Fundering op staal: Technieken, Materialen en Toepassingen in de Bouw

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Een stevige fundering is de basis van elk gebouw. Zonder een goed uitgevoerde fundering is er geen sprake van duurzaamheid of veiligheid. In de Nederlandse bouwpraktijk is de fundering op staal – een methode die in werkelijkheid niets te maken heeft met staal, maar verwijst naar een stevige grondlaag – een veelgebruikte techniek, vooral bij woningbouw en utiliteitsbouw. In dit artikel leggen we de technieken, materialen en toepassingen van funderingen op staal uit, met een nadruk op praktische details en uitvoeringsmethoden.

Inleiding

De term fundering op staal stamt uit de oude Hollandsche taal en verwijst naar een stevige, harde grondlaag waarop een fundering geplaatst kan worden, zonder dat er een heipaal nodig is. Deze methode is ideaal voor een stabiele ondergrond. Echter, bij onstabiele grond moet men rekening houden met alternatieven, zoals een fundering op palen.

De bouwsector beschikt tegenwoordig over een breed palet aan materialen en technieken voor het uitvoeren van funderingen. Denk hierbij aan EPS-funderingskisten, zoals de EPS-Standaardkist van De Hoop Pekso of de PowerKist (XL) van Isobouw. Deze kisten zijn eenvoudig in gebruik, sneller te plaatsen en bieden bovendien thermische isolatie en een vermindering van koudebruggen.

In dit artikel bespreken we de verschillende funderingsvormen, de toepassing van EPS-funderingsbekistingen, uitvoeringsrichtlijnen en de voordelen en nadelen van elk type fundering. De informatie is gebaseerd op de technische specificaties en praktische aanbevelingen van betrouwbare bronnen in de bouwsector.

Funderingsvormen op staal

Een fundering op staal kan uitgevoerd worden in verschillende vormen. Elke vorm heeft zijn eigen voordelen en nadelen, afhankelijk van de structuur van het gebouw en de aard van de ondergrond.

Plaatfundering

Een plaatfundering bestaat uit een gewapende betonvloer die geplaatst wordt op een voorbereid zandbed. Deze methode is eenvoudig uit te voeren en geschikt voor relatief lichte constructies. Het grote voordeel is dat het een snelle en kostenefficiënte methode is. Echter, de plaat is gevoelig voor doorzakking, en de krachten moeten goed verdeeld zijn. Dit vereist een nauwkeurige berekening en uitvoering.

Strookfundering

Een strookfundering bestaat uit langgerekte funderingselementen die meestal gebruikt worden onder muren of gevels. Deze methode is materiaalbesparend, omdat men alleen onder de drukgebieden fundering uitvoert. De nadelen zijn dat de stroken minder stevig zijn en extra aandacht nodig hebben voor de verdeling van de belasting. Deze funderingsvorm is vooral geschikt voor lichte constructies en situaties waarbij het niet nodig is om de hele grond te funderen.

Poerfundering

Een poerfundering bestaat uit funderingselementen die onder zware kolommen geplaatst worden. Deze methode is geschikt voor zware belastingen en wordt vaak gebruikt in combinatie met kolommen of in zware industriegebouwen. Het voordeel is dat poeren in staat zijn om grote krachten op te vangen. Het nadeel is dat deze funderingen gevoelig zijn voor vervorming, wat extra aandacht en monitoring vereist.

Fundering op palen

Als de ondergrond niet geschikt is voor een fundering op staal – bijvoorbeeld bij zachte of zandige grond – wordt een fundering op palen gekozen. Hierbij worden palen gedreven of gegoten in de grond tot een stabiele laag, en op die palen wordt vervolgens het gebouw gefundeerd. Deze methode is technisch complexer en duurder, maar noodzakelijk bij onstabiele grond. Funderingen op palen worden vaak toegepast in de utiliteitsbouw of bij woningbouwprojecten in gebieden met een hoge waterstand of losse grond.

EPS-funderingsbekistingen: Techniek en Voordelen

In de huidige bouwpraktijk worden EPS-funderingskisten steeds vaker gebruikt. Deze kisten zijn gemaakt van geëxpandeerd polystyreen (EPS) en fungeren als blijvende bekisting. Ze zijn eenvoudig te plaatsen, arbeidsvriendelijk en bovendien thermisch geïsoleerd, wat leidt tot een betere energieprestatie van het gebouw.

EPS-Standaardkist

De EPS-Standaardkist van De Hoop Pekso is een voorbeeld van een moderne funderingskist. Deze kist is eenvoudig in gebruik en is ontworpen voor zowel woningbouw als utiliteitsbouw. De kist is standaard leverbaar in een lengte van 1800 mm en in verschillende afmetingen van 400 mm tot en met 800 mm hoog. De kisten zijn voorzien van een wafelprofiel, wat de kans op verschuivingen op het zandbed aanzienlijk verkleint.

De EPS-Standaardkist is geschikt voor toepassing op paalfunderingen, maar kan bij druksterke varianten (EPS 200 en EPS 300) ook zonder heipalen gebruikt worden. Dit maakt de kist geschikt voor lichte constructies, zoals staalconstructies, vakantiewoningen en houtskeletwoningen.

De kist is ook uiterst arbeidsvriendelijk. De Hoop Pekso benadrukt dat de kisten snel en eenvoudig te plaatsen zijn, waardoor de bouwprocessen sneller verlopen. De kisten zijn eenvoudig te combineren tot hoeken en kunnen geïsoleerd geplaatst worden, zonder extra werkzaamheden. Bovendien zijn de kisten eenvoudig te verwerken, waardoor kosten bespaard kunnen worden.

PowerKist (XL) funderingsbekisting

De PowerKist (XL) van Isobouw is een snel verwerkbare funderingsbekisting die vooral geschikt is voor paalfunderingen in de woningbouw en utiliteitsbouw. Deze kist is ontworpen voor snelle en eenvoudige uitvoering, waardoor de bouwtijd aanzienlijk verkort kan worden.

De PowerKist (XL) is een driedelig systeem dat geen aanvulling met zand vereist, wat het werk op de bouwplaats efficiënter maakt. De kist is voorzien van handige maataanduidingen en een eenvoudige uitlijning via ingebouwde piketgaten. Hierdoor is de kist direct op de betonmaat te plaatsen, waardoor de uitvoering nauwkeuriger is.

Een ander voordeel van de PowerKist (XL) is de gesloten systeemconstructie. Door de gebruikte messing-groefaansluiting is er geen sprake van wegvloeiend betonwater, wat resulteert in een betere betonkwaliteit. Bovendien zijn de kisten voorzien van taps toelopende uitsparingen, waardoor de betonhechting optimaliseren is.

De kist is ook arbo-vriendelijk, omdat de wapening eenvoudig kan worden aangebracht zonder extra hulpmiddelen. De PowerKist (XL) is ideaal voor projecten waarbij snelheid en nauwkeurigheid centraal staan, zoals tijdens massawoningenprojecten of tijdens de constructie van utiliteitengebouwen.

Uitvoeringsrichtlijnen voor EPS-funderingskisten

Het correcte uitvoeren van een fundering met EPS-kisten is van groot belang voor de duurzaamheid van het gebouw. Hieronder volgen een aantal richtlijnen die gevolgd moeten worden tijdens de uitvoering.

Voorbereiding van het zandbed

Voor het plaatsen van de EPS-kisten moet eerst een harde en stabiele zandlaag worden aangebracht. Dit zandbed dient als ondergrond voor de kisten en moet zorgvuldig worden uitgevlakt. Eventuele gaten of oneffenheden in het zandbed moeten worden gedicht om scheurtjes of vervormingen in de fundering te voorkomen.

Het zandbed wordt in de meeste gevallen aangevuld tot 2/3 van de hoogte van de kist, wat ervoor zorgt dat de kist goed gestabiliseerd is. Bij het gebruik van onderbeugels kan het zandbed hoger aangevuld worden. Bij het storten van beton is het belangrijk om te zorgen dat het beton geleidelijk stroomt en niet te snel of te krachtig wordt aangebracht.

Betonstorten

Het storten van beton in de funderingskisten moet met zorg gebeuren. Het is aan te raden om in twee lagen te storten:

Eerste laag: Vullen tot ongeveer 2/3 van de kisthoogte en aftrillen.
Tweede laag: Afstorten en de bovenlaag ook aftrillen.

Bij het storten met een pomp is het verstandig om een kunststof valbreker te gebruiken, wat ervoor zorgt dat het beton niet te hard neerkomt en de kist niet eenzijdig wordt belast. Ook bij het storten met een kubel moet het openmaken van de kubel geleidelijk gebeuren, om een evenmattige stroom van beton te waarborgen.

Het beton moet worden afgetrild, maar het is belangrijk om niet de bodem, wanden of wapening te trillen. Hierdoor kan het beton goed instorten en is de kwaliteit van de fundering gewaarborgd.

Aanvullende maatregelen

Tijdens het uitvoeren van de fundering zijn er nog een aantal aanvullende maatregelen die genomen moeten worden:

Niet meer dan 10 m³ beton per uur storten, om de belasting op de kisten te beperken.
Niet op de kisten of randen staan, om vervormingen te voorkomen.
Extra versteviging bij kisten vanaf 650 mm hoog: gebruik van een kunststof trekstang.
Piketten gebruiken voor een extra middenrib op de kist, om de stabiliteit te verhogen.

Deze richtlijnen zijn belangrijk voor een correcte uitvoering van de fundering en helpen om mogelijke fouten of problemen tijdens de bouw te voorkomen.

Toepassing en Projectvoorbeelden

EPS-funderingskisten worden succesvol toegepast in verschillende bouwsectoren. De Hoop Pekso en Isobouw benadrukken dat deze kisten geschikt zijn voor een breed spectrum van projecten, waaronder woningbouw, utiliteitsbouw en lichte constructies.

Woningbouw

In de woningbouw wordt de EPS-Standaardkist en PowerKist (XL) vaak gebruikt voor het funderen van woningen. Deze kisten zijn geschikt voor zowel vrijstaande huizen als rijwoningen. De kisten zijn eenvoudig te plaatsen en verhogen de isolatie van de fundering, wat leidt tot een betere energieprestatie van het gebouw.

Utiliteitsbouw

In de utiliteitsbouw wordt de EPS-Standaardkist gebruikt voor het funderen van gebouwen zoals woonzorgcentra, seniorenflats en schoolgebouwen. Hierbij is de snelheid van uitvoering en de thermische isolatie van de kisten van groot belang. De kisten zijn ook geschikt voor projecten met een plaatfundering of een vorstrand.

Lichte constructies

EPS-funderingskisten zijn ook geschikt voor lichte constructies, zoals houtskeletwoningen, vakantiewoningen en staalconstructies. Deze kisten zijn licht in gewicht, maar toch sterk genoeg om de belasting van het gebouw te dragen.

Aanbouwen en uitbreidingen

De kisten zijn ook ideaal voor aanbouwen en uitbreidingen. Bijvoorbeeld bij het aanbouwen van een vrijstaand huis of het uitbreiden van een bestaand gebouw. De kisten zijn eenvoudig te combineren en kunnen snel op de bouwplaats worden geplaatst.

Conclusie

Een fundering op staal is een essentieel onderdeel van elke bouwproject. Tegenwoordig zijn er diverse technieken en materialen beschikbaar om deze fundering efficiënt en duurzaam uit te voeren. De keuze voor de juiste funderingsvorm – of het nu gaat om een plaatfundering, strookfundering of poerfundering – hangt af van de aard van het gebouw en de ondergrond. Bij onstabiele grond is een fundering op palen vaak de beste optie.

Bij de uitvoering van een fundering op staal zijn EPS-funderingskisten een moderne en efficiënte oplossing. De EPS-Standaardkist en PowerKist (XL) zijn eenvoudig te gebruiken, arbeidsvriendelijk en bieden bovendien thermische isolatie. Deze kisten zijn geschikt voor een breed spectrum van projecten, waaronder woningbouw, utiliteitsbouw en lichte constructies.

Het correcte uitvoeren van de fundering is van groot belang voor de duurzaamheid en veiligheid van het gebouw. Aanbevelingen zoals het gebruik van een kunststof valbreker bij het storten van beton, het aftrillen van de betonlagen en het zorgvuldig aanbrengen van de wapening zijn essentieel.

Tegenwoordig kiest de bouwsector steeds vaker voor moderne en duurzame oplossingen. EPS-funderingskisten zijn een voorbeeld van hoe technologie en innovatie de bouwpraktijk verder ontwikkelen, zonder de kwaliteit en duurzaamheid in te boeten.