Zelf een fundering maken: een gedetailleerd stappenplan en tips voor een solide basis

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Bij elk bouwproject is het bouwen van een goede fundering een van de meest essentiële stappen. Of je nu een woning, schuur of aanbouw wilt realiseren, een stevige fundering zorgt voor stabiliteit, duurzaamheid en veiligheid. Het is mogelijk om zelf een fundering te maken, mits je de juiste voorbereiding, gereedschap en kennis hebt. In dit artikel geven we een gedetailleerd overzicht van het proces, inclusief de benodigde materialen, een stappenplan, en handige tips voor een succesvolle uitvoering.

Inleiding

Een fundering vormt de basis van elk bouwwerk en heeft een directe invloed op de levensduur en veiligheid van het project. Vooral bij aanbouwen is het belangrijk om een fundering te maken die goed aansluit bij de bestaande constructie en diepte voldoet aan de bouwvoorschriften. Door zelf een fundering te maken, bespaar je op kosten en ben je volledig in beheer over de kwaliteit van de uitvoering.

In de praktijk zijn er verschillende soorten funderingen beschikbaar, zoals strookfunderingen, betonplaten en betonnen palen. Het type fundering dat het beste past bij jouw project hangt af van factoren zoals de grondsoort, het gewicht van de aanbouw, en de omgevingsomstandigheden. In dit artikel bespreken we het proces van het maken van een fundering, met name in het kader van een aanbouwproject, en geven we concrete richtlijnen voor het uitvoeren van elk onderdeel van het werk.

Stappenplan voor het maken van een fundering

Een goed gepland en uitgevoerd stappenplan is essentieel voor het maken van een fundering. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste stappen, gebaseerd op meerdere betrouwbare bronnen.

Stap 1: Bouwtekening en voorbereiding

Voordat je begint met het funderingswerk, is het belangrijk om een duidelijke bouwtekening te hebben. Deze tekening geeft de afmetingen van de fundering weer en helpt je bij het uitlijnen van het project. Daarnaast is het verstandig om rekening te houden met eventuele bouwregels of voorschriften in jouw regio. Deze kunnen bijvoorbeeld aangeven hoe diep de fundering moet liggen of of bepaalde materialen verplicht zijn.

Naast een bouwtekening is het ook verstandig om een checklist op te stellen met alle benodigde gereedschappen en materialen. Dit voorkomt onnodige vertragingen tijdens het werk.

Stap 2: Graven van de sleuf

Met behulp van een graver of handgereedschap moet een sleuf worden gegraven waar de fundering in zal komen. De diepte en breedte van de sleuf moeten overeenkomen met de afmetingen van de aanbouw en de gewenste belastingcapaciteit. Volgens enkele bronnen moet de fundering minimaal 600 mm onder het maaiveld liggen om te voorkomen dat het wintervries de fundering beschadigt. Ook is het aanbevolen om aan beide kanten van de fundering 10 cm ruimte over te houden voor de bekisting.

Het grondoppervlak moet bovendien goed worden voorbereid. Verwijder obstakels zoals stenen, wortels of puin en egaliseer de grond indien nodig. Een stabiele bodem zorgt voor een betere ondersteuning van de fundering.

Stap 3: Bekisting bouwen

Nadat de sleuf is gegraven, bouw je de bekisting. Dit betreft het plaatsen van houten of metallische platen die de vorm van de fundering bepalen. Zorg dat de bekisting horizontaal en verticaal gelijk is, en dat er geen lekken of naden zijn waar het beton doorheen kan stromen. Het is belangrijk dat de bekisting waterpas staat en goed is verankerd. Gebruik een waterpas om de horizon te controleren.

De bekisting moet stevig zijn om te voorkomen dat het beton onderdruk of vervorming ondervindt tijdens het storten. Controleer de uitlijning meerdere keren om afwijkingen te voorkomen.

Stap 4: Wapening plaatsen

In de sleuf wordt wapeningsstaal geplaatst. Dit zorgt voor extra stevigheid en belastbaarheid van de fundering. De wapening moet op de juiste hoogte worden geplaatst en goed vastgemaakt zodat het niet verplaatst tijdens het storten van het beton. De staven moeten gelijkmatig verdeeld worden en goed vastgemaakt zodat ze op hun plek blijven.

Stap 5: Beton storten

Na het plaatsen van de wapening kan het beton worden gestort. Het is belangrijk dat het beton goed wordt gemengd en volgens de juiste verhoudingen. Gebruik een betonmolen voor een gelijkmatige mix. Het beton moet volledig vullen zonder luchtbellen of lekken. Tijdens het storten is het verstandig om de betoning gelijkmatig te verdelen en te wrijven om eventuele oneffenheden te voorkomen.

Nadat het beton is gestort, is het essentieel om de fundering te beschermen tegen vocht. Dit kan gedaan worden door een vochtbestendige laag aan te brengen. Deze laag voorkomt dat het beton uitdroogt of beschadigd raakt door vochtige omstandigheden.

Benodigde materialen

Om een fundering te maken, zijn verschillende materialen nodig. De belangrijkste zijn:

Betonmix: bestaande uit cement, zand en grind
Houten planken of metalen platen voor de bekisting
Wapeningsstaven
Waterpas en meetinstrumenten
Bouwmaterialen zoals palen, haringen en koord voor uitlijnen

De kwaliteit van de materialen is van groot belang. Zorg ervoor dat je kwalitatief hoogwaardige materialen gebruikt. Deze zijn beschikbaar bij bouwmarkten, gespecialiseerde leveranciers en online winkels.

Tips voor het leggen van een fundering

Het leggen van een fundering is een cruciale stap. Hieronder volgen enkele handige tips en adviezen:

Voorbereiding is essentieel: Zorg ervoor dat je alle benodigde gereedschappen en materialen hebt voordat je begint. Maak een checklist en zorg dat alles gereed is.
Nauwkeurig meten: Meet de afmetingen van de fundering zorgvuldig en markeer de grenzen duidelijk. Dit voorkomt afwijkingen in de constructie.
Grondvoorbereiding: Zorg ervoor dat de grond waarop je de fundering gaat leggen goed is voorbereid. Verwijder obstakels en egaliseer de grond.
Bekisting opzetten: Bouw een stevige bekisting rondom het gebied waar je de fundering gaat leggen. Zorg ervoor dat de bekisting perfect recht en haaks is.
Betonmix bereiden: Volg de instructies nauwkeurig op bij het bereiden van de betonmix. Zorg voor de juiste verhoudingen en meng het beton grondig.

Soorten funderingen

Er zijn verschillende soorten funderingen, waarbij de keuze afhankelijk is van de bouwprojecten en de ondergrond:

Strookfunderingen: Worden vaak gebruikt bij standaard woningen en verdelen het gewicht over een breed oppervlak.
Betonplaten: Ook wel een betonvloer genoemd, worden vooral toegepast in gebieden waar een grote draagkracht van de ondergrond aanwezig is.
Betonnen palen: Geschikt voor zwakke grond, waarbij het gewicht wordt verdeeld op diepe, stevige lagen onder de bouwplaats.
Moderne technieken: Zoals schroeffunderingen of geprefabriceerde funderings elementen. Deze zijn flexibel en snel te installeren.

Moderne technieken zijn vooral geschikt voor projecten waarbij tijd en flexibiliteit belangrijk zijn. Traditionele funderingen zijn echter nog steeds betrouwbaar en vaak goedkoper.

Voordelen van het zelf maken van een fundering

Het besluit om een fundering zelf te maken kan uit diverse overwegingen genomen worden. Eén van de belangrijkste voordelen is kostenbesparing. Wanneer je kiest voor DIY, bespaar je op de kosten van een professionele aannemer. Dit geldt met name wanneer je vertrouwen hebt in je eigen bouwkundige vaardigheden of die van een betrouwbare helper.

Daarnaast biedt het zelf maken van een fundering meer flexibiliteit in het ontwerp. Je kunt de afmetingen en vorm van de fundering aanpassen aan jouw specifieke wensen, zonder je te beperken tot standaardformaten of beperkingen die bij professionele aannemers voorkomen. Deze aanpassingen kunnen van invloed zijn op de toekomstige inrichting van de aanbouw.

Veiligheid en voorzorgsmaatregelen

Bij het maken van een fundering is veiligheid een prioriteit. Zorg ervoor dat je steeds rekening houdt met de volgende maatregelen:

Gebruik beschermende uitrusting: zoals veiligheidshelm, handschoenen en gummischoenen.
Controleer het grondoppervlak: vooral bij handmatig graven, om instorting of ongelukken te voorkomen.
Volg instructies nauwkeurig: vooral bij het mengen en storten van beton.
Laat het beton goed uitharden: voordat je verder bouwt.

Conclusie

Het maken van een fundering is een essentieel onderdeel van elk bouwproject. Zowel voor een woning, schuur of aanbouw is een stevige en goed uitgevoerde fundering nodig. Door het proces goed te plannen en uit te voeren, is het mogelijk om zelf een betrouwbare fundering te maken. Dit bespaart kosten en biedt controle over het bouwproces.

Het stappenplan omvat het graven van de sleuf, het bouwen van de bekisting, het plaatsen van wapening en het storten van beton. Daarnaast zijn er verschillende soorten funderingen beschikbaar, afhankelijk van de ondergrond en het project. Het is belangrijk om kwalitatief hoogwaardige materialen te gebruiken en rekening te houden met bouwvoorschriften.

Voor wie wil besparen en controle wil houden over het bouwproces, is het zelf maken van een fundering een betrouwbare en effectieve keuze.