Riolering door de fundering: Technieken, afstanden en installatie-aanbevelingen

Published by Redactie on juli 20, 2025 | Category fundering

Bij het aanleggen van een rioleringssysteem, zowel in nieuwbouw als bij verbouwingen, speelt de fundering van het huis een cruciale rol. Het correct leggen van rioolbuizen door of onder de fundering is essentieel om problemen te voorkomen met grondverzakking, wateraanvoer en de stabiliteit van het gebouw. In dit artikel worden de technische aanbevelingen, afstanden, en installatiemethoden beschreven, met nadruk op de praktische toepassing in de realiteit van woningbouw en verbouwingen.

Aanbevolen afstanden tussen rioolbuizen en fundering

Volgens de technische richtlijnen en normen zoals genoemd in SNiP 2.04.04-1984, 2.04.01-1985 en 2.04.03-1985 is het van belang om voldoende afstand te houden tussen de riolering en de fundering van een gebouw. Deze afstanden zijn bedoeld om de integriteit van de fundering te behouden, en eventuele schade door lekken of aantasting van de grond te voorkomen.

Minimale afstanden

Afstand tot de fundering van het gebouw: De aanbevolen afstand ligt tussen 2 tot 4 meter.
Afstand tot aangrenzende perceelsranden: Minstens 5 meter.
Afstand tot andere nutsleidingen (zoals waterleidingen of verwarming): Deze afstanden worden bepaald op basis van het ontwerp van het systeem en moeten in de bouwtekening worden opgenomen.
Planten: Fruitbomen en andere planten moeten minstens 3 tot 4 meter van de septic tank of beerput af staan, om wortelinvaders en grondverzakking te voorkomen.

Deze afstanden zijn niet willekeurig gekozen, maar zijn gebaseerd op ervaring met schade aan funderingen door lekkages van rioolwater, aanslag van zure afvoer, en de effecten van grondverzakking rondom de buis.

Technieken voor het leggen van rioolbuizen door de fundering

Er zijn verschillende technieken om de riolering door de fundering te brengen, afhankelijk van de bouwfasen en de huidige toestand van het huis.

1. Vooraf leggen van de riolering tijdens de funderingsconstructie

In nieuwbouw is het aanbevolen om de hoofdriolering al te leggen tijdens het storten van de fundering. Dit wordt gedaan via een huls met een diameter van 150 mm, die vooraf in het beton van de fundering wordt geplaatst. Deze huls dient als doorgang voor de riolering en voorkomt schade aan de fundering.

Bij deze methode: - Wordt een terugslagklep aangebracht om te voorkomen dat afvalwater in het huis terugstroomt. - Wordt de helling van de rioolbuizen bepaald op basis van de diameter: 3% bij 50 mm en 2% bij 110 mm. - Wordt rekening gehouden met de diepte van de grondbevriezing, zoals aangegeven in lokaal geldende regelgeving.

2. Doorvoer door de fundering met behulp van een huls

Als de fundering al is gestort en de riolering moet later worden aangelegd, kan gebruik worden gemaakt van een huls die wordt aangebracht door het funderingsmassief. Dit vereist het graven van een greppel tot de funderingsbasis en het aanbrengen van een doorgang. De buis moet hierdoor worden geleid, waarbij een terugslagklep opnieuw wordt geïnstalleerd.

3. Gaten boren in de fundering

Een andere methode is het boren van een gat in de fundering. Dit kan worden gedaan met een klopboormachine of met een percussietool. Deze methode is geschikt voor verbouwingen en situaties waarin het niet mogelijk is om de fundering open te breken of een nieuwe greppel te graven. De buis moet daarna goed worden afgedicht en beveiligd om lekkages te voorkomen.

Problemen met afgescheurde riolering

Een veelvoorkomend probleem bij het leggen van de riolering is het afbreken van het aansluitstuk tussen de binnenriolering en de buitenriolering. Dit komt vaak voor in woningen die op zandgrond staan, waarin de grond en de buitenriolering verder zakken dan de fundering van het huis. Het gevolg is een scheur in het aansluitstuk, wat leidt tot lekkages en verstoppingen.

Oplossing: flexibel aansluitstuk

De aanbevolen oplossing hiervoor is het gebruik van een flexibel aansluitstuk. Dit stuk kan tot 40 tot 50 cm verzakking opvangen, waardoor het risico op afbreken van het aansluitstuk aanzienlijk wordt verkleind. Deze techniek is kostenefficiënt en gemakkelijk uit te voeren bij verbouwingen of reparaties.

Voorwaarden voor het gebruik van flexibele aansluitstukken

De binnenriolering moet star zijn, bijvoorbeeld gemaakt van PVC.
Het aansluitstuk moet voldoen aan de normen voor flexibiliteit en drukbestendigheid.
De verbinding moet goed worden afgedicht en gecontroleerd op lekkages.

Riolering in verbouwde woningen

Bij verbouwingen en aanbouwen is het vaak nodig om de fundering verder uit te breiden of de bestaande riolering aan te passen. In dergelijke gevallen is het belangrijk om te bepalen of de bestaande PVC-riolering kan worden behouden of moet worden verlegd.

Aanpassingen bij aanbouw

Als de bestaande PVC-riolering zich op dezelfde diepte bevindt als de fundering van de aanbouw, is het mogelijk om de fundering zo te storten dat de buis niet wordt belemmerd. Dit vereist echter een precieze planning.
Als de fundering boven de riolering wordt gestort, is toekomstige herstel of vervanging van de buis enkel mogelijk bij openbreken van de fundering, wat kostbaar en tijdrovend kan zijn.
Het is daarom aan te raden om de riolering ver genoeg onder de funderingsdiepte te leggen, zodat toekomstige werkzaamheden minder risico’s met zich meebrengen.

Belang van een goed ontwerp en project

Het aanleggen van de riolering is een proces dat goed moet worden gepland in de ontwerpfase. De locatie van de leidingen, de helling, de aansluitingen en de afstanden tot funderingen, gebouwen en andere nutsleidingen moeten reeds op papier worden vastgelegd.

Ontwerpkenmerken

Aansluiting op centrale riolering of zuiveringsinstallatie: Dit bepaalt de mate van complexiteit van het systeem.
Gebouwgebruik: Tijdelijke bewoning of volledige bewoning heeft invloed op het aantal gebruikers en het benodigde systeem.
Aantal gebruikers: Dit bepaalt het vereiste volume en de diameter van de buizen.
Ligging van sanitair en keuken: Dit heeft invloed op de route van de leidingen.

Conclusie

Het leggen van rioolbuizen door of onder de fundering vereist een zorgvuldig gepland ontwerp, gebaseerd op technische normen en ervaring. Afstanden van minstens 2 tot 4 meter tot de fundering zijn aanbevolen, en het gebruik van hulsleidingen of flexibele aansluitstukken kan schade voorkomen. Bij verbouwingen en aanbouwen is het belangrijk om rekening te houden met toekomstige werkzaamheden, zoals herstel of vervanging van rioleringen.

Een goed gepland rioleringssysteem draagt bij aan de duurzaamheid en veiligheid van een woning, zowel tijdens de bouw als in de lange termijn.

Bronnen

riool