Jort Kelder en de NSB-propagandafilms: Een Analyse van Beeldmateriaal en Historisch Onderzoek

Published by Redactie on juli 9, 2025 | Category kelder

De NSB-propagandafilms, die onderdeel zijn van het historische erfgoed, worden steeds vaker onderzocht en geanalyseerd in het kader van wetenschappelijk onderzoek. Jort Kelder, een bekende persoonlijkheid in de Nederlandse media, heeft zich hierin geïnteresseerd, zoals blijkt uit de beschikbare bronnen. De discussie rond deze films, en het feit dat ze nu vrijgegeven zijn, leidt tot belangrijke kwesties rond historische herinterpretatie, ethiek en het gebruik van beeldmateriaal voor onderzoek. In dit artikel worden de kernpunten van het onderwerp geanalyseerd, met aandacht voor de rol van Jort Kelder, de context van de NSB-propagandafilms, en de betekenis van het vrijgeven van dit materiaal voor wetenschappelijk onderzoek.

De NSB-propagandafilms en hun Historische Betekenis

De collectie NSB-propagandafilms, die beschikbaar zijn gesteld via Beeld en Geluid, bestaat uit ongeveer 170 gedigitaliseerde films, voornamelijk uit de jaren 1941 tot 1944. Deze films vallen onder het publieke domein, omdat de auteursrechten van de NSB na 70 jaar vervallen zijn. Ze zijn gecreëerd door de Nationale Stichting voor het Buitenlandse Oorlogsverkeer (NSB), een collaboratieplichtige organisatie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Deze films dienden als propaganda voor de NSB en werden gebruikt om het publiek te beïnvloeden, met name in de jaren van de bezetting.

Het vrijgeven van deze films is bedoeld om grootschalig en laagdrempelig wetenschappelijk onderzoek mogelijk te maken. Zij geven een unieke blik op hoe de NSB haar ideeën wilde verspreiden en welke invloed deze had op de maatschappij. Het materiaal is niet alleen van historisch belang, maar ook van waarde voor onderzoekers die de rol van de NSB in de oorlog willen analyseren.

Jort Kelder en de Analyse van het Beeldmateriaal

Jort Kelder, een bekende journalist en presentator, heeft zich in het verleden geïnteresseerd in de NSB-propagandafilms, zoals blijkt uit diverse bronnen. In een uitzending van Pauw, onder meer, werd het beeldmateriaal geanalyseerd. Kelder stond in het middelpunt van de discussie, waarbij het belang van het materiaal voor historisch onderzoek centraal stond. Hij benadrukte dat het vrijgeven van het materiaal niet bedoeld is om het beeld van de NSB te verscherpen, maar om het te laten zien wat er in de oorlog met de NSB gebeurde.

In een interview met de NPO Radio 1 sprak Kelder over de betekenis van het beeldmateriaal. Hij benadrukte dat het belangrijk is dat het materiaal op een professionele manier wordt gebruikt en dat het niet mag worden opgevijzeld tot ‘NSB-porno’. Hij benadacht dat het materiaal, zolang het op een wetenschappelijke manier wordt geanalyseerd, een waardevol hulpmiddel is voor historici.

De Discussie rond het Uitzenden van NSB-Materiaal

Een van de belangrijkste kwesties in de discussie is het uitzenden van het beeldmateriaal. Dit materiaal is bedoeld voor onderzoek, maar kan ook worden gebruikt in televisieproducties of andere media. In een reactie op de uitzending van Pauw over de NSB-propagandafilms, wees een expert, Yvette Luhrs, op het gevaar van het onbegeleid uitzenden van het materiaal. Ze benadrukte dat het materiaal zonder context en duiding niet alleen ongeschikt is, maar ook gevaarlijk kan zijn.

Kelder reageerde hierop, en benadrukte dat het uitzenden van het materiaal niet bedoeld is om de NSB te verdedigen, maar om de geschiedenis te leren. Hij benadacht dat het belangrijk is dat het materiaal op een verantwoorde manier wordt gebruikt, zodat het niet op een ongeoorloofde manier wordt gecorrumpeerd.

De Rol van Beeld en Geluid en de Beveiliging van het Materiaal

Beeld en Geluid is verantwoordelijk voor de digitale opslag en het vrijgeven van het beeldmateriaal. In de bronnen wordt aangegeven dat het materiaal is vrijgegeven voor wetenschappelijk onderzoek, maar dat het ook op een beveiligde manier moet worden gebruikt. De collectie bevat geen enkel persoonlijk of gevoelig materiaal, maar wel historische documenten die voorzichtig moeten worden geanalyseerd.

De NSB-propagandafilms zijn geclassificeerd als ‘geconfisqueerd oorlogsmateriaal’, wat betekent dat ze onderworpen zijn aan bepaalde regels en beperkingen. Ze mogen niet vrijelijk worden gebruikt zonder toestemming, maar het is wel mogelijk om ze te gebruiken voor wetenschappelijk onderzoek.

De Invloed op de Historische Onderzoeken

De toegankelijkheid van de NSB-propagandafilms heeft invloed gehad op het historisch onderzoek. Het materiaal biedt een unieke kijk op de ideeën en strategieën van de NSB. Het bevat informatie over hoe de organisatie werkte, welke boodschappen het wilde verspreiden, en welke invloed het had op de maatschappij.

Bij het analyseren van het materiaal moet rekening worden gehouden met de context van de oorlog. De NSB was actief in de jaren van de bezetting, en het materiaal is daarom van invloed op de maatschappelijke omstandigheden van die tijd. Het is daarom belangrijk dat het materiaal op een kritieke manier wordt geanalyseerd, zodat het niet onjuist wordt geïnterpreteerd.

De Betekenis van het Vrijgeven voor Wetenschappelijk Onderzoek

Het vrijgeven van de NSB-propagandafilms heeft als doel het grootschalig en laagdrempelig wetenschappelijk onderzoek mogelijk te maken. Het materiaal is dus van belang voor historici, onderzoekers en andere deskundigen die de rol van de NSB in de oorlog willen analyseren.

In de bronnen wordt benadrukt dat het materiaal bedoeld is voor onderzoek, maar ook dat het niet mag worden gebruikt om het beeld van de NSB te beïnvloeden. Het is daarom belangrijk dat het materiaal op een professionele manier wordt gebruikt, zodat het niet op een ongeoorloofde manier wordt gecorrumpeerd.

De Toekomst van het Materiaal

De toekomst van de NSB-propagandafilms hangt af van de manier waarop ze worden gebruikt. Het materiaal is van belang voor het onderzoek, maar moet ook worden beschermd tegen ongeoorloofde toepassingen. Het is daarom belangrijk dat het materiaal op een beveiligde manier wordt gebruikt, zodat het niet wordt misbruikt.

De collectie zal waarschijnlijk blijven groeien, aangezien er steeds meer archieven worden geanalyseerd en gecatalogiseerd. Het is daarom belangrijk dat het materiaal op een professionele manier wordt gebruikt, zodat het niet op een ongeoorloofde manier wordt gecorrumpeerd.

Conclusie

De NSB-propagandafilms, die nu beschikbaar zijn gesteld via Beeld en Geluid, bieden een waardevol hulpmiddel voor historisch onderzoek. Jort Kelder heeft zich hierin geïnteresseerd, en heeft benadrukt dat het materiaal op een professionele manier moet worden gebruikt. Het materiaal is van belang voor het begrijpen van de rol van de NSB in de oorlog, maar moet ook worden beschermd tegen ongeoorloofde toepassingen. Het vrijgeven van het materiaal heeft als doel het grootschalig en laagdrempelig wetenschappelijk onderzoek mogelijk te maken. Het materiaal is dus van belang voor historici, onderzoekers en andere deskundigen die de rol van de NSB in de oorlog willen analyseren.

Bronnen

jort
nsb