Jort Kelder en het debat over discriminatie: Wat zegt de bron?

Published by Redactie on juli 9, 2025 | Category kelder

In de huidige maatschappelijke context is het debat over discriminatie en racisme van groot belang, zowel in de politiek als in het openbare debat. Een veelbesproken figuur in dit verband is Jort Kelder, een Nederlandse presentator die in het verleden verschillende keren opvallende uitspraken heeft gedaan die kritiek opleverden op de behandeling van mensen met een Aziatische of zwart-Amerikaanse afkomst. Dit artikel bespreekt de relevante bronnen over het thema discriminatie met betrekking tot Jort Kelder, waarbij de aandacht valt op de kwaliteit en betrouwbaarheid van de informatie die uit de bronnen komt. De inzichten uit deze bronnen geven een overzicht van de stellingname van betrokken partijen, de gevolgen van dergelijke uitspraken, en het debat over racisme in Nederland.

De rol van Jort Kelder in het debat over racisme

Jort Kelder is vaak in het nieuws geweest door zijn opmerkingen over mensen met een Aziatische of zwart-Amerikaanse afkomst. In een uitzending van Pauw & Jinek in 2017 stelde hij een vraag over de "verkleuring van Nederland", wat leidde tot kritiek op zijn manier van omgaan met het thema. De vraag was: “Vindt u de verkleuring van Nederland te snel gegaan?” Deze formulering veronderstelt dat Nederland van nature wit is, wat op zich al een impliciete aanname is die iemand die niet wit is, uitsluit. Dit soort formuleringen kan leiden tot het versterken van het idee dat mensen met een donkere huidskleur niet echt tot Nederlanders behoren, wat een vorm van discriminatie kan zijn.

Een van de kritiekpunten is dat Kelder in zijn opmerkingen vaak grote groepen mensen generaliseert. Zo zegt hij in een uitzending: “Wat zouden de zwarten zelf kunnen doen, moeten zij ook iets doen of moeten wij alleen maar schakelen, wij witjes?” Deze formulering veronderstelt dat zwarten geen eigen initiatieven mogen nemen, en dat het gevoel van verantwoordelijkheid alleen bij witte personen hoort. Dit leidt tot een ongelijkwaardige behandeling van personen met verschillende huidskleuren, wat in de bronnen als een vorm van discriminatie wordt beschouwd.

De reactie van wetenschappers en betrokkenen

In de bronnen zijn meerdere wetenschappers en betrokkenen te vinden die hun mening geven over de kwestie. De hoogleraar Koreastudies Remco Breuker noemt in een interview met het Algemeen Dagblad dat Kelders opmerkingen over Aziaten ongepast zijn. Hij zegt dat het onwaar is wat Kelder zei en dat hij meer dan vijftig landen over één kam haalt. Hij benadruit dat Azië zeer groot is, en dat het ongepast is om mensen met een Aziatische afkomst te generaliseren. Ook zegt hij dat het ongepast is om mensen te bejegenen op basis van hun ras, en dat dit een vorm van racisme is.

De Britse wetenschapper Kehinde Andrews noemt witheid in haar opmerkingen een proces dat is geworteld in de sociale structuur. Ze beschrijft het als een vorm van psychose die wordt ingekaderd door zijn irrationaliteit, wat elke rationele betrokkenheid te boven gaat. Dit suggereert dat het gedrag van Jort Kelder, en de manier waarop hij met het thema racisme omgaat, een vorm van psychopathie kan zijn, mede door zijn “witheid”.

De emergitushoogleraar Gloria Wekker benadrukt in haar boek White Innocence hoe witheid en Nederlanderschap met elkaar verweven zijn. Ze wijst erop dat mensen met een Aziatische of Afro-Caribische afkomst vaak het gevoel hebben dat ze er nooit echt bij zullen horen, doordat ze subtiele of expliciete vormen van racisme en uitsluiting tegelen. Ze benadrukt dat het belangrijk is dat iedereen zich in Nederland kan uitspreken tegen de witte normativiteit, en dat het belangrijk is om elkaar erop aan te spreken, ook al is dat vriendelijk en dringend.

De betrokkenheid van de NPO en het Black Renaissance Collectief

De NPO is in het debat over de rol van Jort Kelder terecht gekomen. Het Black Renaissance Collectief, een groep betrokkenen die zich inzet voor antiracisme, is woedend op de keuze van de NPO om Kelder te laten leiden bij een racismedebestuur. In een open brief aan de voorzitter van de NPO wordt duidelijk gemaakt dat de NPO het debat moet laten leiden door een expert, en niet door een persoon die sympathiseert met extreemrechts. De brief benadruidt dat racisme geen mening is, maar een moorddadig systeem dat al eeuwenlang zwarte mensen uitbuit, uitsluit, onderdrukt en generationele trauma’s heeft veroorzaakt.

De reactie van het Black Renaissance Collectief is krachtig. Ze menen dat het gebruik van Jort Kelder als debatleider een vorm van polarisatie is, en dat het niet over het scoren van kijkcijfers moet gaan, maar over het serieus nemen van complexe problematieken. Ze roepen hun achterban op om het programma te boycotten, mits de NPO niet een bevredigende verklaring geeft.

De betekenis van de discussie over identiteit en discriminatie

De discussie over discriminatie en identiteit in Nederland is van groot belang, en heeft invloed op hoe mensen met verschillende achtergronden worden bekeken. In de bronnen wordt duidelijk dat het idee dat Nederlanders wit zijn, een vorm van discriminatie kan zijn. Door het Nederlanderschap te koppelen aan huidskleur, ontneem je mensen die een donkerdere huidskleur hebben, de kans om mee te doen. Dit is in strijd met artikel 1 van de Grondwet, waarin staat dat iedereen in gelijke gevallen gelijk behandeld moet worden, ongeacht hun ras.

In de bronnen wordt ook benadruid dat het belangrijk is om open en eerlijk te praten over de waarden en tradities die ons binden. Ook al gelooft men niet in een uniforme Nederlandse identiteit, het kan geen kwaad om met elkaar te praten over die tradities en waarden. Het is belangrijk dat iedereen zich kan uitspreken over het thema discriminatie, en dat we elkaar erop kunnen aanspreken, ook als dat vriendelijk en dringend is.

Conclusie

De bronnen laten zien dat Jort Kelder in het verleden verschillende keren opvallende uitspraken heeft gedaan die kritiek opleverden op de behandeling van mensen met een Aziatische of zwart-Amerikaanse afkomst. In de bronnen zijn meerdere wetenschappers en betrokkenen te vinden die hun mening geven over de kwestie. De reactie van wetenschappers en betrokkenen benadruidt dat het belangrijk is om open en eerlijk te praten over het thema discriminatie, en dat het belangrijk is om elkaar erop aan te spreken, ook als dat vriendelijk en dringend is. De betrokkenheid van de NPO en het Black Renaissance Collectief toont aan dat het debat over discriminatie in Nederland van groot belang is.