aantal andere spelregels die van toepassing zijn: - Een kelder met een koekoek (uitbouw die daglicht toevoegt) telt mee als woonoppervlakte als de koekoek minstens 2 meter hoog is en een vloeroppervlakte van 4 m² heeft. - Een kelder die alleen gebruikt wordt voor opslag, wordt gerekend tot overige inpandige ruimte. Dit is geen gebruiksoppervlakte. - Een kelder die bouwkundig geschikt is als woonoppervlakte, maar niet voldoet aan de minimale hoogte van 1,5 meter, telt niet mee als gebruiksoppervlakte.

Telt een kelder mee in de 55% GBO/VG regel?

De 55% GBO/VG regel is van toepassing bij het aanvragen van een omgevingsvergunning of bij het bouwen van een nieuwbouw. Deze regel bepaalt hoeveel van de totale bouwoppervlakte (GBO) mag worden gebruikt voor een woning, en hoeveel voor andere gebruiksfuncties.

Conform de NEN 2580 telt een kelder mee in de 55% GBO/VG regel, als de kelder wordt gebruikt als leefruimte. Dit is het geval als de kelder voldoet aan de eisen van het bouwbesluit en geschikt is als woonruimte. Wordt de kelder echter alleen gebruikt als opslag, dan valt deze buiten de 55% regel.

Een kelder die niet gebruikt wordt als woonruimte, maar wel een overige gebruiksfunctie heeft, telt niet mee in de 55% GBO/VG regel. Dit is belangrijk bij het bepalen van de toegestane bouwoppervlakte en bij het aanvragen van een vergunning.

Verschil tussen kelder en souterrain

Een kelder wordt gedefinieerd als een ruimte waarbij meer dan de helft van de etage zich onder straatniveau bevindt. Een souterrain is het tegenovergestelde: hier is meer dan de helft van de etage zich boven straatniveau.

Een kelder of souterrain telt niet automatisch mee als gebruiksoppervlakte. Dit is alleen het geval als de ruimte bouwkundig geschikt is als woonruimte. Dat wil zeggen: er moet sprake zijn van goede ventilatie, verwarming, en afwerking. Een kelder die bijvoorbeeld als fietsenstalling wordt gebruikt, telt niet mee.

Wat telt niet mee als gebruiksoppervlakte?

Er zijn ook ruimtes die niet worden meegerekend in de gebruiksoppervlakte, zelfs als ze lager zijn dan 1,5 meter of een vaste trap hebben. Dit zijn onder andere: - Ruimtes onder een trap die niet functioneel zijn en geen gebruik maken van de ruimte. - Overige inpandige ruimtes die niet geschikt zijn als woonruimte. - Ruimtes die slechts incidenteel worden gebruikt, zoals een kelder die alleen als opslag dient. - Ruimtes die niet voldoen aan de eisen van het bouwbesluit, zoals geen ventilatie of verwarming hebben.

Invloed van de kelder op de waarde van een woning

Een goed afgewerkte kelder kan in sommige gevallen meer opleveren per vierkante meter dan een vierkante meter die volledig boven de grond is. Dit hangt af van de locatie, het gebruik, en de afwerking. Een kelder die bijvoorbeeld volledig is afgewerkt met dure details, duurzaamheid, en moderne installaties, kan een hogere waarde hebben dan een woning met een ouder bouwbesluit.

Tabel: Overzicht van kelder en gebruiksoppervlakte

Voorwaarde	Telt mee?	Toelichting
Kelder met minimale hoogte van 1,5 m	✅	Volgens NEN 2580
Kelder onder een trap (zelfs minder dan 1,5 m)	✅	Uitzondering in NEN 2580
Kelder met koekoek van 2 m hoog en 4 m² oppervlakte	✅	Volgens spelregels
Kelder gebruikt voor opslag	❌	Wordt gerekend tot overige inpandige ruimte
Kelder niet voldoet aan bouwbesluit	❌	Niet geschikt als woonruimte
Kelder bereikbaar via tijdelijke ladder	❌	Geen vaste trap, telt niet mee

Conclusie

Een kelder telt wel mee als gebruiksoppervlakte, mits aan de volgende voorwaarden wordt voldaan: - De kelder heeft minstens 1,5 meter hoogte. - De kelder is toegankelijk via een vaste trap. - De kelder is geschikt als woonruimte, d.w.z. goed geventileerd en afgewerkt. - De kelder is niet alleen bedoeld voor opslag, maar voor gebruik als leefruimte.

Er zijn echter ook uitzonderingen, zoals de ruimte onder een trap, die zelfs bij lagere hoogte worden meegerekend. Bovendien telt een kelder niet mee in de 55% GBO/VG regel als deze alleen wordt gebruikt als opslag. Het is daarom belangrijk dat de kelder bouwkundig geschikt is als woonruimte, en dat de toegang voldoet aan de eisen van de NEN 2580.

Bronnen

gebruiksoppervlakte