Jort Kelder en het ecologische ontwerp van zijn duinhuis op Terschelling

Published by Redactie on juli 10, 2025 | Category kelder

De architectuur van Jort Kelder op Terschelling is een voorbeeld van hoe ecologische denkeisen en functionele ruimtelijke oplossingen samen kunnen komen. Het duinhuis dat Kelder in samenwerking met architect Marc Koehler ontwierp, is een uniek gebouw dat zowel functioneel als esthetisch overtuigt. Het huis is ontworpen om te voldoen aan de strenge bouwregels van de gemeente Terschelling, terwijl het tegelijkertijd een comfortabele en ecologisch verantwoorde woning is voor het gezin. De combinatie van duurzame materialen, een efficiënte ruimteopgave en een aansluitend ontwerp op het landschap maakt het huis tot een bijzonder voorbeeld van moderne architectuur in een beschermde omgeving.

Ecologische vingerafdruk en duurzaamheid

Een van de belangrijkste kenmerken van het duinhuis is de ecologische vingerafdruk. Kelder en Koehler kozen voor materialen en constructies die zoveel mogelijk duurzaam zijn. Het gebruik van hout als hoofdmateriaal is hierbij van belang, aangezien dit een hernieuwbare bron is en een lagere CO2-voetafdruk heeft ten opzichte van traditionele bouwmaterialen. De gevel is gemaakt van western red cedar, een houtsoort dat zich aanpast aan de omgeving. Bij vochtig weer verandert het hout in een donkere, almost zwarte kleur, terwijl het in de zon juist goudkleurig kan worden. Deze natuurlijke oxidatie geeft het huis een uniek uiterlijk dat zich goed aansluit bij het landschap van Terschelling.

De isolatie van het huis is ook een belangrijk aspect van de duurzaamheid. Door een dik isolatiepakket en een centrale open haard wordt er nauwelijks energie voor verwarming nodig gemaakt. Een kleine cv-ketel fungeert als back-up voor strenge winters. Daarnaast zijn er zonnepanelen geïnstalleerd, die deels de benodigde elektriciteit leveren. Deze combinatie van isolatie, open haard en zonnepanelen zorgt voor een lage energiebehoefte en draagt bij aan een ecologisch verantwoorde woning.

Ruimtelijke oplossingen en functionele inrichting

Het duinhuis is ontworpen met een open ruimte, waarin geen muren aanwezig zijn, behalve die van de slaapkamers in het souterrain. Dit maakt de ruimte lichter en ruimer dan de 138 vierkante meter die het huis in totaal beslaat. De ruimte is opgedeeld in tien vloerniveaus, die als een spiraalvormig trappenhuis om de centrale open haard heen lopen. Dit maakt het mogelijk om verschillende functies te scheiden, zonder dat er muren nodig zijn. Zo is er een entree, woon- en eetruimte, keuken, speelruimte, werkplek en lounge. Elke ruimte heeft een eigen sfeer, waardoor het huis geschikt is voor zowel de twee gezinnen als de volwassenen en kinderen.

In het souterrain bevinden zich drie slaapkamers, met een combinatie van tweepersoonsbedden en stapelbedden. In de badkamers zijn ook douches en wastafels aanwezig, zodat het huis geschikt is voor veel personen. In het souterrain is ook een sauna en een apart toilet aanwezig, die apart van de andere badkamers liggen. Op de begane grond is de woonkeuken geplaatst, met een keukenblok en een grote eettafel. Er is ook een luie bank en een lounge chair, waarmee de ruimte comfortabel is voor gezellige avonden. In het bovenste deel van het huis zijn twee master bedrooms, met elk een tweepersoonsbed, en een inloopdouche. Hiermee is het huis geschikt voor veel personen, zowel voor vakantie als voor langdurig verblijf.

Architectuur en landschap

Het ontwerp van het duinhuis is geïnspireerd op de omgeving, namelijk het wandelplezier door het landschap. De ruimtes zijn zo ontworpen dat je vanuit verschillende plekken een ander uitzicht hebt. In het souterrain is er licht binnen via hoge ramen, waardoor je zicht hebt op het zand dat tegen het glas stuift. De verdiepingshoge puien aan de voorzijde bieden een vrije blik op de duinen, terwijl het dakoverstek zorgt voor de gewenste privacy. Op andere plekken kun je, als een vogelaar, liggend op je buik, door de horizontale vensters – voorzien van brises-soleil – naar buiten gluren. Blikvanger is het enorme panoramavenster in de schuine westgevel, dat precies zo gepositioneerd is dat je geen buren ziet (en buren jou niet zien), maar wel uitkijkt over de laatste duinenrij, tot aan de zee, en waardoor je ’s nachts de sterrenhemel ziet.

De locatie van het huis in de duinen zorgt voor een uniek uitzicht en een gevoel van afzondering. Het is beschut door de duinen, waardoor het veel privacy biedt. Het is een gebouw dat zich goed aansluit bij het landschap, zonder het te verstoren. Het is een voorbeeld van hoe architectuur en natuur samen kunnen werken om een functionele en esthetisch aantrekkelijke woning te creëren.

Duurzaamheid en ecologische invloed

Het duinhuis is een voorbeeld van hoe ecologische denkeisen in de praktijk kunnen worden gebracht. De architect stond volgens de Volkskrant voor een flinke uitdaging, aangezien Kelder wilde dat het huis geschikt was voor de gehele familie, maar ook moest voldoen aan de strenge bouweisen van de gemeente Terschelling. Koehler koos uiteindelijk voor één grote open loft, waarin naast de slaapkamers en badkamers geen muren aanwezig zijn. Dit zorgt voor een lichter en ruimer gevoel, en maakt het mogelijk om de ruimte op te delen in splitlevels, die als een trap omhoog spiralen rond de centraal gelegen open haard.

De architect koos ook voor installaties die een beperkte investering vergen en eenvoudig te onderhouden zijn. De ventilatie wordt geregeld met behulp van roosters en te openen ramen. De combinatie van goede isolatie en de open ruimte zorgt ervoor dat er geen centrale verwarming nodig is. Alleen de houtkachel is voldoende, wat de ecologische voetafdruk verder verlaagt.

Conclusie

Het duinhuis van Jort Kelder op Terschelling is een uniek voorbeeld van ecologische architectuur en functionele ruimteoplossingen. Het ontwerp is geïnspireerd op het landschap en maakt gebruik van duurzame materialen en een efficiënte ruimteopgave. De combinatie van open ruimtes, een centrale open haard en een ecologisch verantwoorde oplossing maakt het huis geschikt voor zowel vakantie als voor langdurig verblijf. Het is een voorbeeld van hoe architectuur en natuur samen kunnen werken om een functionele en esthetisch aantrekkelijke woning te creëren.