Drukriolering: een effectieve oplossing voor afvalwaterafvoer in het buitengebied

Published by Redactie on juli 2, 2025 | Category riolering

Drukriolering is een systeem dat wordt gebruikt voor het transporteren van afvalwater van individuele woningen of groepen woningen naar een centraal lozingspunt, zoals een vrijvervalriool of een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI). Het systeem werkt met pompen die het afvalwater onder druk in een leidingennetwerk transporteren. Dit is een alternatief voor het traditionele zwaartekracht-rioleringssysteem, dat afhankelijk is van een bepaalde hellingshoek. Drukriolering biedt daardoor een praktische oplossing, met name in minder dichtbevolkte gebieden waar het niet mogelijk is om een zwaartekracht-rioleringssysteem aan te leggen.

Kenmerken en werking van drukriolering

Bij drukriolering wordt afvalwater vanuit individuele woningen of groepen woningen verzameld in een pompput. Zodra het water in de put een bepaald niveau bereikt, perst een pomp het afvalwater onder druk in een leidingennetwerk. Het systeem is vooral populair in gebieden waar vrijvervalriolering niet mogelijk of te kostbaar is, zoals in het buitengebied, bij verspreide bebouwing of waar aanleg onder afschot (helling) bemoeilijkt wordt. De leidingen, vaak gemaakt van kunststof (PE), hoeven bij drukriolering niet onder een constante helling te liggen en kunnen op geringere diepte worden aangelegd. Het systeem is te herkennen aan kleine kasten met een rode storingslamp bij de pompputten.

De meeste versnijdende pompen voor drukriolering hebben een capaciteit van 2 tot 4 l/s bij een opvoerhoogte tussen 2 en 3 bar, en hebben 2 tot 3 kW-motoren. Het snijmechanisme van de pompen zorgt ervoor dat vaste delen zo klein worden dat ze de smalle leidingen niet verstoppen. De persleidingen van een drukrioleringssysteem hebben een kleine diameter; veel voorkomende maten zijn 50 en 120 mm, afhankelijk van de toepassing. De leiding hoeft niet diep ingegraven te worden en volgt het profiel van de bodem. Voor de leidingen wordt meestal polyvinylchloride (PVC) of HDPE gebruikt. De leiding wordt ingegraven onder de vorstgrens. Drukriolering biedt dus twee grote voordelen: de smalle diameter van de leidingen en het feit dat er geen diepe sleuven hoeven te worden gegraven, omdat het grondoppervlak kan worden gevolgd.

Toepassing en voordelen van drukriolering

Drukriolering wordt voornamelijk in het buitengebied toegepast waar grote afstanden tot een vrijvervalriolering overbrugd moeten worden. Een belangrijk voordeel is de relatieve eenvoud van aanleg, omdat de leidingen niet onder afschot hoeven te liggen. Dit maakt het een praktische oplossing, met name in minder dichtbevolkte gebieden. De leidingdiameters zijn kleiner en de aanlegdiepte ondieper dan bij vrijvervalriolering. De toepassing van drukriolering is vooral in het buitengebied van toepassing, waar het vooral wordt gebruikt voor het transport van afvalwater.

De voordelen van drukriolering zijn onder andere het relatief eenvoudig aan te leggen systeem, de mogelijkheid om leidingen te leggen die het terrein volgen en de kleinere diameter van de leidingen. Daarnaast is het systeem geschikt voor gebieden waar het niet mogelijk is om een zwaartekracht-rioleringssysteem aan te leggen. De leidingen hoeven niet onder een constante helling te liggen, waardoor de aanleg eenvoudiger is. Bovendien zijn de leidingen minder gevoelig voor lage temperaturen, zodat er geen sprake is van schade en andere belemmeringen in het geval van vorst.

Onderhoud en onderhoudsaspecten

Hoewel drukriolering relatief onderhoudsvriendelijk is, is het belangrijk om regelmatig de pompen en leidingen te controleren. Aangezien er geen zwaartekracht is die het water door de leidingen beweegt, moet de pomp in goede staat verkeren om de afvoer te blijven waarborgen. Problemen kunnen ontstaan wanneer de pomp verstopt raakt of als er schade is aan de leidingen, waardoor de druk niet voldoende is om het water af te voeren. Daarom wordt periodieke inspectie en onderhoud aangeraden om storingen te voorkomen. De goede werking wordt bewaakt door een telemetriesysteem of een storingslamp.

Belang van afkoppeling van hemelwater

Een cruciaal aspect voor een goede werking van drukriolering is het gescheiden houden van hemelwater. Regenwater is niet alleen schadelijk voor de pomp door overmatige slijtage, maar kan ook het systeem overbelasten, wat kan leiden tot storingen en wateroverlast. Drukriolering is specifiek ontworpen voor huishoudelijk afvalwater. Onderhoud is vereist, met name van de pomp en besturing. De verwachte levensduur van een drukrioolinstallatie, inclusief pompput en persleiding, is gemiddeld 40 jaar, mits componenten met een kortere levensduur vervangbaar zijn.

Aanleg en materialen

Bij de aanleg van een drukrioleringssysteem is het belangrijk om rekening te houden met het gebruik van geschikte materialen. De meest gebruikte pomp is tegenwoordig een versnijdende pomp voor drukriolering. De leidingen worden meestal zo gelegd, dat ze het terrein volgen. Stankoverlast en waterslag kunnen optreden, en dit zijn risico’s waarmee bij de aanleg zeker rekening moet worden gehouden. Om sedimentatie en afzetting van vaste delen te voorkomen is een minimale vloeistofsnelheid van 0,7 m/s vereist. Een snelheid van minder dan 0,7 m/s is in bepaalde toepassingen wel acceptabel, mits de snelheid minstens een keer per dag boven de 0,7 m/s komt.

De materialen die worden gebruikt voor de leidingen zijn meestal PE (polyethyleen) of PVC. De keuze van het materiaal hangt af van de toepassing en de omstandigheden. Bijvoorbeeld, in gevallen waarin de leidingen onderhevig zijn aan hoge druk, wordt gewapend beton vaak gebruikt. Asbestcementbuizen worden ook gebruikt, maar worden niet aanbevolen voor gebruik bij lage temperaturen, omdat het materiaal bros wordt. Drukkop asbestcement pijp is goedkoop, maar de aankoop ervan moet worden gerechtvaardigd. Het is de moeite waard om deze pijpen alleen te kopen als je er volledig zeker van bent dat ze in een bepaald geval alle belastingen zullen dragen.

Kosten en financiering

De kostprijs van een drukrioleringsproject komt in aanmerking voor 100% rio-subsidie van het Vlaams Gewest vermits het een volledig 2- DWA systeem is. De drukriolering wordt steeds aangelegd en bekostigd door de rioolbeheerder. De installatie bestaat uit een put of opvangtank van beton of kunststof, een pomp en een persleidingennetwerk. In een systeem voeren kleine, vaak versnijdende onderwaterpompen, het afvalwater van individuele woningen of van een groep woningen aan op een onder druk staan leidingennetwerk dat het afvalwater naar het lozingspunt brengt. De putten zijn gemiddeld 1,5 tot 2 meter diep met 1 meter doorsnede. Men werkt met standaardputten om de bouwkosten zo laag mogelijk te houden en de constructie te vereenvoudigen.

Conclusie

Drukriolering is een effectief systeem voor het transporteren van afvalwater van individuele woningen of groepen woningen naar een centraal lozingspunt. Het systeem werkt met pompen die het afvalwater onder druk in een leidingennetwerk transporteren. Het is een alternatief voor het traditionele zwaartekracht-rioleringssysteem, dat afhankelijk is van een bepaalde hellingshoek. Drukriolering biedt daardoor een praktische oplossing, met name in minder dichtbevolkte gebieden waar het niet mogelijk is om een zwaartekracht-rioleringssysteem aan te leggen. De toepassing van drukriolering is vooral in het buitengebied van toepassing, waar het vooral wordt gebruikt voor het transport van afvalwater. De voordelen van drukriolering zijn onder andere het relatief eenvoudig aan te leggen systeem, de mogelijkheid om leidingen te leggen die het terrein volgen en de kleinere diameter van de leidingen. Bovendien is het systeem geschikt voor gebieden waar het niet mogelijk is om een zwaartekracht-rioleringssysteem aan te leggen. De leidingen hoeven niet onder een constante helling te liggen, waardoor de aanleg eenvoudiger is. Bovendien zijn de leidingen minder gevoelig voor lage temperaturen, zodat er geen sprake is van schade en andere belemmeringen in het geval van vorst.

Bronnen

druk