Buitengoed fundering: Opties, aanpak en subsidieruimtes voor groene ontwikkeling

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

Bij het aankopen of renoveren van een buitengoed (of buitenlocatie) is de keuze van de juiste fundering en het begrijpen van de mogelijke groene ontwikkelingsopties cruciaal. Dit artikel geeft een overzicht van de aanpak van fundering bij buitenlocaties, subsidies voor groene ontwikkelingen en samenwerking met stakeholders, met specifieke aandacht voor het kader in Limburg en het gebruik van landschapselementen, eco-regelingen, en het Natuurkrachtfonds. De informatie is gebaseerd op beschikbare beleidsdocumenten, projectvoorbeelden en regelgeving in Nederland.

Inleiding

Een buitenlocatie, of buitengoed, is een gebied dat buiten het bebouwde domein ligt, vaak met natuurlijke elementen of beeldbepalende kenmerken. Het gebruik van dergelijke locaties vereist niet alleen een technische en juridische aanpak in termen van fundering en verbouw, maar ook een aandacht voor het groene beleid en het natuurbeheer. In de regio Limburg worden buitengoederen vaak betrokken bij projecten die gericht zijn op biodiversiteit, klimaatadaptatie en duurzame landbouw. Dit artikel biedt inzicht in:

De rol van fundering in de verbouw of herbestemming van buitengoederen.
Subsidieruimtes via de eco-regeling, landschapsfonds en Natuurkrachtfonds.
De mogelijkheid om groene doelen te behalen via samenwerking met stakeholders en projectontwikkeling.
Praktische voorbeelden en aanpakken, zoals het vergroenen van buitenlocaties en het gebruik van landschapselementen.

Fundering en verbouw van buitengoederen

Bij de verbouw van een buitengoed is het niet alleen van belang om juridisch en fiscaal rekening te houden met de situatie van het terrein, maar ook om de fysieke basis – zoals de fundering – goed te begrijpen. Fundering is het ondersteuningssysteem van een gebouw of verbouwing, en speelt een essentiële rol in de stabiliteit, levensduur en functionele toepassing van een locatie.

Bij buitengoederen kan fundering op verschillende manieren worden benaderd:

Nieuwe fundering aanleggen: In geval van volledige herbestemming of herinrichting van een buitengoed, kan het nodig zijn om een nieuwe fundering aan te leggen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het bouwen van een nieuw gebouw of bij het verbouwen van een oude schuur of landbouwgebouw.
Herstellen van bestaande fundering: Als er al een gebouw of structuur aanwezig is op het buitengoed, kan het gaan om het herstellen of aanpassen van de bestaande fundering. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een oude boerderij of een monumentaal landbouwgebouw.
Verpachten of afstoffen: In sommige gevallen is het mogelijk om deel van de openbare groenstructuur of een landbouwgebouw te verpachten of af te stoten. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer een landbouwbedrijf ruimte zoekt voor een nieuwe activiteit, of wanneer een bewonersorganisatie of particulier een nieuwe functie wil realiseren.

Groene doelen en subsidies

Buitenlocaties zijn vaak ideaal voor het realiseren van groene doelen, zoals het vergroenen van ruimtes, het herstel van landschapselementen of het aanleggen van voedselbossen. De provincie Limburg heeft verschillende regelingen in het leven geroepen om dit te faciliteren.

Eco-regeling voor agrarische ondernemers

De eco-regeling is bedoeld voor agrarische ondernemers die willen meebouwen aan de verduurzaming van de landbouw. De regeling werkt op basis van een puntensysteem, waarbij elke duurzame maatregel een aantal punten oplevert. Voorbeelden van ecologische activiteiten zijn:

Rustgewas
Meerjarige teelt
Ecologisch slootbeheer
Akkerranden
Strokenteelt

Deze activiteiten dragen bij aan bodem, biodiversiteit, water en landschap. Agrariërs kunnen een aanvraag doen bij het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB), en op basis van het opgebouwde puntenvermogen kunnen zij een eco-premie ontvangen.

Subsidie voor landschapselementen en voedselbossen

Ook is er een subsidieruimte voor het herstellen of aanleggen van landschapselementen, zoals akkers, bosranden of voedselbossen. Deze subsidies zijn bedoeld om een bijdrage te leveren aan de natuur, het klimaat en de biodiversiteit. De subsidie is gericht op:

Gemeenten
Waterschappen
Bewonersorganisaties
Agrarische ondernemers
Natuurverenigingen

De aanvraagprocedure is eenvoudig en kan meerdere keren per jaar worden ingezonden. De subsidie kan worden gebruikt voor het aanleggen of herstellen van:

Voedselbossen
Landschapselementen buiten het Natuurnetwerk
Groene infrastructuur

Natuurkrachtfonds

Het Natuurkrachtfonds is een innovatieprogramma dat gericht is op natuurlijke oplossingen voor waterveiligheid. Het fonds is bedoeld voor initiatieven van burgers, agrarische natuurverenigingen, maatschappelijke organisaties, heemkundekringen en terreinbeheerders.

De minimale aanvraagbedrag is €20.000, en het maximum dat uit het fonds kan worden uitgekeerd is €100.000. Voorbeelden van projecten die in aanmerking komen zijn:

Het aanleggen van een natuurlijke wateropslag
Het vergroenen van een stuwmeer
Het herstellen van een oude sloot
Het creëren van een natuurlijke buffer tegen overstromingen

Het fonds is een belangrijke bron van financiering voor duurzame, waterveilige oplossingen in stedelijk en plattelandsgebied.

Samenwerking met stakeholders

Deelname aan groene projecten vereist vaak samenwerking met stakeholders, zoals particulieren, gemeenten, agrarische ondernemers, natuurverenigingen en waterschappen. Deelname aan dergelijke projecten kan zowel financieel als sociaal een waarde toevoegen aan de ontwikkeling van een buitengoed.

Bijvoorbeeld:

Individuen en burgercollectieven kunnen bijdragen aan het vergroenen van hun omgeving via projecten zoals ikgroenhet.
Gemeenten en ondernemers kunnen samenwerken om duurzame infrastructuur te ontwikkelen op buitengoederen.
Waterbeheerders kunnen bijdragen aan het herstellen van waterkwaliteit en het creëren van natuurlijke wateropslag.

De samenwerking kan ook uitlopen op cofinanciering, waarbij de kosten voor een project worden gedeeld tussen partijen.

Voorbeelden van groene projecten

1. IkGroenHET

Het project IkGroenHET is een voorbeeld van een initiatief dat gericht is op het vergroenen van buitengoederen. Het project richt zich op straten met veel versteende voortuinen, en stimuleert burgers om hun voortuinen te vergroenen. Dit leidt tot een betere biodiversiteit, klimaatadaptatie en een gezonder microklimaat.

2. Natuurspeelplekken

Natuurspeelplekken zijn een andere vorm van groene ontwikkeling. Deze plekken bevorderen de natuurbeweging en geven kinderen ruimte om te leren via speelactiviteiten in een natuurbelaste omgeving. Ze kunnen worden aangelegd in buitengoederen en vormen een waardevolle toevoeging aan het stedelijk of plattelandslandschap.

3. Voedselbossen

Voedselbossen zijn een innovatieve vorm van duurzame voedselproductie. Ze combineren natuurlijke elementen met voedselproductie en vormen een alternatieve manier om voedsel te groeien, met minder ecologische impact. De provincie ondersteunt dit via subsidies en faciliteert samenwerking met agrarische ondernemers en bewonersorganisaties.

Conclusie

De ontwikkeling van een buitengoed is een complexe aangelegenheid die zowel juridisch als technisch moet worden benaderd. De keuze van de juiste fundering is essentieel bij de verbouw of herbestemming van een buitenlocatie. Buitenlocaties kunnen echter ook een waardevolle bijdrage leveren aan groene doelen, zoals het vergroenen van ruimtes, het herstellen van landschapselementen en het aanleggen van duurzame voedselsystemen.

De regering en de provincie bieden meerdere subsidieruimtes en fondsen, zoals de eco-regeling, landschapsfonds en Natuurkrachtfonds, om de realisatie van dergelijke projecten te faciliteren. Samenwerking met stakeholders is hierbij een waardevolle aanvulling, en leidt vaak tot cofinanciering of meerwaardecreatie.

Voor zowel particuliere eigenaren, agrarische ondernemers als gemeenten is het belangrijk om zich bewust te zijn van de beschikbare financiering, technische mogelijkheden en groene doelen die met de verbouw of herbestemming van een buitengoed kunnen worden gerealiseerd.

Bronnen

buitengoed