Metselstenen in Funderingen: Toepassing, Technieken en Overwegingen

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Het gebruik van metselstenen in funderingen is een bewezen methode in de bouwsector, waarbij aandacht moet worden besteed aan materialen, constructie en duurzaamheid. De keuze van geschikte metselstenen en de juiste technieken zijn essentieel om de stabiliteit en levensduur van een fundering te garanderen. In dit artikel wordt ingegaan op de toepassing van metselstenen in funderingen, inclusief relevante bouwtechnieken, materialen, en overwegingen bij de uitvoering. De informatie is gebaseerd op technische specificaties, praktische ervaringen en richtlijnen uit betrouwbare bronnen.

Toepassing van metselstenen in funderingen

Metselstenen worden vaak gebruikt in de bouw van dragende muren, gevels en funderingen. In het kader van funderingen worden ze bijvoorbeeld gebruikt bij het metselen van pilaars of pennen, zoals beschreven in bron 6. Hierbij is het belangrijk dat de metselstenen voldoen aan de vereisten qua druksterkte en duurzaamheid.

Bij funderingen op staal van metselwerk is de breedte van de fundering afhankelijk van de te dragen muur. Voor een halfsteens muur is een funderingsbreedte van 320 mm nodig, terwijl een steens muur een breedte van 540 mm vereist. Anderhalfsteens muren en spouwmuren vereisen respectievelijk 760 mm en 650 mm. Deze afmetingen zijn afgeleid uit bron 2, waarin ook wordt genoemd dat funderingen op staal van metselwerk niet meer vaak worden toegepast en meestal beperkt zijn tot kleine gebouwen. Een nadeel van deze methode is dat er geen trapsgewijze verzwaringen zijn, zoals bij funderingen op staal van stampbeton of gewapend beton.

Soorten metselstenen en hun toepassing

Er zijn verschillende soorten metselstenen, die elk hun eigen kenmerken en toepassingen hebben. In bron 3 wordt een onderscheid gemaakt tussen waalformaat en dikformaat metselstenen. Waalformaat stenen worden vooral gebruikt in woningbouw en utiliteitsbouw. Ze hebben doorgaans afmetingen van 210 x 100 x 50 mm en zijn leverbaar in verschillende kleuren. Dikformaat stenen zijn groter en geschikt voor sneller en efficiënter metselen, vooral bij grotere oppervlakken.

Naast de afmeting zijn er ook verschillende vormen van metselstenen: handvorm, vormbak, strengpers, handstrich en wasserstrich. Handvorm stenen hebben een grillige structuur en worden vaak gebruikt voor een ouderwetse uitstraling. Vormbak stenen daarentegen zijn glad en modern, en worden geproduceerd in een vorm die een uniforme uitstraling garandeert.

In het kader van funderingen is het belangrijk om metselstenen te kiezen die voldoen aan de vereisten voor druksterkte en duurzaamheid. In bron 1 worden metselproducten beschreven die beschikbaar zijn in druksterktes van 15 N/mm² en 20 N/mm². Deze stenen zijn geschikt voor zowel schoon- als vuilmetselwerk, inclusief funderingen en kelders. Voor specifieke toepassingen met afwijkende druksterktes kan contact opgenomen worden met de leverancier.

Technische aspecten van funderingen met metselstenen

De uitvoering van funderingen met metselstenen vereist aandacht voor een aantal technische aspecten. In bron 6 wordt een stappenplan beschreven voor het metselen van pilaars. Het uitgraven van een voldoende diep gat is een essentieel eerste stap. De fundering moet geplaatst worden op de vorstgrens, die op een diepte van ongeveer 60 cm ligt. Dit is nodig om te voorkomen dat de grond bevriest en de fundering vervormt.

Na het uitgraven volgt het plaatsen van bekisting en bewapening. Hierbij is het verstandig om gebruik te maken van gewapend beton in plaats van snelbeton, vooral bij grotere constructies. De bekisting wordt meestal gemaakt van houten planken en de bewapening bestaat uit staalmatten met verhogers van staaldraad. Dit zorgt voor een sterke en duurzame fundering.

Het storten van het beton is de volgende stap, waarbij aandacht moet worden besteed aan de temperatuur en weersomstandigheden. Het is niet aan te raden om beton te storten bij temperaturen onder 5 graden of bij zware regenval. Voor een fundering van 60 x 60 cm en 20 cm hoog is ongeveer 0,072 m³ beton nodig, wat overeenkomt met circa 6 zakken van 25 kg betonmortel.

Nadat de fundering is gestort, kan het metselen van de pilaar of pennaar beginnen. Hierbij moeten elektrische leidingen goed worden gelegd en het voegen van de metselstenen aandachtig worden uitgevoerd. Tenslotte volgt de afwerking van de elektriciteitsinstallatie en het plaatsen van de paalafdekker.

Materialen en duurzaamheid

Duurzaamheid is een belangrijk aspect in de moderne bouwsector. In bron 1 worden droogstapelproducten beschreven die geschikt zijn voor circulair industrieel zichtwerk. Deze producten zijn beschikbaar in blokken voor niet-dragende binnen- en buitenwanden en hebben druksterktes van 15 N/mm² en 20 N/mm². Het BIA Lockblock heeft een brandwerendheid van 180 minuten, wat is bevestigd door onderzoek van Efectis Nederland BV.

Voor funderingen is het gebruik van duurzame materialen zoals gecertificeerd zand en toeslagstoffen belangrijk. In bron 4 wordt aangegeven dat bevloeringsbedrijven vaak werken met gecertificeerde materialen om de kwaliteit van de fundering te verhogen. Dit is van belang bij het storten van een ondergrond voor Flagstones, waarbij een sterk en duurzaam fundament essentieel is voor de duurzaamheid en het eindresultaat van het project.

Overwegingen bij de keuze van metselstenen

De keuze van metselstenen voor funderingen hangt af van verschillende factoren, zoals belasting, duurzaamheid en esthetiek. In bron 5 worden bruine metselstenen beschreven die geschikt zijn voor het metselen van gevels en binnenmuren. Deze stenen bevatten mangaanoxide, wat ervoor zorgt dat ze een donkere, bruine kleur krijgen. Afhankelijk van de samenstelling van de klei en de hoeveelheid mangaanoxide zijn verschillende tinten bruin verkrijgbaar.

De keuze van de juiste metselsteen is ook afhankelijk van de constructie en de gewenste uitstraling. Handvorm stenen zijn bijvoorbeeld geschikt voor een ouderwetse uitstraling, terwijl vormbak stenen een modernere en gladde structuur bieden. In het kader van funderingen is het echter belangrijk om metselstenen te kiezen die voldoen aan de vereisten voor druksterkte en duurzaamheid.

Conclusie

Metselstenen zijn een veelgebruikt bouwmateriaal dat ook vaak wordt toegepast in funderingen. De keuze van geschikte metselstenen en de juiste technieken zijn essentieel om de stabiliteit en levensduur van een fundering te garanderen. Het is belangrijk om rekening te houden met factoren zoals druksterkte, duurzaamheid, en de constructieve vereisten. In de moderne bouwsector speelt duurzaamheid een steeds grotere rol, wat ook van toepassing is op de keuze en uitvoering van funderingen met metselstenen.

Bronnen

metselstenen