Zelf kelders waterdicht maken: Praktische stappen en aandachtspunten

Published by Redactie on juli 15, 2025 | Category kelder

Vochtige kelders zijn een veelvoorkomend probleem in Nederlandse woningen. Ze kunnen niet alleen leiden tot ongemak en schimmelvorming, maar ook tot aanzienlijke schade aan de structuur van een gebouw. Het zelf dichten van een kelder kan een kostenefficiënte oplossing zijn, maar vereist zorgvuldig plannen en kennis van de juiste technieken en materialen. In dit artikel worden de meest relevante methoden en aandachtspunten voor het zelf waterdicht maken van kelders besproken, met nadruk op technische uitvoering, mogelijke beperkingen en situaties waarin professionele hulp aangeraden wordt.

Wat zijn de oorzaken van vocht in de kelder?

Voordat een kelder waterdicht gemaakt kan worden, is het essentieel om de oorzaak van het vochtprobleem te begrijpen. In Nederland zijn de meest voorkomende bronnen van vocht in kelders:

Infiltratie via scheuren of gaten in muren en vloeren, zoals in de kimnaad (de aansluiting tussen de vloer en de wand), doorvoeren van leidingen en kabels, dilatatievoegen en stortnaden.
Optrekkend vocht, een fenomeen dat vooral voorkomt in oudere kelders met poreuze muren (zoals baksteen) en geen of onvoldoende funderingsisolatie. Dit vocht komt vanuit de grond omhoog en manifesteert zich vaak als een vochtige lijn onderaan de muren.
Condensatie, die ontstaat wanneer warme, vochtige lucht in een koele kelder afkoelt. Dit probleem is vaak onderbelicht, maar kan leiden tot schimmelvorming, vooral in ongeventileerde ruimtes.

Het is belangrijk om deze vochtbronnen te onderscheiden, aangezien de aanpak bij optrekkend vocht of condensatie anders is dan bij infiltratie via scheuren.

Technieken voor het zelf dichten van kelders

Bij het zelf dichten van kelders zijn er meerdere technieken en materialen beschikbaar. Hieronder worden de meest relevante methoden beschreven, op basis van de beschikbare informatie uit de contextdocumenten.

1. Scheuren en gaten dichten

Een van de eerste stappen bij het dichten van een kelder is het herstellen van scheuren en gaten. Dit is een cruciale maatregel om infiltratie te voorkomen. De volgende stappen worden aanbevolen:

Voorbereiding van de ondergrond: Maak de ruimte rondom de beschadiging vetvrij en schoon. Gebruik een plamuurmes of een reinigingsmiddel om vuil en losse materialen te verwijderen.
Toepassen van vulmiddel: Gebruik een vulmiddel zoals waterdichte mortel of snel hardend product. Deze materialen zijn geschikt voor het dichten van acute lekkages.
Meerdere lagen toepassen: Omdat vulmiddelen tijdens het drogen kunnen krimpen, is het aan te raden om de beschadiging in 2 of 3 lagen te vullen. Controleer de gebruiksaanwijzing van het product en breng eventueel een tweede laag aan na de benodigde droogtijd.

2. Pleisterwerk aanbrengen

Naast het dichten van scheuren is het aanbrengen van een waterdichte pleister op de binnenmuren een effectieve maatregel om vocht aan te vallen. Hierbij is het belangrijk om de juiste producten te kiezen, afhankelijk van de ondergrond:

Productkeuze: Kies tussen producten voor poreuze, niet poreuze, natte of vochtige wanden. Dit beïnvloedt de werking en het resultaat van het pleisterwerk.
Voorbereiding: Reinig de wand met een spons en huishoudreiniger om vet en vuil te verwijderen. Dit zorgt voor een betere hechting van het pleisterwerk.
Toepassing: Gebruik een brede kwast om het pleisterwerk gelijkmatig aan te brengen. Werk zorgvuldig en zorg ervoor dat het pleister ook in de kleinste poriën geraakt. Let op de naad tussen de wanden en de vloer, want dit is een zwakke plek.

3. Vloeibaar rubber als waterdicht membraan

Vloeibaar rubber is een efficiënte oplossing voor het dichten van kelders, met name voor het afdichten van grotere oppervlakken of complexe vormen. Het vormt een naadloze, flexibele en duurzame barrière die goed hecht op beton, metselwerk en steen – materialen die vaak voorkomen in Nederlandse kelders.

Voordelen:
- Duurzame en flexibele waterdichting.
- Uitstekende hechting op verschillende ondergronden.
- Bestand tegen wisselende temperaturen en vochtigheidsgraden.
Beperkingen:
- Vereist een grondige voorbereiding van de ondergrond voor optimale hechting.
- Niet geschikt voor actieve, stromende lekkages – deze moeten eerst worden gestopt met bijvoorbeeld snelcement.
- De toepassing vereist nauwkeurige diagnose en professionele kennis, vooral bij complexe scheurpatronen.

Vloeibaar rubber is een populaire keuze voor het afdichten van kelders, maar vereist vaak professionele toepassing voor een optimaal resultaat.

4. Injecteren met polyurethaan of epoxyhars

Bij het dichten van specifieke lekkages, zoals in scheuren of naden, is het injecteren met polyurethaan of epoxyhars een veelgebruikte methode in Nederland. Deze techniek is ideaal voor het dichten van actieve lekkages.

Uitvoering: De hars wordt onder druk in de scheur of naad geïnjecteerd. De hars zet uit en vormt een flexibele, waterdichte barrière.
Voordelen:
- Effectief voor het dichten van actieve lekkages.
- Flexibel en duurzaam.
Beperkingen:
- Vereist professionele toepassing en apparatuur.
- Niet geschikt voor het dichten van algemene vochtproblemen zoals optrekkend vocht of condensatie.

Wanneer is professionele hulp nodig?

Hoewel het zelf dichten van een kelder een kostenefficiënte oplossing kan zijn, is het niet altijd de beste keuze. In sommige situaties is het noodzakelijk om hulp in te schakelen van een gespecialiseerd bedrijf. Dit is het geval bij:

Terugkerende vochtproblemen ondanks eerdere zelfdeelpogingen. Dit kan wijzen op een diepere oorzaak die niet gemakkelijk te herstellen is met DIY-methodes.
Structurele problemen, zoals verzakkingen van de fundering of grote, bewegende scheuren. Deze situaties vereisen vaak ingewikkelde saneringsmaatregelen die niet met gewone DIY-middelen mogelijk zijn.
Complexiteit van de situatie, bijvoorbeeld meerdere vochtbronnen of onduidelijke oorzaken. In dergelijke gevallen is een gedegen diagnose en professionele toepassing vereist voor een effectieve oplossing.

Aanvullende maatregelen bij het waterdicht maken van een kelder

Naast het dichten van scheuren en het aanbrengen van waterdichtingsmaterialen zijn er ook enkele aanvullende maatregelen die een rol kunnen spelen in het verhogen van de effectiviteit van de sanering.

1. Waterdichte afwerking aanbrengen

Na het dichten van scheuren is het aan te raden om een waterdichte coating aan te brengen over het gehele kelderoppervlak. Dit biedt een extra laag van bescherming en verlengt de levensduur van de sanering. Let op de kwaliteit van het product en de aanbevolen toepassing.

2. Ventilatie en condensatie beheersen

Condensatie is een vaak onderbelicht probleem bij het waterdicht maken van kelders. Het kan leiden tot schimmelvorming, vooral in ongeventileerde ruimtes. Het is daarom belangrijk om de luchtstroom in de kelder te verhogen door:

Goede ventilatie te waarborgen.
De relatieve luchtvochtigheid te monitoren.
Eventueel een deurbeluchter of luchtkoker aan te brengen.

3. Aanpassing van het gebruik van de kelder

Afhankelijk van het beoogde gebruik van de kelder (bijvoorbeeld als woonruimte of opslagruimte) kan de keuze van de afdichtingsmethode en materialen beïnvloed worden. Bijvoorbeeld bij een kelder die als woonruimte wordt gebruikt, is het belangrijk om te rekening te houden met energiebesparing en binnenvoortekening. Dit vereist vaak een complexere aanpak die niet alleen gericht is op waterdichting, maar ook op comfort en gezondheid.

Conclusie

Het zelf dichten van een kelder is een realistische optie voor huiseigenaren met een zekere mate van handvaardigheid en kennis van de technieken en materialen. Het vereist echter zorgvuldige voorbereiding, een goede diagnose van het vochtprobleem en het juist toepassen van de afdichtingsmaterialen. Voor de meeste vochtproblemen is het aanbrengen van waterdichte mortel of pleisterwerk een effectieve oplossing. Bij complexere situaties, zoals structurele problemen of meerdere vochtbronnen, is professionele hulp echter vaak noodzakelijk.

Het is belangrijk om te onthouden dat het waterdicht maken van een kelder niet alleen gericht moet zijn op het dichten van zichtbare lekkages, maar ook op het beheersen van onderliggende oorzaken zoals optrekkend vocht, condensatie en ventilatie. Door de juiste aanpak te kiezen, kan de kelder langdurig droog en gezond worden gehouden, wat bijdraagt aan de waarde en levensduur van het huis.

Bronnen

dicht