Funderingen waterdicht maken: oplossingen en aanbevelingen voor vochtbestrijding

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Funderingen vormen het fundament van elke woning en zijn daarom van groot belang voor de stabiliteit en levensduur van een gebouw. Echter, funderingen zijn niet immune voor vochtproblemen. Vocht kan via verschillende paden in een fundering terechtkomen, zoals regenwater, grondwater en capillaire vochtstijging. Dit kan leiden tot schimmel, rotting en andere schade die niet alleen esthetisch onaangenaam is, maar ook structurele problemen kan veroorzaken. Het is daarom essentieel om funderingen correct te beschermen tegen vocht. In dit artikel bespreken we de mogelijke aanpakken, materialen en technieken die gebruikt kunnen worden bij het waterdicht maken van funderingen, met een focus op de insmering met waterdichte producten zoals rubber- of bitumenproducten.

Wat zijn de oorzaken van vocht in funderingen?

Vocht in funderingen kan op verschillende manieren ontstaan. Eén van de belangrijkste oorzaken is grondwater, dat door de grond omhoog kan stijgen en in contact komt met de funderingsmuren. Dit proces staat bekend als capillaire vochtstijging. Daarnaast kan regenwater die op het maaiveld ligt, via de grond infiltreren en naar de fundering stromen. Ook kan vocht vanuit de zool van de fundering (de onderkant) stijgen, vooral in natte grondgebieden.

Hoewel funderingen vaak al tijdens de bouw worden voorzien van een waterdichte laag, zijn er gevallen waarin deze niet volledig of juist wordt toegepast, of waarin deze na verloop van tijd is verloren gegaan. Dit is bijvoorbeeld het geval bij oude woningen of bij funderingen die niet volgens actuele bouwtechnieken zijn aangelegd.

Afdichtingsmethoden voor funderingen

Er zijn verschillende methoden om funderingen waterdicht te maken, afhankelijk van de oorzaak van het vochtprobleem en de toegankelijkheid van de fundering (binnen of buiten). De meest gebruikte methoden zijn:

1. Afdichting aan de buitenzijde

Een veelgebruikte methode is het aanbrengen van een waterdichte laag aan de buitenzijde van de funderingsmuur. Deze laag kan bestaan uit een rubberachtige coating, zoals Rubson, of een bitumen- of bitumineuze verf. Het doel van deze laag is om een barrière te vormen die voorkomt dat water de fundering bereikt.

Een alternatief is het gebruik van noppenfolie, een waterdichte folie met kleine nopen, die lucht tussen de fundering en de folie laat lopen. Dit kan helpen bij het voorkomen van condensatie, maar is volgens bronnen niet effectief tegen optrekkend vocht. Aanbrengen van een enkele barrière aan de buitenzijde kan immers niet voorkomen dat vocht vanuit de grond of de zool van de fundering stijgt. Dit vergelijken bronnen met een spons die in een plas staat: de barrière aan één kant houdt maar een klein deel van het vocht tegen.

2. Afdichting aan de binnenzijde

Indien toegang aan de buitenzijde niet mogelijk is, kan de fundering ook worden afgedicht aan de binnenzijde. Dit kan bijvoorbeeld door het aanbrengen van een vochtwerend pleisterwerk of een waterdichtingssysteem dat de funderingsmuur afsluit. Deze methoden zijn vooral effectief bij vochtproblemen die via de zool of via de muren stijgen.

Een bijkomend voordeel van binnenaf dichten is dat het direct hulp kan bieden bij bestaande schimmelvlekken of vochtige muren. Het is echter belangrijk om hierbij te rekening te houden met de ventilatie. Een te dichte binnenmuur kan namelijk leiden tot condensatie en verdere schimmelvorming.

3. Drainagesystemen

Een derde optie is het aanbrengen van een drainagesysteem rondom de fundering. Dit systeem zorgt ervoor dat overtollig water wordt afgevoerd voordat het de fundering kan bereiken. Het werkt hetzelfde als een kelderdrainage en kan zowel tijdens de bouw als na de bouw worden aangebracht.

Een dergelijk systeem bestaat meestal uit een drainpijp, omgeven door zand- of granulaatlaag, die het water afvoert. Soms is er ook een pomp betrokken, die het water verder afvoert. Deze oplossing is vooral geschikt in gebieden met een hoge grondwaterstand.

Insmeren van funderingen met teer of bitumen

Het insmeren van funderingen met bitumen of teerproducten is een klassieke methode die al lange tijd wordt toegepast. Deze materialen vormen een waterdichte barrière en kunnen effectief zijn bij het afwerken van funderingen die direct in contact staan met grondwater.

Bitumenproducten worden vaak gebruikt in combinatie met een waterdichte folie of pleisterlaag. Het is echter belangrijk om hierbij te weten dat bitumen en teerproducten niet effectief zijn tegen optrekkend vocht. Dit komt doordat het vocht via de muren of zool van de fundering stijgt, en niet alleen via de buitenzijde. Een barrière aan één kant houdt daarom maar een deel van het vocht tegen.

Een alternatief voor bitumenproducten zijn rubberachtige coatings, zoals Rubson, die een flexibele laag vormen die beter kan meewerken met kleine bewegingen in de fundering. Deze coatings zijn vaak geschikt voor zowel horizontale als verticale toepassingen.

Aandachtspunten bij funderingsafdichting

Bij het afdichten van funderingen zijn er verschillende aandachtspunten die rekening moeten worden gehouden:

1. Grondwaterstand

In gebieden met een hoge grondwaterstand is het afdichten van funderingen extra belangrijk. Hier is het aanbrengen van een waterdichte laag aan de buitenzijde vaak minder effectief, omdat het vocht via de zool van de fundering stijgt. In dergelijke gevallen is het aanbrengen van een drainagesysteem vaak een betere oplossing.

2. Toegankelijkheid

Niet in alle gevallen is toegang tot de fundering mogelijk. In dergelijke situaties is het afdichten aan de binnenzijde vaak de enige optie. Echter, dit vereist extra aandacht voor de ventilatie en het voorkomen van condensatie.

3. Oudere funderingen

Oudere funderingen zijn vaak niet voorzien van een moderne waterdichting. In dergelijke gevallen is het noodzakelijk om een extra waterdichting aan te brengen, zoals een waterdichte coating, pleisterwerk of drainagesysteem. De keuze voor een methode hangt af van de toegankelijkheid en de oorzaak van het vochtprobleem.

Samenvatting

Vochtproblemen in funderingen kunnen ernstige schade veroorzaken, niet alleen aan de fundering zelf, maar ook aan de rest van het gebouw. Het is daarom belangrijk om funderingen correct te beschermen tegen vocht. Dit kan gedaan worden via verschillende methoden, zoals het aanbrengen van een waterdichte laag aan de buiten- of binnenzijde, of het aanleggen van een drainagesysteem.

Hoewel het insmeren van funderingen met bitumen of teerproducten een klassieke methode is, is het belangrijk om te weten dat deze methode niet effectief is tegen optrekkend vocht. In dergelijke gevallen zijn andere oplossingen, zoals een waterdichte coating of een drainagesysteem, beter aangewezen.

Bij de keuze voor een afdichtingsmethode is het essentieel om rekening te houden met de oorzaak van het vochtprobleem, de toegankelijkheid van de fundering en de toestand van de grondwaterstand. Door de juiste methode te kiezen, kan een fundering langdurig beschermd worden tegen vocht, wat bijdraagt aan de levensduur en de veiligheid van het gebouw.

## Bronnen

insmeren