Jort Kelder en de rechtszaak tegen Google: een overzicht van de rechtspraak

In de afgelopen jaren is de bekende Nederlandse tv-presentator Jort Kelder betrokken geraakt bij een rechtszaak tegen Google, die zich heeft voorgedaan rond nepadvertenties waarin zijn beeltenis werd gebruikt. Deze zaak, die in het najaar van 2020 is aangespannen, heeft tot een uitgebreid juridisch onderzoek geleid en heeft het gerechtshof in Amsterdam uiteindelijk in hoger beroep deelgenomen aan de uitspraak. De zaak richtte zich op het feit dat Google, een van de grootste internetbedrijven ter wereld, te weinig had gedaan om de schadelijke advertenties te weren. De betrokkenheid van Kelder in deze zaak heeft ook internationaal aandacht gekregen, en de uitspraak heeft gevolgen voor de verantwoordelijkheid van techbedrijven bij het tonen van nepadvertenties.

De context van de rechtszaak

De zaak draait om advertenties die in 2020 op internet verschenen, waarin de beeltenis van Jort Kelder werd gebruikt om gebruikers aan te sporen tot investeringen in cryptovaluta. Deze advertenties, die werden geplaatst door onbekende adverteerders, hadden als doel om gebruikers te misleiden, waarbij de advertenties vaak leidden naar websites die cryptoinvesteringen aanboden. Deze websites werden vaak gebruikt als scherm voor fraude, waarbij gebruikers hun geld verloren zonder enige terugbetaling. Kelder en meerdere andere bekende Nederlanders werden gebruikt als ‘celebrity’ in deze nepadvertenties, zonder hun toestemming.

De initiële rechtszaak werd in mei 2022 aangespannen door Kelder en andere bekende personen tegen Google en Twitter. De zaak had betrekking op het feit dat de internetplatforms, zoals Google, niet adequaat hadden gereageerd op deze vorm van misleiding. De rechtbank oordeelde op dat moment dat de verantwoordelijkheid lag bij de adverteerders, en niet bij de platformen zoals Google of Twitter. Dit leidde tot een ongenoegen bij Kelder en zijn advocaten, waardoor de zaak in hoger beroep werd gevoerd.

De uitspraak van het gerechtshof in Amsterdam

In maart 2024 heeft het gerechtshof in Amsterdam een uitspraak gedaan in het hoger beroep van Jort Kelder tegen Google. Het hof oordeelde dat Google in 2020 te weinig had gedaan om de schadelijke advertenties met de beeltenis van Kelder te weren. Het ging hier om advertenties die leidden naar websites van bitcoinfraudeurs, en de rechter oordeelde dat Google beter had moeten opkomen voor de schade die Kelder had geleden. De hoge rechter oordeelde dat Google, op grond van de informatie die hij had gekregen, zijn controlesystemen zo had moeten inrichten dat nieuw aangemaakte advertenties die identiek of zeer gelijkend waren aan de eerder gemelde advertenties, werden geblokkeerd.

Deze conclusie is gebaseerd op het feit dat Kelder Google had gewezen op de bestaande malafide advertenties met zijn portret, en dat Google daarop niet adequaat had gereageerd. De rechter benadruide dat Google, op grond van de informatie die hij had gekregen, zou moeten zorgen voor een betere controle op de advertenties die via hun platform werden getoond. De uitspraak van het gerechtshof is een belangrijk juridisch precedent, omdat het aantoont dat techbedrijven zoals Google verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor het tonen van nepadvertenties, mits zij niet adequaat hebben opgekomen voor de schade die hierdoor ontstaat.

De rol van Google en hun maatregelen

In hun reactie op de uitspraak van het gerechtshof heeft Google aangegeven dat de veiligheid van hun gebruikers prioriteit heeft. De woordvoerder van Google benadruidde dat het bedrijf de uitspraak zal bestuderen en dat zij hun intensieve strijd tegen advertentiefraude erkennen. Volgens Google hebben zij in 2022 meer dan 5,2 miljard misleidende advertenties tegengehouden. In 2020 heeft Google ook een internationale multidisciplinaire werkgroep opgezet, die technische maatregelen heeft ontwikkeld en geïmplementeerd, en in juli 2020 heeft Google ‘celebrity sensationalist ads’ verboden. Dit toont aan dat Google inderdaad maatregelen heeft genomen om de advertentiefraude tegen te gaan.

Deze maatregelen zijn echter volgens het gerechtshof niet voldoende geweest, vooral niet na de kennisgeving van de conceptdagvaarding op 10 januari 2020. Het hof oordeelde dat Google niet had kunnen aantonen waarom het technisch niet mogelijk was om de advertenties te blokkeren of op te schorten, in het licht van de informatie die zij had gekregen. De hoge rechter benadruidde dat Google niet alleen de technische maatregelen had moeten nemen, maar ook de verantwoordelijkheid moest nemen voor het tonen van de advertenties, met name na het gesprek op 19 februari 2020.

De schadevergoeding en de toekomst

De hoogte van de schadevergoeding die Google aan Jort Kelder moet betalen, wordt in een afzonderlijke procedure vastgesteld. De uitkomst daarvan is nog niet duidelijk, maar de uitspraak van het gerechtshof duidt erop dat Google aansprakelijk is voor de schade die Kelder heeft geleden. De uitkomst van de schadestaat zal ook bepalen of de schadevergoeding van toepassing is op de andere slachtoffers die zijn getroffen door de miljoenen nepadvertenties.

Kelder is tevreden met de uitspraak van het gerechtshof, en hij heeft aangegeven dat hij een streep wil trekken, niet alleen namens de misbruikte bekende mensen, maar ook voor de slachtoffers die hun spaargeld zijn verloren. De rechtszaak heeft ook aandacht gekregen van de media, waaronder de NOS, de Volkskrand en meerdere andere kranten.

Conclusie

De rechtszaak van Jort Kelder tegen Google is een belangrijk juridisch voorbeeld geweest, dat aantoont dat techbedrijven zoals Google verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor het tonen van nepadvertenties. De uitspraak van het gerechtshof in Amsterdam toont aan dat Google, op grond van de informatie die zij had gekregen, adequaat had moeten reageren op de schadelijke advertenties. De zaak heeft ook gevolgen voor de toekomstige verantwoordelijkheid van internetplatforms bij het tonen van advertenties, en het benadruidt de noodzaak van betere controlemaatregelen.

Bronnen

  1. Jort Kelder wint hoger beroep tegen Google over nepadvertenties
  2. Rechtbank Google deed te weinig tegen nepadvertenties Jort Kelder
  3. Jort Kelder heeft na bijna vier jaar zijn rechtszaak tegen Google gewonnen
  4. Google en Twitter niet aansprakelijk voor nepadvertenties met foto van bekende Nederlanders
  5. Google aansprakelijk voor nepadvertenties rond Jort Kelder
  6. Jort Kelder wint hoger beroep tegen Google over nepadvertenties

Related Posts