Fundering op staal: soorten, toepassing en constructieberekening

Fundering op staal is een veelvoorkomende methode in de bouwsector, vooral wanneer de draagkrachtige laag zich niet te diep onder het maaiveld bevindt. Deze funderingstechniek is geschikt voor diverse situaties en vereist zorgvuldige planning, inclusief een constructieberekening en eventueel grondonderzoek. In deze uitgebreide gids wordt besproken welke soorten funderingen op staal er zijn, wanneer ze worden toegepast, en waarom een constructieberekening onmisbaar is bij het aanleggen van een fundering.

Wat is een fundering op staal?

Een fundering op staal betekent dat de belasting van het gebouw via een plat funderingselement wordt afgedragen op de ondergrond. In tegenstelling tot paalfunderingen, waarbij verticale palen de belasting overbrengen, wordt hier gebruikgemaakt van horizontale constructies zoals platen, stroken of poeren. Deze vorm van fundering is technisch gezien geschikt voor ondergronden waarbij de draagkrachtige laag zich op een relatief kleine diepte bevindt, bijvoorbeeld 80 tot 100 cm onder het maaiveld. Dit maakt fundering op staal een efficiënte keuze in tal van constructieprojecten, zowel voor woningen als voor kleinere bouwwerken zoals schuren.

Soorten funderingen op staal

Er zijn drie veelvoorkomende vormen van fundering op staal, namelijk plaatfunderingen, strookfunderingen en poerfunderingen. Elke vorm heeft zijn eigen toepassingsgebied, voordelen en nadelen.

Plaatfundering

Bij een plaatfundering wordt er een grote, gewapende betonplaat gelegd op de draagkrachtige grond. Deze methode is geschikt voor ondergronden die relatief stevig zijn, maar niet te diep liggen. De krachten van het gebouw worden via deze plaat gelijkmatig over het oppervlak verspreid. Een voordeel van de plaatfundering is dat ze in staat is om puntlasten en verdelde lasten op te vangen. Daarnaast is het mogelijk om de funderingsplaat voor te zien van een vorstrand om de fundering te beschermen tegen weersinvloeden zoals vorst. In bepaalde gevallen kan ook gebruik worden gemaakt van compenserende fundering, waarbij een deel van de grond wordt vervangen door lichtgewicht materialen zoals polystyreen of argex-korrels. Dit zorgt voor een betere balans tussen het gewicht van het gebouw en de ondergrond.

Strookfundering

De strookfundering bestaat uit langgerekte, strookvormige funderingselementen van beperkte breedte. Deze fundering wordt meestal onder bouwmuren en gevels aangelegd. Het doel is om de belasting van de muren op een gecontroleerde manier over te brengen naar de ondergrond. Deze methode is vooral geschikt voor gebouwen met veel dragende muren. Omdat de breedte van de fundering meestal beperkt is, moet er zorgvuldig worden nagegaan of de ondergrond in staat is om de belasting te dragen. De strookfundering is een eenvoudige maar effectieve oplossing voor situaties waarbij de grond redelijk stevig is en de belasting niet extreem hoog is.

Poerfundering

De poerfundering is een vierkante of rechthoekige plaat die meestal onder zware kolommen of dragende muren wordt aangelegd. Deze fundering wordt vaak gebruikt in situaties waar de belasting hoger is dan bij plaat- of strookfunderingen. Omdat de poer vaak dik is, is het in staat om grote krachten op te vangen. Eén van de nadelen van de poerfundering is dat deze gevoelig is voor ongelijkmatige vervorming. Hierdoor is het belangrijk dat de uitvoeringskwaliteit hoog is en dat eventuele onregelmatigheden in de ondergrond tijdig worden gecorrigeerd. De poerfundering is dus niet geschikt voor ondergronden met ongelijke draagkracht of met risico op verzakking.

Toepassing van fundering op staal

Fundering op staal wordt vooral toegepast wanneer de draagkrachtige grond niet te diep ligt. Dit is bijvoorbeeld het geval bij zandgrond of leemgrond, waarbij de ondergrond relatief stevig is. In dergelijke gevallen is een fundering op staal een kostenefficiënte en betrouwbare oplossing. Echter, bij zandgrond moet er extra aandacht worden besteed aan de eventuele verzakkingen, aangezien zand weinig water vasthoudt en dus samendrukbaar is. Bij kleigrond is de situatie anders: omdat klei veel water kan vasthouden, is deze grond samendrukbaar en moet er extra voorzichtig worden nagegaan of de fundering in staat is om eventuele zettingsverschijnselen te compenseren.

In bepaalde situaties kan de ondergrond verbeterd worden door middel van verdichting of groutinjectie. Deze maatregelen zorgen ervoor dat de ondergrond stabiel genoeg is om fundering op staal aan te leggen. Als de draagkrachtige laag zich echter wel te diep onder het maaiveld bevindt, bijvoorbeeld in moerassen of bij veengrond, is een fundering op staal niet geschikt. In dergelijke gevallen wordt vaak gekozen voor een paalfundering, waarbij de belasting via verticale palen wordt overgebracht naar een draagkrachtige laag die zich verder onder het maaiveld bevindt.

Waarom is een constructieberekening nodig?

Een constructieberekening is een essentieel onderdeel bij het aanleggen van een fundering op staal. Deze berekening zorgt ervoor dat alle elementen van de fundering correct worden doorberekenen, zodat de belasting van het gebouw veilig kan worden opgevangen. Het aanleggen van een fundering zonder constructieberekening is niet alleen illegaal, maar ook onveilig. Bij het aanvragen van een omgevingsvergunning is het namelijk verplicht om een funderingsplan in te dienen. Dit plan bevat onder andere de constructieberekening en de constructietekening.

Een goede constructeur maakt een efficiënte berekening, die niet alleen veilig is, maar ook kostenefficiënt. Door bijvoorbeeld een iets minder dikke plaatfundering te kiezen, kunnen kosten bespaard worden, soms wel honderden euro’s. De constructieberekening is bovendien van belang voor de verzekering van de constructie. Door de berekening te laten maken, wordt de verantwoordelijkheid voor eventuele fouten in de fundering afgegeven aan de constructeur. Als er toch iets misgaat, bijvoorbeeld door te veel inzakken van de fundering, dan ligt de verantwoordelijkheid bij de constructeur of grondmechanisch adviseur.

Voordelen van een constructieberekening

Naast veiligheid zijn er ook andere voordelen aan het maken van een constructieberekening. Eén van de belangrijkste is het financiële voordeel. Door het juiste funderingstype en de juiste afmetingen te kiezen, kunnen kosten bespaard worden. Bovendien zorgt de berekening ervoor dat krachten goed worden opgevangen en dat er minimale verzakkingen optreden. Dit zorgt voor een stabielere bouwconstructie en minder risico op schade.

Conclusie

Fundering op staal is een veelvoorkomende en betrouwbare funderingstechniek, die vooral geschikt is voor ondergronden waarin de draagkrachtige laag zich niet te diep bevindt. De drie meest gebruikte vormen van fundering op staal zijn de plaatfundering, de strookfundering en de poerfundering. Elke vorm heeft zijn eigen toepassingsgebied, voordelen en nadelen. De keuze voor een bepaalde vorm van fundering hangt af van factoren zoals de ondergrond, de belasting en de structuur van het gebouw. Een constructieberekening is essentieel bij het aanleggen van een fundering op staal, omdat deze ervoor zorgt dat de fundering veilig, kostenefficiënt en conform de bouwregelgeving wordt uitgevoerd. Door een goede berekening te laten maken, worden zowel de veiligheid van de constructie als de verantwoordelijkheid bij eventuele fouten gegarandeerd.

Bronnen

1. joostdevree.nl
2. constructieshop.nl