Fundering op staal: herkenning van verzakkingen en oplossingsstrategieën

Published by Redactie on juli 22, 2025 | Category fundering

Een stabiele fundering is de basis van een veilig en duurzaam woningbouwproject. In Nederland zijn er verschillende funderingsmethoden in gebruik, waaronder de zogenaamde fundering op staal. Deze methode wordt vaak toegepast op gebieden met stevige en droge grond, maar heeft ook haar beperkingen, met name in regio’s waar de grondwaterstand laag is of waar de ondergrond veranderlijk is. In het stadje Gouda, bijvoorbeeld, komen zowel oude houten paalfunderingen als funderingen op staal voor. Wanneer een fundering op staal niet meer optimaal functioneert, kan dit leiden tot zichtbare en vaak storing veroorzakende klachten zoals scheuren in muren, ongelijke vloeren en klemmende deuren en ramen.

In dit artikel behandelen we de fundering op staal vanuit meerdere invalshoeken: we bespreken de technische achtergrond, de kenmerken van verzakkingen, de herkenning van problemen en de beschikbare herstelmethoden. Op basis van de beschikbare bronnen wordt een overzicht gegeven van de symptomen die kunnen wijzen op funderingsproblemen en worden mogelijke oplossingen toegelicht, waaronder innovatieve injectiemethoden en trillingsvrije palen. De nadruk ligt op het herkennen van de problemen op tijd en het toepassen van effectieve herstelmaatregelen, die op de lange termijn zowel de levensduur als de waarde van de woning kunnen behouden.

Wat is een fundering op staal?

Een fundering op staal, ook wel ondiepe fundering of randfundering genoemd, is een constructie waarbij het gewicht van het gebouw direct op de grond wordt uitgebracht. In tegenstelling tot paalfunderingen, die gebruik maken van houten of stalen palen om het gewicht over te dragen op een dieper liggende, draagkrachtigere laag, rust een fundering op staal op een betonnen voet of gemetselde voet die direct op de bodem ligt.

Volgens Bouw Techno Keuring Nederland is deze funderingsmethode vooral geschikt voor gebieden met stevige en droge grond. Echter, zoals uit meerdere bronnen blijkt, is de fundering op staal minder geschikt in regio’s met een lage grondwaterstand, veranderlijke ondergrond of waar de zandplaat te dun is. In dergelijke situaties kan de fundering wegzakken of breken, wat leidt tot de klassieke klachten van funderingsproblematiek.

Het begrip “fundering op staal” kan verwarrend zijn, omdat er in feite geen staal in wordt gebruikt. De term verwijst naar de constructie van de fundering, waarbij een horizontale voet onder de dragende muren wordt aangebracht. Deze voet kan bestaan uit beton of gemetsel en is ontworpen om het gewicht van het gebouw te dragen op de grond.

In regio’s zoals Gouda, waar zowel houten paalfunderingen als funderingen op staal voorkomen, is het van belang om te weten welke methode is gebruikt bij de bouw van een woning. Dit is niet altijd eenvoudig te bepalen aan de hand van de buitenkant van het gebouw, maar een funderingsonderzoek kan hier duidelijkheid over geven.

Kenmerken van funderingsproblemen bij een fundering op staal

Funderingsproblemen bij een fundering op staal laten zich vaak geleidelijk zien, maar kunnen serieuze gevolgen hebben als ze niet op tijd worden aangepakt. Het herkennen van de vroegtijdige signalen is daarom cruciaal voor het voorkomen van verdere schade. Hieronder worden de belangrijkste klachten en symptomen van funderingsproblematiek bij funderingen op staal besproken.

1. Scheuren in muren en vloeren

Een van de duidelijkste en vroegste signalen van funderingsproblematiek is het optreden van scheuren in muren en vloeren. Deze scheuren kunnen zich vooral manifesteren rond kozijnen, hoeken van muren of in het plafond. Volgens Duurzaam Funderingsherstel en Digimakelaars is dit vaak het eerste zichtbare teken dat de fundering niet meer stabiel is. De oorzaak van deze scheuren ligt vaak in verzakkingen of ongelijkmatige drukverdeling op de grond.

2. Klemmende deuren en ramen

Wanneer de fundering ongelijk verzakt, raken deuren en ramen vaak uit lijn. Dit kan ervoor zorgen dat ze moeilijk open- of dichtgaan. Deze klacht is een indirecte aanwijzing dat de structuur van het gebouw is veranderd en dat de fundering mogelijk schade heeft opgelopen. Het is belangrijk om op zo’n moment direct contact op te nemen met een vakman, omdat het probleem anders kan leiden tot meer uitgebreide schade.

3. Ongelijke vloeren

Een andere klacht die vaak optreedt bij funderingsproblematiek is het verschijnsel van ongelijke vloeren. Dit betekent dat vloeren niet meer vlak zijn of dat ze ‘hellen’. Deze klacht is een indicatie dat de fundering zakt of dat er een ongelijk gewichtsverdeling is in de ondergrond. In sommige gevallen is het mogelijk om de vloeren te herstellen of de fundering opnieuw te versterken, maar dit vereist wel een grondige inspectie en een passende herstelmethode.

4. Zichtbare verzakking van de woning

Zichtbare verzakkingen, zoals een scheefstaande woning of verzakte gevels, zijn duidelijke tekenen dat de fundering niet meer stabiel is. Deze situatie kan gevaarlijk zijn, vooral wanneer het zware bouwmateriaal betreft of wanneer er al aanzienlijke scheuren zijn ontstaan. In zo’n geval is het noodzakelijk om een funderingsherstel te overwegen, zodat verdere schade kan worden voorkomen.

Funderingsherstelmethoden

Wanneer een fundering op staal problemen vertoont, zijn er verschillende herstelmethoden beschikbaar. De keuze voor een specifieke methode hangt af van de omvang van de schade, de bouwconstructie en de ondergrond. Twee veelvoorkomende methoden zijn de URETEK DeepInjection® methode en het gebruik van trillingsvrije palen.

URETEK DeepInjection® methode

De URETEK DeepInjection® methode is een innovatieve techniek voor het herstel en versterken van verzakte funderingen. Deze methode wordt vooral gebruikt bij woningen en gebouwen die op staal zijn gefundeerd. Het proces bestaat uit drie stappen:

Stap 1 – Boren langs de funderingsvoet

In de eerste stap wordt met een handboormachine een aantal gaten van ø16 mm in de grond geboord aan de buitenzijde van het pand. De gaten worden vlak naast de gevel geboord en op een afstand van 50 tot 70 cm van elkaar.

Stap 2 – Injectielans plaatsen en injecteren

In de boorgaten worden injectielansen aangebracht tot in de draagkrachtige laag of het gebied dat verstevigd dient te worden. Vervolgens wordt een speciaal ontwikkelde expansiehars in vloeibare vorm geïnjecteerd onder de verzakte fundering. Door de injectielansen langzaam terug te trekken wordt de expansiehars op verschillende dieptes in de funderingsondergrond aangebracht.

Stap 3 – Fundering versterken

De expansiehars reageert vrijwel direct in de ondergrond en expandeert met grote kracht. Het volume neemt zo sterk toe dat de aanwezige grond wordt verdrongen en verdicht. Hierdoor wordt de bodem rondom de injectiepunten opgetild, inclusief de aanwezige fundering. De ondergrond van de verzakte fundering wordt versterkt en op druk gebracht. In sommige gevallen is het zelfs mogelijk hoogtecorrecties uit te voeren om de verzakte fundering weer op het oorspronkelijke niveau te brengen. Dit is afhankelijk van de bouwconstructie, de soort ondergrond en de situatie ter plaatse. Door continue lasercontrole zijn hoogtecorrecties tot op de millimeter nauwkeurig te sturen.

De URETEK DeepInjection® methode biedt meerdere voordelen. Zo is het een minimale ingrijpende methode, die geen grote groeven of ondergrondse werkzaamheden vereist. Daarnaast is het een duurzame oplossing die op de lange termijn de stabiliteit van de fundering kan garanderen.

Trillingsvrije palen

Bij Duurzaam Funderingsherstel wordt ook gebruikgemaakt van trillingsvrije palen om verzakte funderingen te versterken. Deze palen worden ingeboord op strategische locaties onder de fundering, waarbij geen trillingen of storend lawaai ontstaat. Dit maakt de methode ideaal voor woningen in bebouwde kom, waar storende werkzaamheden zo ver mogelijk moeten worden vermeden.

De werkwijze onderscheidt zich door duurzaamheid en minimale verstoring. Na een funderingsinspectie van ongeveer twee uur, waarbij de plaats en mate van verzakking worden bepaald, ontvangt de eigenaar een uitgebreide rapportage met een herstelplan en een kostenindicatie. De trillingsvrije palen worden vervolgens geplaatst om de fundering te versterken en eventuele gevolgschade aan te pakken.

Funderingsinspectie en diagnose

Een correcte diagnose is van essentieel belang voor een succesvol funderingsherstel. Bij Duurzaam Funderingsherstel begint het herstelproces met een gedetailleerde funderingsinspectie. Tijdens deze inspectie worden de plaats en mate van verzakking bepaald, evenals de aard van de scheuren en eventuele klemmende deuren of ramen. Op basis van deze gegevens wordt een herstelplan opgesteld.

De inspectie duurt ongeveer twee uur en wordt uitgevoerd door ervaren professionals. Na afloop ontvangt de eigenaar een uitgebreid rapport, dat een beschrijving van het probleem, een herstelplan en een kostenindicatie bevat. Deze stap is essentieel voor het bepalen van de juiste herstelmethode en het voorkomen van verdere schade.

Conclusie

Een fundering op staal is een veelgebruikte methode in de woningbouw, met name in regio’s met stevige en droge grond. Echter, in situaties waar de ondergrond veranderlijk is of de grondwaterstand laag is, kan deze methode tekortschieten, wat leidt tot verzakkingen en klachten zoals scheuren in muren en vloeren, klemmende deuren en ramen, ongelijke vloeren en zichtbare verzakkingen van de woning.

Het herkennen van deze klachten op tijd is van groot belang om verdere schade te voorkomen. Er zijn verschillende herstelmethoden beschikbaar, waaronder de URETEK DeepInjection® methode en het gebruik van trillingsvrije palen. Beide methoden bieden een effectieve oplossing voor verzakte funderingen en zijn minimaal ingrijpend. Het is belangrijk om een gedetailleerde funderingsinspectie uit te voeren voordat een herstelmaatregel wordt ingezet, zodat de oorzaak van de problemen nauwkeurig kan worden bepaald en een passende oplossing kan worden aangewend.

In regio’s zoals Gouda, waar zowel houten paalfunderingen als funderingen op staal voorkomen, is het daarom aan te raden om regelmatig de staat van de fundering te controleren. Een vroegtijdige interventie kan niet alleen schade voorkomen, maar ook de levensduur en waarde van de woning behouden.