Oplichting en financiële schimmen in de bouwsector: Risico's en waarschuwingen voor eigenaren, professionals en ondernemers

Het opbouwen van een woning, het uitvoeren van een renovatieproject of het starten van een bouwonderneming vereist niet alleen kennis en technische vaardigheden, maar ook vertrouwen. De bouwsector staat bekend om haar complexiteit, waarin zowel professionele bouwbedrijven als zelfstandige ambachtslieden hun deel uitmaken. Toch blijkt uit recente voorbeelden dat de bouw- en woningsector ook een aantrekkelijke plek is voor oplichters, corruptie en fraude. In dit artikel wordt ingegaan op diverse gevallen van frauduleuze praktijken in de bouwsector, waarbij betrokken partijen – zoals oplichters, bedrijven en zelfs politici – hun slachtoffers bedriegen, geld afzetten of verkeerd gebruiken. Deze gevallen illustreren de belangrijkheid van transparantie, verantwoording en waakzaamheid binnen de bouwsector, zowel voor particuliere huiseigenaren als voor professionele ondernemers.

Oplichting via bouwmaterialen en online verkoop

Een van de bekendere gevallen in dit domein is het verhaal van Chris Rademakers, die via sociale media zoals Facebook, Marktplaats, Instagram en TikTok bouwmaterialen en andere goederen verkoopt. Volgens de beschikbare informatie biedt hij zogenaamde ‘vastgoedobjecten’ aan, maar ook spullen die de politie in beslag heeft genomen. Hij misbruikt foto’s die online zijn vrijgegeven en speelt op emoties, bijvoorbeeld door te beweren dat hij spullen verkoopt van een overleden familielid. Zijn slachtoffers bevinden zich vooral in Nederland, België en Duitsland. Hij gebruikt vertrouwenwekkende tactieken, zoals het tonen van een foto van zijn identiteitsbewijs, om zijn slachtoffers ervan te overtuigen dat hij eerlijk is. Na de overboeking van het geld onderhoudt hij contact telefonisch of via WhatsApp en geeft hij vaak aan dat hij de goederen kan laten bezorgen, maar dit blijkt dikwijls niet te gebeuren. Deze praktijk toont aan hoe gemakkelijk zelfs kleine of middelgrote verkooptransacties binnen de bouwsector worden misbruikt voor oplichting.

Fraude in het verkoopproces van bouwprojecten en woningen

Een ander voorbeeld is het geval van Dave de Groot, die bij het bedrijf Long Island Yachts actief was. Een crowdfundingcampagne in 2020 opleverde 1,4 miljoen euro in vijf dagen, wat werd gepresenteerd als een vertrouwen in zijn visie. De bekende handelsnaam Long Island Yachts had al sinds 2005 bestaan en speelde een cruciale rol in het opbouwen van vertrouwen bij potentiële klanten. De overname van het bedrijf door Dave’s stiefvader en de voortgezette rol van Dave in het bedrijf hebben vragen opgeleverd over de integriteit van het verloop. Hoewel er geen directe bewijzen voor fraude zijn (zoals gerechtelijke uitspraken), wijzen het patroon van verdwenen aanbetalingen, misleidende foto’s en de snelle overname door familie op mogelijke malafide praktijken. Het faillissement van het bedrijf en de onthullingen over verdwenen gelden hebben de reputatie van het bedrijf en Dave de Groot aanzienlijk beschadigd. Dit geval duidt op het risico van vertrouwen op een bekende merknaam of een inspirerend ondernemersverhaal, zonder voldoende technische of juridische checks.

Oplichting in het bouwbedrijfsleven: Incassobedrijven en fictieve omzet

Een interessant en zorgwekkend voorbeeld is het verhaal van de broers Pascuál en Ramón AB uit Emmen, die in 2011 de incassodienst Nova Incasso oprichtten. Het bedrijf won diverse ondernemersprijzen en werd geprezen als transparant en innovatief. In 2017 wint Nova Incasso de FD Gouden Gazelle, een prijs voor het snelst groeiende bedrijf van Nederland. Later bleek echter dat het bedrijf slechts 30.000 euro aan opdrachten had uitgestaan. De omzet van 30 miljoen euro die de broers publiceerden, was vooral fictief. Klanten werden misleid over de werkelijke omzet en uitkeringen van het incassogeld. De praktijk van het bedrijf toont aan hoe gemakkelijk ook in de bouwsector, of via bijvoorbeeld incassobedrijven, vertrouwen kan worden misbruikt voor financiële oplichting.

Misbruik van bouwprojecten en stichtingsverhullen

Een ander opmerkelijk geval is dat van de stichting Hulptroepen Alliantie, waarvan de oprichting in de jaren 2020 vooraf ging op een omvangrijke verkoop van mondkapjes aan zorginstellingen en zakelijke klanten. De stichting werd voorgesteld als een initiatief zonder winstoogmerk. Klanten werden ervan overtuigd dat ze samen met de stichting in zee gingen. Offertes met het logo en slogan van de stichting werden gemaakt, en het telefoonnummer en e-mailadres op facturen verwijzen naar de stichting. Later bleek echter dat het bedrijf, via een bv, 20 miljoen euro winst maakte, waarvan 9 miljoen bij de oprichter bleef. De stichting werd gebruikt als camouflage voor het bedrijf, en klanten werden misleid over de werkelijke aard van het bedrijf. Deze praktijk illustreert hoe bouwprojecten of verkoopprojecten kunnen worden omgezet in een vorm van fraude.

Corruptie en witwassen in het vleesbedrijfsleven met bouwactiviteiten

Het geval van Jos van Rey is een voorbeeld van hoe corruptie en witwassen zich ook kunnen voordoen binnen de bouwsector, of in verbinding daarmee. Tijdens zijn werk in een vleesbedrijf, verpakte en vervoerde hij geld in kiprollades. In juni 2015 werd een lading op de Nederlandse Antillen onderschept waarin 2,8 miljoen euro was verstopt. Ondanks zijn veroordeling, werd hij later benoemd tot wethouder van de gemeente Roermond voor zijn partij, de Liberale Volkspartij Roermond (LVR). De LVR is een afsplitsing van de VVD en werd opgericht in 2013. Van Rey bleef actief in de politiek en is momenteel afgevaardigde voor de partij. Dit geval toont aan hoe gemakkelijk corruptie of witwassen kan worden verborgen onder het voorkomen van legale bedrijfsvoering of bouwactiviteiten.

Verkeerde praktijken in het bouwbedrijfsleven: Misbruik van vertrouwen

Een voorbeeld dat duidelijk maakt hoe vertrouwen kan worden misbruikt, is het geval van een ex-inkoopdirecteur van De Mandemakers Groep, die 9,3 miljoen euro aan het bedrijf terug moet betalen. De man was zakenpartner van het meubelconcern en nam een belang in een nieuw opgericht inkoopbedrijf. Na zijn vertrek kwam het bedrijf erachter dat hij ook eigenaar was van een tussenhandelaar. Volgens De Mandemakers Groep benadeelde hij het bedrijf fors door geen open kaart te spelen. De rechter stelde vast dat hij 10,4 miljoen euro had opgestreken. Dit geval duidt op het belang van transparantie in de inkoopketens van bouw- en meubelbedrijven, waarbij vertrouwen in klanten en partners vaak slechts een voorwaarde is voor het voortbestaan van het bedrijf.

Conclusie

De bouwsector, met haar complexe ketens en diverse betrokken partijen, is niet veilig voor fraude, corruptie of oplichting. Van fysieke oplichting via verkoop van bouwmaterialen en bouwprojecten tot het misbruiken van stichtingsverhullen of verkeerde inkooppraktijken, tonen de beschikbare voorbeelden hoe vertrouwen en professionaliteit kunnen worden misbruikt. Voor particuliere huiseigenaren, bouwondernemers en renovatieprofessionals is het dus essentieel om bewust te zijn van deze risico’s. Het is belangrijk om vertrouwen te combineren met transparantie, juridische checks en professionele adviezen. Zowel bij het starten van een bouwproject, het aankopen van bouwmaterialen of het starten van een bouwbedrijf, dient men bewust en waakzaam te zijn. De sector staat sterk op haar vertrouwen, maar dit vertrouwen moet ook worden beschermd.

Bronnen

1. bvs.nl