Drainagebuis naast fundering: Toepassing, keuze en aanlegtechnieken

Published by Redactie on juli 21, 2025 | Category fundering

De aanleg van een drainagebuis naast de fundering is een essentiële maatregel om wateroverlast in huizen en gebouwen te voorkomen. In zowel woningbouw als landbouw speelt drainage een cruciale rol in het beheersen van grondwater, het beschermen van funderingen en het optimaliseren van bodemcondities. Deze paragraaf geeft een overzicht van de technische en praktische aspecten van drainagebuis naast fundering, inclusief de juiste keuze van materiaal, diameter en omhulling, aansluitopties en aanlegtechnieken.

Belang van drainage naast de fundering

Water dat niet goed kan wegstromen, kan de fundering van een gebouw ondermijnen. Dit kan leiden tot verzakkingen, vochtproblemen en schade aan muren of kelders. Door een drainagebuis naast de fundering aan te leggen, wordt het grondwater afgevoerd en wordt het risico op schade verkleind. Dit is vooral belangrijk in gebieden waar de grond niet goed afwaterd, zoals veen- of kleibodems.

Naast de bescherming van de fundering zorgt een goed uitgevoerde drainage ook voor een verbeterde bodemstructuur, wat gunstig is voor plantengroei en het voorkomen van waterstagnatie. In recreatiegebieden of woningbouwprojecten is het dus verstandig om drainage als onderdeel van de bouwplanning in te richten.

Keuze van de juiste drainagebuis

De keuze van de juiste drainagebuis is afhankelijk van verschillende factoren, zoals de grondsoort, de toepassing en de verwachte levensduur. De volgende soorten drainagebuizen komen vaak voor:

Kale drainagebuis: deze buis heeft geen omhulling en wordt vaak gebruikt als tijdelijke oplossing in de woning- en wegenbouw. De buis kan zelf worden omhuld met geotextiel als nodig is.
Drainagebuis met kokosomhulling: geschikt voor oergrond, veen- en ijzerhoudende grond. Kokos is roestbestendig en houdt fijne deeltjes tegen. De buis is licht en makkelijk te transporteren. De levensduur is gemiddeld vijf tot tien jaar.
Drainagebuis met PP-450 omhulling: gemaakt van polypropyleenvezels en geschikt voor de meeste grondsoorten, met uitzondering van veen- en ijzerhoudende grond. PP-450 is zeer duurzaam en heeft een levensduur van circa 50 jaar.
Drainagebuis met PP-700 omhulling: vergelijkbaar met PP-450, maar met grovere vezels die minder snel verstopt raken. PP-700 is geschikt voor vrijwel alle grondsoorten behalve sterk ijzerhoudende grond en heeft een levensduur van 40 tot 50 jaar.

De keuze van de juiste buis hangt dus direct af van de grondsoort op de bouwlocatie. In Nederland zijn ijzerrijke bodems en zware kleibodems vrij gangbaar, waardoor een drainagebuis met PP-450 of PP-700 omhulling vaak de beste keuze is. Bij zandgrond of veenbodem is een drainagebuis met kokosomhulling voldoende.

Diameter en aansluitopties

De diameter van de drainagebuis bepaalt de hoeveelheid water die kan worden opgenomen en afgevoerd. Voor een drainagebuis naast de fundering worden de volgende richtlijnen aangeraden:

50 mm: geschikt voor kassen
60 mm: ideaal voor landbouw, kassen, tuinen, gazons en paardenbakken
80 mm: aan te raden voor tuinen, kassen, paardenbakken, sportvelden en golfbanen
100 mm: geschikt voor boerderijen
125 mm (en grotere diameters): gebruikt in grond-, weg- en waterbouw (GWW) in situaties waarbij de buis hoge druk moet kunnen weerstaan

De buisdiameter moet worden gekozen op basis van het verwachte waterverbruik en het oppervlak dat gedrened moet worden. Voor een woning of een klein perceel is een diameter van 60 of 80 mm meestal voldoende.

De drainagebuis kan op verschillende manieren worden aangesloten, afhankelijk van het afvoerpunt:

Basis drainagesysteem: elke buis heeft zijn eigen afvoerput, geschikt om aan te sluiten op een sloot.
Uitgebreid drainagesysteem: gekoppeld aan een verzamelbuis die uitkomt op één afvoerpunt, zoals een sloot, vijver of riool.
Bladstructuur drainagesysteem (visgraatstructuur): drainagebuizen die met Y-stukken zijn gekoppeld aan een verzamelbuis met één afvoerpunt.

Aanlegtechnieken voor drainagebuis naast fundering

Het aanleggen van drainage naast de fundering vereist een zorgvuldige voorbereiding en uitvoering. De volgende stappen worden meestal gevolgd:

Locatie bepalen: de drainagebuis moet op een afstand van minimaal 1 meter van de fundering worden gelegd. Dit voorkomt schade aan de fundering bij boren of graven.
Grond voorbereiden: de grond moet worden ontdaan van gras of andere bovenaantoppen. Bij verticale drainage kan een grondboor gebruikt worden om gaten te boren tot een diepte van 1 tot 1,5 meter.
Buis plaatsen: de drainagebuis wordt in het gegraven of geboorde gat geplaatst. Zorg dat de buis waterpas ligt en circa 20 cm onder het maaiveld blijft. Bij verticale drainage wordt de buis met eindkappen afgesloten en omringd met grof drainagezand.
Afvoer bepalen: kies een geschikt afvoerpunt, zoals een sloot, vijver of riool. Zorg dat de buis hier goed aansluit.
Toplaag herstellen: na het leggen van de drainage wordt de toplaag teruggelegd met gras, zand of grind. Dit zorgt voor een natuurlijke afdekking.

Bij horizontale drainage wordt de buis in een sleuf gelegd op een diepte van 60 tot 90 cm. De buizen worden op een onderlinge afstand van 4 tot 7 meter geplaatst, meestal 5 meter. Dit zorgt ervoor dat het water efficiënt kan worden opgenomen en afgevoerd.

Belang van omhulling en levensduur

De omhulling van de drainagebuis speelt een cruciale rol bij het voorkomen van verstopping en het verlengen van de levensduur. Een goede omhulling zorgt ervoor dat gronddeeltjes niet meespoelen en de buis niet verstopt raakt. Kokosomhulling is geschikt voor veen- en ijzerhoudende grond, terwijl PP-450 en PP-700 omhulling beter geschikt zijn voor klei- en zandgrond.

De levensduur van de drainagebuis varieert afhankelijk van de omhulling:

Kale drainagebuis: tijdelijk, maximaal enkele jaren
Kokosomhulling: 5 tot 10 jaar
PP-450: 50 jaar
PP-700: 40 tot 50 jaar

De keuze voor een duurzame omhulling is vooral belangrijk in gebieden waar het grondwater hoog ligt of waar er regelmatig regenval is. Een langere levensduur betekent minder onderhoud en kosten op de lange termijn.

Verticale drainage: een alternatief?

In sommige gevallen kan verticale drainage als alternatief worden overwogen, vooral wanneer het regenwater slecht wegloopt op bepaalde plekken. Bij verticale drainage wordt een 80 mm buis in gaten geplaatst die tot 1 tot 1,5 meter diep zijn gegraven. De buis wordt aan beide kanten afgesloten met eindkappen en omringd met drainagezand.

Verticale drainage is geschikt voor plekken met problematische afwatering, zoals laagtes of zachte grond. Het is echter minder geschikt als onderdeel van een funderingsdrenage, omdat het geen horizontale afvoer biedt en minder efficiënt is bij het verdrijven van grondwater over een groter oppervlak.

Samenvatting

De aanleg van een drainagebuis naast de fundering is een cruciale maatregel om wateroverlast in woningen en gebouwen te voorkomen. De keuze van de juiste buis, diameter en omhulling is afhankelijk van de grondsoort en de toepassing. Een goed uitgevoerde drainage zorgt voor een langere levensduur van de fundering, verbeterde bodemcondities en efficiënte afwatering.

Door zorgvuldig te kiezen voor het juiste materiaal en een correcte aanlegtechniek, kan een drainagebuis naast de fundering een essentiële rol spelen in het voorkomen van schade en het optimaliseren van de waterafvoer. Voor zowel woningbouw als landbouw is het verstandig om drainage als onderdeel van de bouwplanning in te richten.