Duurzame fundering: Ecologisch verantwoord bouwen met duurzame technieken en materialen

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Bij de bouw van een nieuw project of bij renovaties ligt de focus steeds vaker op duurzaamheid. Niet alleen het energiegebruik en de isolatie zijn belangrijk, ook de keuze van de fundering speelt een grote rol in de ecologische voetafdruk van het gebouw. Duurzame fundering is een praktische en toekomstbestendige oplossing die zowel milieuvriendelijk als economisch efficiënt is. In dit artikel worden de basisprincipes, mogelijke technieken en toepassingen van duurzame fundering besproken, op basis van actuele en betrouwbare informatie uit de sector.

Wat is duurzame fundering?

Duurzame fundering is een bouwtechniek waarbij het milieu zo weinig mogelijk belast wordt, terwijl de betrouwbaarheid en het functioneren van de fundering op lange termijn gewaarborgd blijven. Het is een aanpak die gericht is op het minimaliseren van CO2-uitstoot, het verminderen van bodemverstoring en het efficiënt gebruik maken van materialen. Daarnaast moet de techniek economisch efficiënt zijn, zodat de voordelen op lange termijn duidelijk zijn voor zowel milieubezwaren als kosten.

Kenmerken van een duurzame fundering

Volgens de criteria die uit de bronnen worden genoemd, moet een duurzame fundering aan de volgende eisen voldoen:

Lage CO2-uitstoot: De productie en installatie van de fundering mogen zo min mogelijk CO2 veroorzaken.
Beperkte bodemverstoring: De bodem dient zo weinig mogelijk verstoord te worden om de lokale ecosystemen te beschermen.
Efficiënt gebruik van materialen: Het gebruik van gerecyclede of duurzame materialen is essentieel om afval te verminderen.
Herbruikbaarheid en recycleerbaarheid: Materialen en technieken moeten eenvoudig herbruikbaar of recycleerbaar zijn.
Laag energieverbruik: Het energieverbruik tijdens installatie en onderhoud moet zo laag mogelijk zijn.
Flexibiliteit en aanpasbaarheid: De techniek moet geschikt zijn voor diverse bouwprojecten en toekomstige uitbreidingen.
Economische efficiëntie: De oplossing dient een goede balans te bieden tussen kosten en voordelen op lange termijn.

Duurzame funderingstechnieken en materialen

Er zijn verschillende duurzame funderingstechnieken die steeds vaker worden toegepast in de bouwsector. Deze technieken bieden een alternatief voor traditionele betonfunderingen, die vaak een hoge CO2-uitstoot en veel afval veroorzaken.

1. Schroeffundering

Schroeffunderingen zijn een veelbelofte techniek in duurzame bouw. Deze funderingen worden mechanisch in de grond geschroefd zonder het gebruik van beton. Hierdoor is er geen noodzaak voor het mengen en transporteren van beton, wat CO2-uitstoot en afval verminderd. Schroeffunderingen zijn ideaal voor zowel kleine constructies als lichte gebouwen en worden vooral gebruikt bij recreatiegebouwen, bijvoorbeeld in de horeca of woonwagens.

2. Houten fundering

Voor lichte constructies is een houten fundering een ecologisch verantwoord alternatief. Het gebruik van FSC-gecertificeerd hardhout zorgt ervoor dat de houtgracht verantwoord wordt beheerd. Houten funderingen zijn vooral geschikt voor kleine woningen en recreatiegebouwen. Het gebruik van hout als funderingsmateriaal kan echter afhankelijk zijn van de grond- en klimaatomstandigheden. Een goed ontwerp en correcte verwerking zijn hier essentieel.

3. Circulair beton

Als beton onvermijdelijk is, kan circulair beton een duurzame oplossing bieden. Dit type beton bevat gerecyclede materialen en vereist minder nieuw cement, wat zorgt voor een lagere CO2-uitstoot. Het gebruik van prefab-elementen in combinatie met circulair beton helpt bij het verder verminderen van afval.

4. Geopolymeerbeton

Geopolymeerbeton is een innovatief alternatief voor traditioneel beton. Het wordt gemaakt uit industriële restproducten zoals vliegas en heeft een veel lagere CO2-uitstoot. Het is even sterk als conventioneel beton, maar heeft het voordeel dat het gemaakt wordt uit gerecyclede materialen.

5. Staal en composietmaterialen

Voor specifieke toepassingen, zoals drijvende funderingen of funderingen op zachte bodem, worden steeds vaker staal en composietmaterialen toegepast. Deze materialen zijn lichtgewicht, duurzaam en volledig recycleerbaar. Ze zijn vooral geschikt voor projecten waar flexibiliteit en lichte belasting belangrijk zijn.

Duurzame funderingsherstel

Niet alleen bij nieuwbouw is duurzame fundering van belang, ook bij herstel van bestaande funderingen wordt steeds vaker gekozen voor milieuvriendelijke oplossingen. Duurzaam funderingsherstel is een aanpak waarbij de fundering wordt hersteld zonder de omgeving te verder belasten. Het proces omvat meestal vier stappen:

Inspectie: Eerst wordt de staat van de fundering onderzocht.
Rapportage: De resultaten van de inspectie worden samengevat in een rapport.
Fundering herstellen: Op basis van de rapportage wordt het herstel gepland en uitgevoerd.
Scheurherstel (indien nodig): Indien er scheuren of andere beschadigingen zijn, wordt deze fase toegevoegd.

Deze aanpak biedt pandeigenaren een totaaloplossing die duurzaam is en op maat gemaakt voor het specifieke project. Het gebruik van innovatieve technieken, zoals het herstel via een funderingsherstelsysteem, zorgt ervoor dat de fundering opnieuw stabiel wordt zonder het milieu extra te belasten.

Toepassing in de praktijk

Duurzame funderingen worden steeds vaker toegepast in verschillende bouwprojecten. Denk bijvoorbeeld aan recreatiegebouwen, woningen in natuurgebieden, of aanbouwen en uitbreidingen van bestaande woningen. In Friesland is zelfs een nieuwe subsidie beschikbaar voor funderingsherstel, waardoor het voor pandeigenaren betaalbaarder wordt om duurzame oplossingen te kiezen.

Ook bij nieuwbouwprojecten, zoals woningbouw, commerciële gebouwen of industriële complexen, worden duurzame funderingen steeds vaker geïmplementeerd. Hierbij wordt vaak gekozen voor schroeffunderingen of circulair beton, afhankelijk van de locatie en de bouwvoorzieningen.

De toekomst van duurzame fundering

De bouwsector streeft naar meer circulairheid en minder CO2-uitstoot. Innovaties zoals zelfherstellend beton, biobased funderingsmaterialen en energiebesparende funderingssystemen zijn slechts een paar van de ontwikkelingen die de toekomst van duurzame fundering vormgeven. Deze technieken zorgen voor een lagere ecologische impact en een duurzamere bouwsector.

In het kader van de transitie naar een groene economie is duurzame fundering een essentieel onderdeel van elk bouwproject. Door de juiste technieken en materialen te kiezen, is het mogelijk om een solide en betrouwbare fundering te creëren zonder het milieu extra te belasten.

Conclusie

Duurzame fundering is een essentieel onderdeel van de groene bouwtoekomst. Het biedt een betrouwbare en ecologisch verantwoorde oplossing die zowel voor nieuwbouw als herstelprojecten van toepassing is. Door het kiezen van technieken zoals schroeffunderingen, circulair beton, geopolymeerbeton of houten funderingen, kunnen bouwprojecten een kleinere ecologische voetafdruk hebben zonder in te boeten aan betrouwbaarheid of kwaliteit.

De combinatie van innovatieve materialen, efficiënte technieken en duurzame herstelmethoden maakt duurzame fundering een realistische en aantrekkelijke keuze voor zowel particuliere als professionele bouwprojecten. Met de stijgende aandacht voor duurzaamheid in de bouwsector is het nu meer dan ooit mogelijk om verantwoord en slim te bouwen.

Bronnen

duurzaam