Funderingsproblematiek in Gelderland: Uitdagingen, Oplossingsstrategieën en Nieuwe Regelgeving

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Het funderingsprobleem in Nederland, en met name in de provincie Gelderland, is in de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen. Zowel woningeigenaren als gemeenten worden geconfronteerd met steeds meer huizen die onder het effect van de droogtes in de afgelopen jaren verzakken of scheuren oplopen. De grond, en met name de kleibodem, reageert gevoelig op klimatologische veranderingen, waardoor funderingsproblemen op meerdere locaties in Gelderland aan de orde zijn. Binnen de real estate-sector speelt dit probleem een steeds grotere rol, aangezien het niet alleen de bouwkundige integriteit van woningen ondermijnt, maar ook de marktwaarde en verkoopbaarheid van vastgoed kan beïnvloeden.

In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de huidige situatie in Gelderland, de maatregelen die op landelijk en regionaal niveau worden genomen, en wat woningeigenaren kunnen verwachten in de komende jaren. Daarnaast wordt ingegaan op de rol van de regering, gemeenten en individuele huiseigenaren in het oplossen van funderingsproblemen.

Funderingsproblemen in Gelderland: Eén van de Grootste Uitdagingen in de Bouw

De funderingsproblematiek in Gelderland is vooral geconcentreerd op gebieden met een zachte kleibodem. Hierdoor reageren woningen gevoelig op droogtes, die in de afgelopen tien jaar met regelmaat voorkomen. De grond onder huizen droogt uit en krimpt, waardoor de fundamenten in het midden van de woning zich kunnen verheffen of zinken. Het resultaat zijn zichtbare scheuren in muren, deuren die niet meer goed sluiten en vloeren die ongelijk worden. Deze situatie treft honderdduizenden huizen in Nederland, waarvan een aanzienlijk deel zich in Gelderland bevindt.

In de regio Buren, bijvoorbeeld, woont Nicole Schakenraad, die sinds 2018 merkt hoe haar woning steeds meer scheuren vertoont. Haar geval is niet uniek, maar illustreert wel de groeiende zorgen van huiseigenaren in de regio. De oorzaak van de funderingsproblemen is meestal het gevolg van een combinatie van bouwtechnieken uit het verleden, klimatologische veranderingen en het type bodem. In veel oude woningen is gebruikgemaakt van lichtere funderingen dan wat tegenwoordig aanbevolen wordt, en in combinatie met droogtes leidt dit tot problemen.

De Rol van de Rijksoverheid en het Landelijke Funderingsfonds

Tot voor kort was er een landelijk fonds voor het herstel van funderingen, maar de toegankelijkheid ervan was sterk beperkt. Het Fonds voor Duurzaam Funderingsherstel had oorspronkelijk 20 miljoen euro beschikbaar, waarvan er nog ongeveer 14,5 miljoen aanwezig is. Echter, in de praktijk was het fonds alleen toegankelijk voor mensen die woonden in een van de paar Randstad-gemeenten die eraan aangesloten waren. Dit leidde tot een ongelijke verdeling van steun, waarbij getroffen huiseigenaren in Gelderland en andere regio's zonder toegang tot het fonds gebleven werden.

De regering heeft besloten om de toegang tot het fonds uit te breiden. Vanaf nu is het fonds beschikbaar voor alle huiseigenaren die in een woonblok wonen, maar ook voor bewoners van vrijstaande woningen. Bovendien is de aansluiting van gemeenten niet meer verplicht om aan het fonds te kunnen meedoen. Deze maatregel is een eerste stap richting een landelijke aanpak van de funderingscrisis.

Nationale Aanpak en Financiële Ondersteuning

De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur stelt voor dat het Rijk een centrale rol moet spelen in de oplossing van funderingsproblemen. De schatting ligt op 12 miljard euro, waarvan deels subsidies uitgaan voor funderingsonderzoek en herstel. Binnen deze aanpak is het ook de bedoeling om inzicht te verschaffen in de funderingssituatie van elke woning in Nederland, zodat kopers en verkopers op de vastgoedmarkt beter geïnformeerd zijn over de staat van het pand.

De Raad benadrukt dat woningeigenaren verantwoordelijk blijven voor hun fundering. Echter, de overheid moet wel zorgen voor toegankelijke informatie, ondersteuning en subsidies tot minstens 2035. Tijdens deze periode moet er ook een landelijk funderingsloket worden opgericht, waar mensen terecht kunnen voor vragen en hulp.

Verantwoordelijkheid van Gemeenten en Locale Actie

Hoewel het Rijk een centrale rol moet spelen, zijn gemeenten verantwoordelijk voor de lokale actieplannen. Ze moeten onderzoeken hoeveel funderingsproblemen er in hun regio zijn, en plannen maken om de schade te voorkomen of te herstellen. Deze plannen moeten ook gericht zijn op de voorkoming van toekomstige funderingsproblemen, bijvoorbeeld door het aanpassen van bouwvoorwaarden en het stimuleren van duurzamere bouwtechnieken.

Vanaf 2035 wordt verwacht dat de vastgoedmarkt weer zo functioneert dat de verantwoordelijkheid voor funderingsproblemen volledig bij de woningeigenaar ligt. Dit betekent dat het van groot belang is dat in de komende jaren maatregelen worden genomen om schade te beperken en herstelprojecten uit te voeren.

Funderingsherstel: Uitdagingen en Technieken

Het herstellen van funderingen is een kostbare en complexe aangelegenheid. Funderingshersteltechnieken variëren afhankelijk van de mate van schade, de bouwconstructie en de bodemtypen. De meest gebruikte methoden zijn:

Pijp-injectie: Hierbij worden buizen in de grond gestoken en wordt een mengsel van zand of cement opgepompt om de grond weer stabiel te maken.
Pijpen onder druk vullen: Een techniek waarbij de ondergrond wordt opgevuld en versterkt.
Boringen en opvullen met beton: Deze methode wordt vaak gebruikt wanneer de fundering volledig is ingezakt.

De keuze voor een bepaalde methode hangt af van de omvang van de schade en de specifieke bouwkenmerken van het huis. In veel gevallen wordt funderingsherstel als een investering gezien die het huis niet alleen structuursterk maakt, maar ook de marktwaarde verhoogt.

Scheiden van Verantwoordelijkheden: Kopers, Verkopers en Verhuurders

Een van de voorgestelde maatregelen is dat kopers van woningen beter geïnformeerd moeten worden over de funderingsstatus van het huis. Dit betekent dat bij de aankoop van een woning duidelijk moet zijn of er sprake is van funderingsproblemen en wat de schatting is voor herstelkosten. Dit voorkomt dat kopers worden geconfronteerd met onverwachte kosten na de aankoop.

Daarnaast wordt er aandacht besteed aan het creëren van een transparante markt. Huiseigenaren die hun woning willen verkopen moeten verplicht worden om eventuele funderingsproblemen te melden. Dit is niet alleen een kwestie van eerlijkheid, maar ook van maatschappelijke stabiliteit, omdat onopgeloste funderingsproblemen leiden tot waardevermindering en mogelijk maatschappelijke onrust.

De Toekomst van Funderingsbeleid in Nederland

De funderingscrisis is geen tijdelijk verschijnsel, maar een structurele uitdaging die op nationaal niveau moet worden aangepakt. Hoewel de uitbreiding van het landelijke fonds een positieve stap is, is het duidelijk dat er nog veel werk te doen is. De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur benadrukt dat er niet te lang mogen worden gewacht met actie, omdat funderingsproblemen snel kunnen escaleren.

De maatregelen die op korte termijn worden genomen, zoals het opzetten van een landelijk funderingsloket, het uitbreiden van het fonds en het verplicht maken van funderingsinformatie bij vastgoedtransacties, zijn richtinggevend voor de toekomstige beleidslijn. Tegelijkertijd is het van groot belang dat woningeigenaren zich bewust richten van de risico’s en actief meewerken aan de oplossing.

Conclusie

Funderingsproblemen in Gelderland zijn een groeiend fenomeen dat gevolgen heeft voor zowel woningeigenaren als de vastgoedmarkt. De rol van de regering is essentieel om een duurzame en gelijkwaardige oplossing te bieden aan alle betrokkenen. Met het uitbreiden van het landelijke fonds, de oprichting van een landelijk funderingsloket en het verplicht maken van funderingsinformatie bij vastgoedtransacties, wordt een eerste stap gezet richting een nationale aanpak.

Toch blijft het van belang dat huiseigenaren, gemeenten en bouwprofessionals zich bewust richten van de risico’s en actief meewerken aan de oplossing. Funderingsherstel is niet alleen een bouwkundige uitdaging, maar ook een maatschappelijke kwestie die verantwoordelijkheid en samenwerking vereist.