Grondwerken en Bodembeheer in Putten: Aanbevelingen en Regels voor Constructie en Renovatie

Published by Redactie on juli 19, 2025 | Category grondwerk

In de regio Putten, evenals in de rest van Noord-Veluwe, zijn grondwerken en bodembeheer essentiële onderdelen van elk bouw- of renovatieproject. De lokale regelgeving, geregeld in het kader van de Omgevingswet en het Besluit Bodemkwaliteit 2021, legt duidelijke voorschriften vast voor graven, opslaan en toepassen van grond. Deze richtlijnen zijn niet alleen van belang voor de duurzaamheid van de grond, maar ook voor de veiligheid van het milieu en de toekomstige gebruikers van het bouwproject. In deze artikel wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste aspecten van grondverzet in de gemeente Putten, met aandacht voor de praktische toepassing in de context van bouw- en renovatieprojecten.

Aanbevolen Aanpak voor Grondwerken

Grondverzet valt onder de omgevingswetgeving en vereist een zorgvuldige aanpak, zowel qua techniek als qua administratie. De regels zijn onderverdeeld in drie kernactiviteiten: graven, opslaan en toepassen. Voor elk van deze activiteiten zijn bepaalde voorschriften opgesteld, afhankelijk van de kwaliteit van de grond en de bedoeling van de toepassing.

Graven

Graven is het proces waarbij grond tijdelijk of permanent wordt verwijderd. In de regio Putten is het gebruik van de bodemkwaliteitskaart een essentieel instrument om de kwaliteit van de grond vast te stellen. Deze kaart geeft een indeling in kwaliteitsklassen, zoals AW (Agrarisch Wettelijk), Wonen, Bedrijven en Industrie. De kwaliteitsklasse bepaalt de toegestane toepassing van de grond elders.

Tijdens graven is het belangrijk om te bepalen of de grond geschikt is voor hergebruik. In het kader van tijdelijke uitname mag grond tijdelijk worden opgeslagen of afgevoerd naar een erkende verwerper, zoals een grondbank. In dat geval hoeft het graven niet te worden gemeld bij het Meldpunt Bodemkwaliteit. Bij kleinschalige projecten, bijvoorbeeld graven onder de 25 m³, zijn de regels iets minder strikt, maar is er toch aandacht voor de kwaliteit van de grond.

Opslaan

Na graven volgt vaak een tijdelijke opslag van de grond. Dit is bijvoorbeeld nodig wanneer de grond later elders wordt hergebruikt of wanneer de locatie tijdelijk leeg is. Tijdens opslag dient de grond zo te worden afgedekt en beheerd dat er geen negatieve effecten op het milieu optreden. Bovendien moet de opslagplaats voldoen aan de eisen van het Besluit Kwaliteit Leefomgeving (BKL) en het Besluit Bodemkwaliteit 2021 (BBK 2021).

Toepassen

Toepassen betreft het gebruik van de grond op een andere locatie, bijvoorbeeld in een nieuw bouwproject. Hierbij geldt de zogenaamde dubbele toets: de strengste klasse (bodemfunctieklasse of bodemkwaliteitsklasse) bepaalt of de toepassing toegestaan is. De toepassingskaart is hierbij het instrument om te bepalen of een locatie geschikt is voor het toepassen van een bepaalde grondsoort.

In de praktijk betekent dit dat bijvoorbeeld op een locatie met de functie Industrie alleen grond mag worden toegepast die minimaal de kwaliteit AW heeft. Dit om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de ontvangende bodem niet onder de kwaliteit van de toegepaste grond zakt.

Bodemfuncties en -kwaliteiten in Putten

De bodemfunctiekaart van de regio Noord-Veluwe is een essentieel instrument voor het bepalen van de toegestane toepassingen van grond. In Putten zijn verschillende bodemfuncties aanwezig, waaronder Wonen, Industrie, Bermen van de H-structuur, en Landbouw/Natuur. Deze functies bepalen niet alleen de mogelijke toepassingen van grond, maar ook de eisen die aan de kwaliteit van die grond worden gesteld.

De bodemkwaliteitskaart is grotendeels gelijk gebleven ten opzichte van de kaart uit 2014, met enkele belangrijke wijzigingen. De bermen van de gemeentelijke hoofdwegstructuur zijn bijvoorbeeld allemaal toegewezen aan de functie Industrie om uniformiteit te bewerkstelligen. In het noorden en westen van het bebouwde gebied van Nunspeet is een nieuwbouwwijk in aanleg die nu de functie Wonen heeft. In Putten zijn er ook aanpassingen aan de gemeentegrens en aan de grenzen van het wijk Waterfront, waardoor functiegebieden nu meer detail tonen.

Toepassing van de Omgevingswet

De Omgevingswet, die op 1 juli 2022 in werking trad, bevat belangrijke voorschriften voor grondverzet. De regelgeving benadrukt het hergebruik van grond binnen de regio, zolang dit niet schadelijk is voor de bestaande bodemkwaliteit. Dit is een belangrijk aspect voor duurzame bouwpraktijken en wil ervoor zorgen dat minder grond verloren gaat door onnodige verbranding of verwerking.

De regels zijn onderverdeeld per activiteit:

Graven: Hierbij is aandacht voor de kwaliteit van de grond en de toegestane tijdelijke opslag.
Opslaan: De opslag dient te voldoen aan milieu- en veiligheidsvoorschriften.
Toepassen: De toepassing is gebaseerd op de dubbele toets en de toepassingskaart.

Kleinschalig Graven en Programma’s

Voor kleinschalig graven, zoals in projecten onder de 25 m³, zijn de regels iets minder strikt. Dit omdat deze activiteiten niet onder de meldplicht vallen. Echter, bij graven in grond met een kwaliteit boven de interventiewaarde (zoals sterk verontreinigde grond), zijn er automatisch regels in het Omgevingsplan. Deze regels zijn opgenomen in de zogenaamde bruidsschatregel, die deel uitmaakt van het Invoeringsbesluit.

Daarnaast kan de gemeente ook een programma opstellen om specifieke doelen te bereiken in het kader van grondbeheer. Een programma is bindend voor de gemeente en kan onderdelen omvatten zoals communicatiemiddelen, beleidsregels en subsidies. Tot nu toe zijn er geen directe thema’s voor een programma in Putten, omdat de meeste regels al in het Omgevingsplan zijn opgenomen of onderdeel zijn van maatwerkvoorschriften.

Toepassingsmatrix en Kwaliteitsklassen

De toepassingsmatrix is een essentieel instrument voor het bepalen van of en hoe grond kan worden toegepast op een bepaalde locatie. In deze matrix worden de kwaliteitsklassen van de grond en de ontvangende bodem vergeleken. De matrix maakt duidelijk of toepassing is toegestaan, of of partijkeuring is vereist.

Voor bovengrond (BG) en ondergrond (OG) zijn er verschillende categorieën, zoals Buitengebied, Wonen, Bedrijven en industrie. De matrix maakt het mogelijk om te bepalen of bijvoorbeeld BG Buitengebied toegestaan is op BG Wonen, of of er extra voorzorgsmaatregelen nodig zijn.

Bodemkwaliteit en Milieu

De bodemkwaliteit is van groot belang voor de toekomstige leefomgeving. In de regio Putten zijn er bekende locaties met een mogelijke verontreiniging, zoals voormalige stortplaatsen en afvalverwerkingsbedrijven. Deze locaties zijn verdacht op PFAS (per- en polyfluorverbindingsstof), die in sommige gevallen schadelijk kunnen zijn voor het milieu en de gezondheid. Daarom zijn deze locaties uitgesloten van het grondverzetbeleid, totdat er duidelijkheid is over de aanwezigheid van PFAS.

Conclusie

Grondwerken en bodembeheer zijn essentiële onderdelen van elk bouw- of renovatieproject in Putten. De lokale regelgeving, geregeld in het kader van de Omgevingswet en het Besluit Bodemkwaliteit 2021, biedt duidelijke richtlijnen voor graven, opslaan en toepassen van grond. Deze regels zijn niet alleen van belang voor de duurzaamheid van de grond, maar ook voor de veiligheid van het milieu en de toekomstige gebruikers van het bouwproject.

Bij het uitvoeren van een bouwproject is het daarom essentieel om rekening te houden met de bodemfuncties, bodemkwaliteiten en de toepassingskaart. Daarnaast is het belangrijk om aandacht te besteden aan de regels voor kleinschalig graven en eventuele programma’s die de gemeente eventueel heeft opgesteld. Door deze richtlijnen te volgen, kan men zorgen voor een verantwoorde aanpak van grondverzet en bijdragen aan een duurzame bouwpraktijk in de regio Putten.