Jort Kelder en de kracht van geschiedenisprogramma’s

Published by Redactie on juli 9, 2025 | Category kelder

Jort Kelder is een bekende Nederlandse presentator, journalist en schrijver, die zich met name heeft ingezet voor het maken van geschiedenisprogramma’s die het publiek dichter bij de historie brengen. In het kader van zijn werk als presentator van programma’s zoals Ten Strijde! en Van oud geld, de dingen die niet voorbij gaan, speelt geschiedenis een centrale rol. Deze programma’s tonen niet alleen historische gebeurtenissen, maar ook de kracht van het verhaal en de manier waarop deze met de huidige samenleving in verband gebracht kan worden. Dit artikel onderzoekt de rol van geschiedenis in de media, de bijdrragen van Jort Kelder en de betekenis van dergelijke programma’s voor het begrip van ons land en zijn verleden.

Het verschijnen van Ten Strijde! en de visuele beleving van geschiedenis

Een van de belangrijkste programma’s waarin Jort Kelder betrokken is, is Ten Strijde!, dat hij samen met Pieter Jan Hagens presenteert. Dit programma richt zich op historische veld- en zeeslagen in Nederlandse geschiedenis, waaronder de Slag bij Nieuwpoort (1600), de verovering van de Zilvervloot (1628), de Tocht naar Chatham (1667), de Slag bij Waterloo (1815), de Slag bij de Grebbeberg (1940) en het verhaal van Engelandvaarder Hans Larive tijdens de Tweede Wereldoorlog. In plaats van alleen maar te praten over historische gebeurtenissen, nemen de presentatoren deel aan experimenten, proeven en zelfs aanvallen met musketten. Hierbij wordt de visuele en emotionele kracht van geschiedenis blootgelegd.

Kelder benadrukt dat de geschiedenis niet alleen is gebeurd, maar ook is blijven leven in de tradities, rituelen en persoonlijke ervaringen van mensen. Hij zegt: “De geschiedenis herhaalt zich nooit, maar er zijn wel patronen herkenbaar.” Hierdoor wordt het publiek niet alleen geïnformeerd, maar ook aangesproken op hun eigen betrokkenheid bij de geschiedenis. Kelder en Hagens gaan op zoek naar de waarheid achter historische gebeurtenissen en proberen deze te reconstrueren. Dit proces maakt het programma niet alleen informatief, maar ook boeiend en toegankelijk voor een breed publiek.

Van oud geld, de dingen die niet voorbij gaan en de band tussen geschiedenis en cultuur

Naast Ten Strijde! presenteert Jort Kelder ook het programma Van oud geld, de dingen die niet voorbij gaan, dat hij samen met zijn medewerker Welmoed Sijtsma presenteert. Dit programma is een documentaireserie die zich richt op oude adellijke families en hun tradities. Kelder bezoekt verschillende landgoederen en legt uit hoe deze families hun erfgoed en tradities in stand houden. In dit programma wordt duidelijk dat geschiedenis niet alleen in boeken en archieven te vinden is, maar ook in de dagelijkse praktijk van mensen, in hun rituelen en in hun manier van omgaan met het verleden.

In de afleveringen wordt duidelijk dat oude families vaak hun verleden als een soort identiteit beschouwen. Ze delen hun geschiedenis met het publiek en tonen hoe deze zich heeft ontwikkeld, maar ook hoe het nog steeds van invloed is op hun huidige levenswijze. Dit programma legt dus niet alleen de geschiedenis bloot, maar ook het gevoel van eigenaar zijn van het verleden. Dit is belangrijk, omdat het helpt bij het begrijpen van de huidige samenleving en hoe deze zich ontwikkelt.

Jort Kelder en de kracht van het verhaal

Een van de kernpunten van Kelders programma’s is de kracht van het verhaal. Hij benadrukt dat geschiedenis niet alleen in feiten en data bestaat, maar ook in de manier waarop mensen hierover praten en erover denken. In een interview met BuzzE zegt hij: “De geschiedenis is relevant. Deze gebeurtenissen horen bij Nederland. Zo zijn wij geworden wie we zijn.” Dit betekent dat geschiedenis geen afgesloten onderwerp is, maar een levendige en voortdurend herinterpretatie onderhevige.

Kelder benadrukt ook de betekenis van het verhaal in de media. Hij zegt: “De geschiedenis herhaalt zich nooit, maar er zijn wel patronen herkenbaar.” Dit betekent dat het niet zozeer gaat om het herhalen van gebeurtenissen, maar wel om het begrijpen van de dynamiek die ertoe leidde. Door deze dynamiek te laten zien, wordt de geschiedenis levendiger en toegankelijker.

De rol van Jort Kelder in de geschiedenismedia

Naast zijn werk in programma’s zoals Ten Strijde! en Van oud geld, de dingen die niet voorbij gaan, heeft Jort Kelder ook bijgedragen aan andere programma’s, waaronder Het Snelle Geld (1987), waarin de geschiedenis van het Nederlandse kapitalisme wordt bekeken. In dit programma wordt de rol van de economie in de geschiedenis behandeld en wordt gekeken naar hoe de economische ontwikkelingen het land hebben beïnvloed. Dit toont aan dat geschiedenis niet alleen in oorlog en vrede verwerkt kan worden, maar ook in de economie en de maatschappelijke ontwikkelingen.

Kelder heeft ook bijgedragen aan andere programma’s, waaronder Hoe heurt het eigenlijk? en Buitenhof. Deze programma’s geven een overzicht van de huidige maatschappelijke ontwikkelingen, maar maken ook gebruik van historische contexten om de huidige stand van zaken te verduidelijken. Hierdoor wordt het publiek niet alleen informeerd, maar ook aangesproken op hun eigen rol in de geschiedenis.

De impact van geschiedenisprogramma’s op het publiek

De programma’s van Jort Kelder hebben een grote impact gehad op het publiek. Ze hebben het publiek geïntroduceerd in historische gebeurtenissen en hebben het begrip van geschiedenis versterkt. Kelder benadrukt dat het belangrijk is om geschiedenis te leren begrijpen, omdat het helpt bij het begrijpen van de huidige wereld. Hij zegt: “Mensen die niet bereid zijn zich in de geschiedenis te verdiepen, kunnen zich beter ook niet met de toekomst bemoeien.”

Deze programma’s hebben ook bijgedragen aan het versterken van het gevoel van identiteit en betrokkenheid bij het verleden. Door geschiedenis te tonen in een visueel en emotioneel krachtige vorm, wordt het publiek aangesproken op hun eigen verantwoordelijkheid en verleden. Dit helpt bij het begrijpen van de huidige maatschappelijke en politieke situatie.

Conclusie

Jort Kelder heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het maken van geschiedenisprogramma’s die het publiek dichter bij de geschiedenis brengen. Zijn programma’s zoals Ten Strijde! en Van oud geld, de dingen die niet voorbij gaan tonen niet alleen historische gebeurtenissen, maar ook de kracht van het verhaal en de betekenis van geschiedenis voor de huidige samenleving. Door geschiedenis te laten zien in een visueel en emotioneel krachtige vorm, wordt het publiek aangesproken op hun eigen rol in de geschiedenis. Dit helpt bij het begrijpen van de huidige wereld en de rol van het verleden in de toekomst.