Funderingsproblemen herkennen en oplossen: wat ieder huiseigenaar moet weten

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

Een stabiele fundering is cruciaal voor de duurzaamheid en veiligheid van een woning. Toch zijn funderingsproblemen vaak onzichtbaar tot het te laat is. Huiseigenaren moeten zich bewust worden van de risico’s en het belang van funderingsonderzoek. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de signalen die duiden op mogelijke funderingsproblemen, hoe funderingsonderzoek werkt, en wat je kunt doen als blijkt dat herstel nodig is. De focus ligt op houten paalfunderingen, die in veengebieden vaak voorkomen, maar ook op andere oorzaken zoals grondwaterstanden en constructieve fouten.

Funderingsproblemen herkennen: wat zijn de signalen?

Bij funderingsproblemen is het belangrijk om vroegtijdig signalen te herkennen. Dit helpt om schade te beperken en de noodzaak van herstel in te schatten. Volgens bronnen is een verzakking of scheefstand van het huis een van de duidelijkste signalen. Dit komt vaak voor bij huizen met houten funderingspalen of bij woningen met een ondiepe fundering in veengebieden. In dergelijke gevallen is het niet ongebruikelijk dat buurhuizen vergelijkbare problemen vertonen.

Een ander signaal zijn brede scheuren in de buitengevel. Deze zijn meestal breder dan de typische haarscheurtjes en duiden op groeiende druk op de constructie. Ook binnenmuren en vloeren kunnen scheuren vertonen als gevolg van funderingsproblemen. Hierdoor ontstaat een gebrek aan steun in de bouwconstructie, wat leidt tot structurele spanningen.

Naast scheuren en verzakkingen kan ook het ontstaan van een hoogteverschil tussen de woning en de stoep wijzen op funderingsproblemen. Deze situatie kan optreden wanneer de grond onder de fundering wegzakt of verandert in volume. Het is belangrijk om deze signalen niet te negeren, aangezien funderingsproblemen ernstige gevolgen kunnen hebben voor de leefbaarheid en veiligheid van een woning.

Funderingsonderzoek: hoe werkt het en waarom is het belangrijk?

Als er signalen zijn die wijzen op funderingsproblemen, is het verstandig om een funderingsonderzoek in te stellen. Funderingsonderzoek helpt om de huidige staat van de fundering te bepalen en eventuele risico’s in te schatten. In sommige gemeenten, zoals Rotterdam, zijn er programma’s die onderzoek naar houten paalfunderingen subsideren. Eigenaren kunnen bijvoorbeeld tot 75% van de kosten terugkrijgen, met een maximum van €1.500 per eigenaar. Dit maakt het onderzoek voor velen haalbaar.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door een onderzoeksbureau dat eerst archiefonderzoek doet. Hierbij wordt gekeken naar beschikbare informatie over het gebouw en de omgeving. Daarna worden eenvoudige metingen gedaan aan het gebouw, zoals het meten van lintvoegen en vloervelden met een waterpas. Daarnaast worden putjes gegraven langs de gevel om de fundering bloot te leggen en te onderzoeken. Bij houten funderingen worden monsters genomen om de hardheid van het houd te bepalen en eventuele aantasting door schimmel of bacteriën te detecteren.

Het onderzoeksrapport dat hierna wordt uitgebracht, geeft een duidelijk beeld van de staat van de fundering. Hierin kan staan of de kwaliteit nog goed is, en of er actie nodig is. In het geval van funderingsherstel wordt aanbevolen om dit zo snel mogelijk te doen, om verdere schade te voorkomen. Het rapport kan ook dienen als informatiemateriaal bij de verkoop van een woning, aangezien kopers steeds vaker vragen stellen over de funderingssituatie.

Funderingsherstel: wanneer en hoe?

Als funderingsonderzoek aantoont dat herstel nodig is, is het belangrijk om de juiste stappen te ondernemen. Funderingsherstel is een complexe en kostbare ingreep, maar het is vaak noodzakelijk om de veiligheid en waarde van de woning te behouden. Het herstel kan variëren per situatie, afhankelijk van het type fundering en de mate van schade.

Een eerste stap is het verkrijgen van meerdere offertes van bedrijven die funderingsonderzoek en herstel uitvoeren. Het is verstandig om dit te doen bij een rijtjeswoning of appartementencomplex, waarbij meerdere eigenaren betrokken zijn. Hierbij is het belangrijk dat het onderzoek wordt uitgevoerd volgens de laatste F3O-richtlijnen voor funderingsonderzoek, die ervoor zorgen dat het onderzoek op een consistente en objectieve manier wordt uitgevoerd.

Nadat een bedrijf is gekozen, wordt het herstel gepland. Dit kan bijvoorbeeld het vervangen van aangestelde houten paal zijn, het injecteren van stabiliserende stoffen in de bodem, of het aanbrengen van extra funderingselementen. Het is belangrijk dat de herstelmaatregelen worden uitgevoerd door ervaren professionals, aangezien funderingswerk gevaarlijk en technisch is.

Verzekering en financiële aspecten van funderingsproblemen

Een belangrijk aspect van funderingsproblemen is het feit dat schade door bodemdaling meestal niet wordt gedekt door de woningverzekering. Dit komt doordat dergelijke schade zich geleidelijk ontwikkelt en niet als directe schade wordt gezien. Huiseigenaren moeten dus vaak zelf de kosten van onderzoek en herstel dragen. Dit is voor veel mensen onterecht, aangezien de oorzaak van funderingsproblemen vaak buiten hun controle ligt, zoals klimaatverandering of het grondwaterbeheer.

In dit kader pleit Vereniging Eigen Huis al jaren voor een nationale aanpak van funderingsproblematiek. Dit omvat onder andere het beschermen van kopers tegen miskopen, maar ook het ondersteunen van eigenaren met al bestaande funderingsproblemen. Er is momenteel geen verzekering die de kosten van funderingsherstel dekt, wat maakt dat het belang van een nationaal plan om dit probleem aan te pakken groeit.

Samenwerking bij funderingsonderzoek

Het uitvoeren van funderingsonderzoek kan efficiënter worden gedaan door samenwerking. In sommige gevallen vormen eigenaren van naast elkaar gelegen woningen een "blok", waardoor het onderzoek goedkoper wordt. Deze samenwerking is vooral nuttig wanneer meerdere panden op één fundering staan. Eigenaren kunnen samen beslissen om onderzoek te laten uitvoeren en eventueel herstelmaatregelen te nemen.

Contactpersonen spelen vaak een belangrijke rol bij het motiveren van mede-eigenaren om mee te doen aan onderzoek. Deze contactpersonen krijgen ondersteuning van instanties als Steenvlinder, die hen informatiemateriaal en begeleiding verschaffen. Het doel is om zoveel mogelijk eigenaren te bereiken, zodat de kansen op vroegtijdige herkenning en oplossing van funderingsproblemen worden vergroot.

Conclusie

Funderingsproblemen zijn een reëel risico voor veel huiseigenaren, vooral in veengebieden of bij woningen met houten paalfunderingen. Het herkennen van signalen zoals scheuren, verzakkingen en hoogteverschillen is een eerste stap. Funderingsonderzoek geeft duidelijkheid over de staat van de fundering en helpt om herstelmaatregelen in te schatten. Samenwerking tussen eigenaren, toegang tot subsidie en het gebruik van F3O-richtlijnen zijn belangrijke ondersteunende factoren. Ondertussen blijft het belang van een nationale aanpak en financiële ondersteuning van funderingsproblematiek groeien, gezien de rol van klimaatverandering en grondwaterbeheer in deze kwesties.