Gevaar van asbest in rioleringen en hoe hiermee om te gaan

Published by Redactie on juli 3, 2025 | Category riolering

Asbest is een natuurlijk mineraal dat in het verleden veelvuldig werd gebruikt in bouwmaterialen vanwege zijn vele voordelen, waaronder sterkte, hittebestendigheid, isolerende eigenschappen en goedkope prijs. In de jaren 1945 tot 1980 werd asbest vooral gebruikt in rioleringsbuizen, waarbij het vaak in cement werd verwerkt. Hoewel het gebruik van asbest sinds 1990 in de meeste landen is verbannen, blijft het nog steeds een probleem in oude gebouwen, waaronder rioleringen. In dit artikel worden de gevaarlijke eigenschappen van asbest in rioleringen besproken, en worden aanbevelingen gegeven over hoe hiermee om te gaan.

Gevaar van asbest in rioleringen

Asbest is gevaarlijk wanneer de vezels vrijkomen en worden ingeademd. De vezels kunnen diep in de longen terechtkomen en op termijn ernstige gezondheidsschade veroorzaken, zoals longkanker, mesothelioom (longvlieskanker) en asbestose. Asbest in rioleringen is vooral gevaarlijk tijdens werkzaamheden zoals reparaties, vervanging of sanering. Bijvoorbeeld bij het doorsnijden van asbestcementbuizen of het boren in de buis, kunnen asbestvezels vrijkomen, wat leidt tot blootstelling voor werknemers en omwonenden.

In Nederland sterft jaarlijks ongeveer 700 personen aan kanker die wordt veroorzaakt door blootstelling aan asbest. Dit risico is vooral aanwezig bij mensen die regelmatig met asbesthoudende materialen werken, zoals bouwkrachten of monteurs. Ook omwonenden kunnen blootgesteld raken tijdens werkzaamheden aan rioleringen.

Een belangrijk punt is dat asbestvezels niet direct zichtbaar zijn. Ze zijn onzichtbaar voor het blote oog en kunnen worden opgenomen via het ademhalingsstelsel. Daardoor is het belangrijk om te weten wanneer er sprake is van asbest in rioleringen en hoe dit veilig met elkaar om te gaan.

Soorten asbest in rioleringen

Asbest wordt in rioleringen gebruikt in de vorm van asbestcementbuizen. Deze buizen zijn gemaakt van cement waarin asbestvezels zijn verwerkt. Er zijn twee hoofdtypen asbest: hechtgebonden en niet-hechtgebonden.

Hechtgebonden asbest

Bij hechtgebonden asbest zit de asbestvezel verwerkt in andere materialen, zoals cement. Deze vorm van asbest is minder gevaarlijk als het materiaal in goede staat is, omdat de vezels niet vrijkomen. In oude woningen is het vaak zo dat de rioleringen uit de jaren 1945 tot 1980 zijn aangelegd met asbestcementbuizen, waardoor de kans groot is dat er asbest in zit.

Niet-hechtgebonden asbest

Niet-hechtgebonden asbest is gevaarlijker, omdat de vezels loszitten en vrijkomen kunnen. Dit gebeurt vaak bij beschadiging van het materiaal, zoals breken of oplossen van de buis. In sommige gevallen wordt asbest gebruikt voor isolatie of het dichten van gaten, zoals spuitasbest. In deze gevallen is de kans op vrijkomen van vezels groter, en is het daarom belangrijk om zorgvuldig te zijn met het omgaan met dit materiaal.

Wat te doen bij vermoeden van asbest in de riolering

Als er vermoeden is dat er asbest in de riolering zit, is het belangrijk om dit te laten controleren door een gespecialiseerd bedrijf. Dit kan gebeuren via een asbestinventarisatie, waarbij materialen worden geanalyseerd op aanwezigheid van asbest.

Wanneer moet asbest in de riolering worden verwijderd?

Niet altijd is het nodig om asbest in de riolering te verwijderen. Als de buizen nog in goede staat zijn en er geen beschadiging is, is het risico op blootstelling klein. Echter, als er sprake is van een hoge kans op vrijkomen van vezels, bijvoorbeeld tijdens reparaties, dan is het raadzaam om het materiaal te laten verwijderen door een erkend bedrijf.

Er zijn ook alternatieven voor het verwijderen van asbest, zoals de reliningmethode, waarbij de buizen worden gerenoveerd zonder ze aan te tasten. Deze methode is veilig en kan veel geld en tijd besparen.

Wat als het asbest al is beschadigd?

Als het asbest in de riolering al is beschadigd, dan is het belangrijk om direct actie te ondernemen. Dit kan leiden tot een toename van het risico op gezondheidsschade. In dat geval is het aan te raden om een professioneel bedrijf in te schakelen voor de veilige verwijdering van het asbesthoudende materiaal.

Hoe te voorkomen dat asbest vrijkomt bij werkzaamheden

Bij werkzaamheden aan rioleringen is het belangrijk om te weten hoe je asbest veilig kunt behandelen. Hier zijn enkele aanbevelingen:

Geen zelfbewerking: Het is belangrijk dat je asbesthoudende materialen niet zelf bewerkt. Dit moet worden gedaan door gespecialiseerde bedrijven.
Gebruik van beschermingsuitrusting: Bij het werken met asbest is het verplicht om passende beschermingsuitrusting te dragen, zoals een gasmaske en handschoenen.
Voldoende luchtcirculatie: Zorg voor voldoende luchtcirculatie tijdens de werkzaamheden. Dit helpt om het vrijkomen van asbestvezels te beperken.
Beperkte werktijden: Werk in korte periodes en neem regelmatig pauzes om het risico te beperken.

Gezondheidseffecten van asbest

Inhaleer van asbestvezels kan leiden tot verschillende gezondheidsklachten, waaronder:

Longkanker: Een van de ernstigste gevallen van kanker die door asbest wordt veroorzaakt.
Mesothelioom: Een vorm van kanker die zich ontwikkelt in het borstvlies of buikvlies.
Asbestose: Een chronische longziekte die ontstaat door langdurige blootstelling aan asbestvezels.

De gevolgen van asbest zijn dus ernstig, en het is daarom belangrijk om voorzichtig te zijn met het omgaan met asbesthoudende materialen.

Conclusie

Asbest in rioleringen is een gevaarlijk probleem dat zorgvuldig moet worden aangepakt. Het is belangrijk om te weten wanneer er sprake is van asbest en hoe je dit veilig kunt behandelen. Door het gebruik van professionele bedrijven en het nagaan van het risico op vrijkomen van asbestvezels, kan het gevaar worden beperkt. Het is daarom aan te raden om bij vermoeden van asbest in de riolering een onderzoek te laten uitvoeren en eventueel een veilige verwijdering te laten uitvoeren door gespecialiseerde bedrijven.

Gevaar van asbest in rioleringen en hoe hiermee om te gaan