Onderschoeiingen: Veilige versterking van bestaande funderingen voor nieuwe projecten

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Onderschoeiingen vormen een essentiële techniek in de constructie en renovatiebranche, vooral bij het uitvoeren van projecten zoals kelders, ondergrondse parkeergarages of uitbreidingen van bestaande gebouwen. In dergelijke situaties is het vaak nodig om de bestaande funderingen te verdiepen of te versterken, zodat nieuwe constructies de nodige stabiliteit en draagkracht kunnen bieden. Onderschoeiingen zijn daarom een belangrijk hulpmiddel om de integratie tussen nieuwe en bestaande bouwwerken veilig en duurzaam te realiseren.

Deze techniek wordt uitgevoerd door een beschermde put te creëren en de bestaande fundering ondergronds uit te graven, waarna deze wordt afgedicht met betonplaatjes. De uitvoering gebeurt in meerdere stappen, waarbij zowel primaire als secundaire delen een rol spelen. Bovendien vereist de werktechniek een diepgaande analyse van de ondergrond, zoals sonderingen en boringen, om te bepalen of onderschoeiingen technisch haalbaar zijn en of aanvullende maatregelen nodig zijn.

In het volgende overzicht worden de toepassingsmogelijkheden, werkwijze en voorwaarden van onderschoeiingen besproken, met het oog op zowel praktische uitvoering als veiligheid.

Toepassing en context

Onderschoeiingen worden toegepast in droge ondergrond en maken het mogelijk om bestaande funderingen of kolommen te verdiepen en te versterken. Deze techniek is vooral nuttig in situaties waarbij de bestaande fundering niet diep genoeg reikt om een nieuwe constructie te ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan een project waarbij een kelder of parkeergarage onder een aangrenzend gebouw moet worden aangelegd. In dergelijke gevallen kan de fundering van het bestaande gebouw niet eenvoudig worden verlaagd, maar met onderschoeiingen kan het draagvermogen van de fundering worden verhoogd, zonder dat de stabiliteit van het bestaande gebouw in gevaar komt.

De toepassing van onderschoeiingen is ook nuttig bij uitbreidingen van bestaande gebouwen, waarbij het draagvermogen van de fundering moet worden vergroot. Daarnaast is het techniek geschikt voor het realiseren van scheidingsmuren tussen nieuw- en bestaande constructies, bijvoorbeeld bij nieuwbouw die grenst aan oude woningen of industriegebouwen.

Uitvoeringsproces

Het uitvoeringsproces van onderschoeiingen is een complexe en delicate operatie. Het start met een uitgebreid onderzoek naar de bestaande fundering, waarbij sonderingen en boringen worden uitgevoerd om de ondergrond en de toestand van de fundering te begrijpen. Op basis van deze gegevens wordt bepaald of onderschoeiingen tot de haalbare opties behoren en of aanvullende maatregelen, zoals het stabiliseren van bestaande gebouwen met micropalen, nodig zijn.

De werkwijze bestaat uit verschillende stappen:

Voorbereiding en indeling van de wand: De wand die onderschoeid moet worden, wordt eerst verdeeld in delen van 1,2 meter. Elk deel vormt een aparte sleuf die in een bepaalde volgorde volledig uitgevoerd wordt.
Uitgraving van de ondergrond: Per sleuf wordt de grond onder de bestaande fundering laag per laag (ongeveer 40 cm per laag) weggenomen. Dit gebeurt zowel met machines als handmatig, afhankelijk van de toegankelijkheid en de stabiliteit van de ondergrond.
Beschoeiing van de sleuf: Het uitgegraven gedeelte wordt meteen beschoeid met hout, staal of beton om grondontspanning en mogelijke verzakkingen te voorkomen.
Wapening en bekisting: Eens de gewenste diepte bereikt is, wordt wapening geplaatst en de voorzijde van de sleuf bekist. Daarna volgt het storten van beton om de onderschoeiing volledig te versterken.
Voltooiing en integratie: Na de betonstorting wordt de onderschoeiing geïntegreerd met de bestaande fundering. De nieuwe constructie kan dan veilig worden opgeleverd, zonder dat de bestaande bouwwerk of zijn fundering wordt aangetast.

Het gehele proces gebeurt in een beschoeide sleuf om de stabiliteit van de omgeving te waarborgen. Dit is een essentiële voorwaarde om mogelijke schade aan de aangrenzende gebouwen te voorkomen.

Voordelen van onderschoeiingen

Onderschoeiingen bieden meerdere voordelen die hen tot een populaire keuze maken in de constructie en renovatiepraktijk:

Maximale ruimtebuiting: Onderschoeiingen kunnen worden geplaatst onder bestaande funderingen, zodat er geen extra ruimte verloren gaat.
Versterking van funderingen: De bestaande fundering wordt verlengd en versterkt, wat het draagvermogen vergroot.
Veiligheid: Door de uitvoering in een beschoeide sleuf is het risico op verzakkingen of schade aan aangrenzende constructies minimaal.
Grote uitvoeringsvrijheid: Onderschoeiingen kunnen in verschillende situaties worden toegepast, afhankelijk van de ondergrond en de nodige diepte.
Technische expertise: De werktechniek vereist ervaring en kennis van de ondergrond, wat ervoor zorgt dat het proces veilig en efficiënt verloopt.

Veiligheid en kwaliteit

De veiligheid en kwaliteit van onderschoeiingen zijn essentieel om schade aan bestaande constructies te voorkomen en om de stabiliteit van het project te waarborgen. Daarom is het belangrijk dat de werktechniek wordt uitgevoerd volgens gedefinieerde richtlijnen en normen.

Bijvoorbeeld, het WTCB (Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf) heeft in samenwerking met de sector uitvoeringsfiches opgesteld over onderschoeiings- en beschoeiingstechnieken. Deze fiches zijn ontwikkeld door een werkgroep van experts en bieden een gestandaardiseerde aanpak voor zowel ondermetselen als onderschoeien. Onderschoeiingen worden daarom steeds uitgevoerd in overeenstemming met deze richtlijnen, waarbij de uitvoering in een volledig beschoeide sleuf wordt verzekerd.

Daarnaast is het noodzakelijk om ervaren bedrijven te betrekken bij dergelijke werken. Onderschoeiingen zijn complexe werken die niet alleen technische kennis vereisen, maar ook het gebruik van specifieke machines en een gestructureerde aanpak. Bedrijven die meerdere projecten hebben uitgevoerd, zoals Fix Funderingen, beschikken over de benodigde expertise om onderschoeiingen in moeilijke omstandigheden tot een goed einde te brengen.

Toekomst en ontwikkelingen

De techniek van onderschoeiingen is in ontwikkeling, aangevuld door nieuwe normen en technologieën. In de laatste jaren zijn er onderzoeksprojecten gestart om de veiligheid, efficiëntie en duurzaamheid van onderschoeiingsmethoden te verbeteren. Deze projecten worden meestal gesubsidieerd door overheidsinstanties en bouwnormorganisaties, zoals het NBN en de FOD Economie.

Een voorbeeld daarvan is het prenormatieve onderzoeksproject rond beschoeiings- en onderschoeiingstechnieken, waarbij nieuwe uitvoeringsfiches worden ontwikkeld. Deze fiches zullen de bestaande kennis verrijken en een nog betere aanpak bieden voor zowel constructiebedrijven als aannemers. Dit maakt het voor de sector mogelijk om zich verder te ontwikkelen en om innovatieve oplossingen te bieden aan klanten die kelders, parkeergarages of uitbreidingen willen realiseren.

Conclusie

Onderschoeiingen zijn een essentiële techniek in de constructiebranche, vooral bij projecten waarin bestaande funderingen versterkt of verdiept moeten worden. De werkwijze is complex, maar door het uitvoeren in een beschoeide sleuf wordt de veiligheid gegarandeerd. De toepassing van onderschoeiingen maakt het mogelijk om nieuwe constructies, zoals kelders of parkeergarages, veilig en duurzaam te realiseren, zonder dat de bestaande bouwwerken worden aangetast.

Daarnaast zijn onderschoeiingen een techniek die flexibel is en zich goed aanpasbaar aan verschillende situaties. De uitvoering vereist echter ervaring, kennis van de ondergrond en moderne technologie. Het is daarom belangrijk om deze werken te laten uitvoeren door betrouwbare partners die ervaring hebben met onderschoeiingen en die de huidige richtlijnen en normen kennen.

Voor zowel woningeigenaren als professionele aannemers is het dus essentieel om zich bewust te zijn van de mogelijkheden en de uitdagingen van onderschoeiingen. Met de juiste voorbereiding en uitvoering kan dit een betrouwbare oplossing zijn voor tal van constructieprojecten.

Bronnen

onderschoeien