Fundering in drassige grond: Uitdagingen, oplossingen en technieken

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Bij het bouwen of renoveren op drassige grond moet extra aandacht worden besteed aan de fundering. Drassige grond, vaak voorkomend in delen van Nederland zoals Amsterdam, is karakteristiek voor een weinig draagkrachtige ondergrond die gevoelig is voor veranderingen in waterstand, zettingsverschillen en instabiliteit. Een correct aangebrachte fundering is essentieel om het gewicht van het gebouw veilig te overdragen op een stabiele laag en om schade aan de constructie te voorkomen. In dit artikel worden de uitdagingen van funderen in drassige grond besproken, evenals de beschikbare technieken en oplossingen die worden toegepast in de bouwsector.

Uitdagingen bij fundering in drassige grond

Drassige grond is niet ideaal voor traditionele funderingsmethoden. De ondergrond is meestal zacht, vochtig en kan zich lastig gedragen bij veranderingen in de omgeving. Hierdoor zijn funderingen die op deze grond worden aangebracht gevoelig voor zettingsverschillen, scheurtjes in de muurtjes, en in extreme gevallen zelfs voor instabiliteit van het gebouw.

In de zoektocht naar een geschikte funderingsoplossing voor drassige grond is het belangrijk om te begrijpen dat niet alle methoden even geschikt zijn. Traditionele funderingen zoals plaatfunderingen zijn in drassige grond vaak niet toepasbaar, aangezien de ondergrond niet voldoende draagkracht biedt. Bovendien kan een hoge grondwaterstand leiden tot problemen bij het drogen en stabiliseren van betonconstructies.

Een belangrijk aspect is ook de verandering in klimaat en grondwaterstand. Tijdens droge periodes kan de grondwaterstand dalen, wat leidt tot dehydratatie van de ondergrond. Dit kan zorgen voor vermindering van de draagkracht en dus extra druk op de fundering. Deze problemen zijn vooral relevant in historische gebieden waar houten palen als fundering worden gebruikt. Deze palen kunnen gaan rotten wanneer ze droog komen te staan, wat leidt tot funderingsproblemen en mogelijke zetting van het gebouw.

Technieken voor fundering in drassige grond

Om te zorgen voor een stabiele fundering in drassige grond, worden verschillende specifieke technieken gebruikt. Deze technieken zijn ontworpen om de lage draagkracht en instabiliteit van de ondergrond te compenseren, en het gewicht van het gebouw effectief over te brengen op een vaste grondlaag.

Grondboor fundering

Een grondboor fundering is een populaire keuze in gebieden met drassige grond. Deze fundering bestaat uit verticale palen die in de grond worden geboord en vervolgens met beton worden gevuld. De palen fungeren als steunpunten en zorgen ervoor dat het gewicht van het gebouw gelijkmatig wordt verdeeld. De diepte en diameter van de gaten zijn afhankelijk van de specificaties van het bouwproject en de stabiliteit van de ondergrond.

Deze methode is vooral geschikt in situaties waarin de bovenliggende grondlagen niet voldoende draagkracht bieden. Grondboor funderingen worden vaak gebruikt bij woningbouwprojecten op drassige grond, industriële constructies en bruggen. Een voordeel is de relatief snelle uitvoering en het feit dat het proces minder invasief is dan traditionele funderingsmethoden.

Schroeffundering

Een andere techniek die vaak wordt gebruikt in lastige grondlagen is de schroeffundering. Deze methode is ideaal voor situaties waarbij de ondergrond nat of minder stabiel is, zoals na langdurige regenperiodes. Schroefpalen worden met behulp van een speciaal gereedschap in de grond gedraaid en kunnen zelfs in vochtige of zachte grond stevig verankerd worden. Hierdoor is deze methode ideaal voor het realiseren van aanbouwen of uitbreidingen zonder dat de omgeving te veel wordt beïnvloed.

Een voordeel van schroeffunderingen is dat ze weinig trillingen veroorzaken, waardoor de kans op schade aan bestaande constructies kleiner is. Bovendien is het mogelijk om schroefpalen van verschillende lengtes te kiezen, afhankelijk van de draagkracht die nodig is.

Funderen op staal

In Amsterdam en andere historische steden is het techniek van funderen op staal een bekende methode. Hierbij worden zware stalen palen in de grond geboord en vervolgens verankerd in een vaste laag. Deze methode is vooral geschikt voor gebieden met een zachte of drassige ondergrond, zoals veen of klei. Funderen op staal is ook een oplossing voor oude panden die zijn geïnstalleerd op houten palen en waarbij die palen zijn verrot of niet langer voldoende draagkracht bieden.

Funderingsopties bij historische gebouwen

Bij historische gebouwen op drassige grond kan het nodig zijn om de bestaande fundering te herstellen of te versterken. In sommige gevallen is het niet mogelijk om de fundering volledig te vervangen, zoals bij 17e-eeuwse grachtenpanden. In dergelijke gevallen wordt vaak gekozen voor een partiële correctie van de zetting of het behouden van de scheefstand, zoals in het geval van een 17 cm verzakte pand in Leiden. De keuze hangt af van het gewenste resultaat en de toegestane maatregelen in het kader van het behoud van de historische waarde van het gebouw.

Risico’s en herstelmogelijkheden

Funderingsproblemen in drassige grond kunnen ernstige gevolgen hebben, zoals scheurtjes in muren, scheefstand van het gebouw of zelfs instabiliteit. Het herkennen van dergelijke problemen is belangrijk om schade te beperken. Typische signalen van funderingsproblemen zijn:

Zettingsverschillen tussen verschillende delen van het gebouw
Verticale of diagonale scheurtjes in muren
Verdraaiing of scheefstand van deconstructie
Slijten of verlies van voetpaden of andere horizontale structuren

Het herstellen van funderingsproblemen kan verschillende vormen aannemen, afhankelijk van de oorzaak en de omvang van de schade. In sommige gevallen is het mogelijk om de fundering te versterken of te herstellen door het aanbrengen van nieuwe palen of het aanvullen van de bestaande fundering. In andere gevallen kan het nodig zijn om het gebouw omhoog te vijzelen, zoals bij een kerk in Overschild die momenteel anderhalve meter boven de grond hangt.

Conclusie

Funderen in drassige grond is een complexe taak die aandacht vereist voor de eigenschappen van de ondergrond, de belasting van het gebouw en de beschikbare technieken. Grondboor funderingen, schroeffunderingen, funderen op staal en andere innovatieve methoden zijn essentieel om stabiliteit en duurzaamheid te garanderen. Bovendien is het belangrijk om rekening te houden met klimatologische veranderingen en de invloed van grondwaterstand op de stabiliteit van houten funderingen.

Voor zowel bouwprojecten als renovaties is het verstandig om een funderingsadviseur of bouwkundig expert te raadplegen om de meest geschikte oplossing te bepalen. Door een goed begrip van de uitdagingen en de beschikbare technieken is het mogelijk om veilige en duurzame funderingen te realiseren, zelfs in de meest lastige ondergronden.