Kalksteen in de kelder: eigenschappen, toepassingen en onderhoud

Kalksteen is een van de oudste en meest gebruikte natuurstenen in de bouw en interieurontwerp. In Nederland wordt het vooral gebruikt in de vorm van mergel, een soort kalksteen die vooral in Zuid-Limburg en Winterswijk wordt gewonnen. In dit artikel worden de eigenschappen, toepassingen en onderhoudskeuzes van kalksteen in de kelder behandeld, gebaseerd op gegevens uit betrouwbare bronnen.

Eigenschappen van kalksteen

Kalksteen is een sedimentair gesteente dat hoofdzakelijk bestaat uit calciumcarbonaat (CaCO3). Het kan variëren in kleur, van wit tot lichtgrijs, en kan ook goudgeel of bruinachtig zijn door natuurlijke menging met ijzerverbindingen. Het soortelijk gewicht van kalksteen loopt uiteen van 2000 tot 2500 kg/m³. Dit maakt het een zwaar, stabiel materiaal dat geschikt is voor verschillende bouwtoepassingen.

De textuur van kalksteen bestaat uit verschillende delen: klasten, fossielen, kalkmodder en kristallen van carbonaten en andere mineralen. Klasten zijn fragmenten die zichtbaar van de rest van het gesteente te onderscheiden zijn, maar er wel deel van uitmaken. De aard van klasten kan sterk variëren, waaronder delen van schelpen of andere fossielen, balletjes samengeklonterde kalk, of zandkorrels. Kalkmodder of micriet is zeer fijn materiaal dat zelfs met de microscoop niet of nauwelijks kan worden onderscheiden. Veel kalksteen bestaat uit een matrix of grondmassa van kalkmodder.

Kalksteen wordt ook vaak gebruikt als grondstof voor cement. Jaarlijks wordt in Nederland ruim 2,5 miljoen ton kalksteen gebruikt door de cementindustrie. Daarnaast wordt gemalen kalksteen toegepast voor industriële doeleinden, zoals voor kalkmeststof, voor de mengvoederindustrie, de papierindustrie, voor rookgasontzwaveling en als vulstof in diverse toepassingen. Voor industriële toepassing is op jaarbasis ongeveer een half miljoen ton kalksteen nodig.

Toepassingen van kalksteen in de kelder

Kalksteen wordt vaak gebruikt als vloertegel of als wandbekleding en als materiaal voor restauraties van oude gebouwen. In de kelder is het een veelgebruikte steen, vooral als de ruimte gebruikt wordt voor opslag of als technische ruimte. Het is echter belangrijk om rekening te houden met de eigenschappen van kalksteen bij het kiezen van de juiste toepassing.

Een bekende soort kalksteen is Anstrude, een witte kalksteen die wordt gewonnen ten zuidoosten van Parijs. Deze steen is vooral geschikt voor buitengebruik, omdat de steen minstens een jaar overgelaten moet worden om het bergwater kwijt te raken, zodat hij niet meer vorstgevoelig is. Anstrude is in grote afmetingen verkrijgbaar, maar wordt niet aanbevolen voor vloeren en trappen, omdat de steen spoedig onooglijk kan gaan uitzien en slijt bovendien hobbelig af.

Een andere bekende soort is Balegemse steen, ook wel Lede of Ledesteen genoemd. Dit is een zandige soort kalksteen, geel-achtig, in de harde kern donker gekleurd. De steen is genoemd naar de groeve (Lede, Balegem, Oost-Vlaanderen, België). De steen is kwartshoudend, groenachtig bruin of blond van kleur en heeft een meestal duidelijk zichtbaar horizontaal leger. De Balegemse steen bevat plaatselijk vrij grote schelpen. De steen wordt gevonden in schollen met een harde kern tussen zandlagen.

Kalksteen wordt ook gebruikt als stoepsteen, vensterbank, drempel, vloertegel, gevelbekleding, enz. Blauwgrijze hardsteen is een kalksteen die wordt toegepast als stoepsteen, vensterbank, drempel, vloertegel, gevelbekleding e.d. Witte kalksteen wordt vooral toegepast als gevelbekleding en als speklaag.

Onderhoud en behandeling van kalksteen in de kelder

Bij het onderhouden van kalksteen in de kelder is het belangrijk om rekening te houden met de eigenschappen van het materiaal. Kalksteen is goed bestand tegen hoge temperaturen, maar door zijn samenstelling is dit materiaal van natuur niet zuur-, kras- of vlekbestendig. Door het te impregneren en de juiste onderhoudsproducten te gebruiken, kan kalksteen vele tientallen jaren meegaan.

In de kelder kan kalksteen worden gebruikt als wandbekleding, vloertegel, of als onderdeel van de constructie. Bij het aanbrengen van kalksteen in de kelder is het belangrijk om rekening te houden met de vochtgevoeligheid van het materiaal. Kalksteen is een zachte steen, wat betekent dat het makkelijk beschadigd kan worden. Daarom is het belangrijk om het materiaal goed te behandelen en te onderhouden.

Bij het herstellen van kalksteen in de kelder is het belangrijk om eerst de betrouwbare bronnen te raadplegen. Bijvoorbeeld, in bron [2] wordt uitgelegd dat kalksteen in de kelder vaak wordt gebruikt als wandbekleding of vloertegel, en dat het belangrijk is om rekening te houden met de vochtgevoeligheid van het materiaal. In bron [11] wordt uitgelegd dat kalksteen in de kelder vaak wordt gebruikt als bouwsteen, en dat het belangrijk is om te controleren op lekkages en vochtproblemen.

Conclusie

Kalksteen is een veelzijdig materiaal dat geschikt is voor verschillende toepassingen in de kelder. Het is een zachte, sterk materiaal dat goed bestand is tegen hoge temperaturen en veel jaren meegaat als het juist wordt onderhouden. In de kelder is het geschikt als wandbekleding, vloertegel, of als onderdeel van de constructie. Bij het kiezen van kalksteen voor de kelder is het belangrijk om rekening te houden met de eigenschappen van het materiaal en de juiste onderhoudskeuzes.

Bronnen

1. Kalksteengroeve
2. Bestand:Kelder met natte muren
3. Tervoux kalksteen uit Frankrijk
4. Kalk
5. Kalksteen
6. Kalksteen in de kijker: travertin
7. Geologie van Nederland: Kalksteen
8. Kalksteen
9. Kalksteen: Brachot Academy
10. Kalksteengrot
11. Kelder waterdicht maken