Funderingsproblematiek in Rozenprieel: aanpak, subsidie en juridische ondersteuning door de gemeente Haarlem

Published by Redactie on juli 23, 2025 | Category fundering

Inleiding

In de Haarlemse wijk Rozenprieel zijn in de afgelopen jaren ernstige funderingsproblemen geconstateerd, vooral bij woningen die in de jaren 1900 tot 1920 zijn gebouwd. Deze woningen zijn in die periode vaak gefundeerd op houten palen of staalconstructies, die met de jaren verminderde stabiliteit vertoonden. De woningcorporatie Ymere, eigenaar van een groot deel van de woningen in deze wijk, heeft onderzoeken laten uitvoeren en aangekondigd om de funderingsproblematiek aan te pakken. Daarnaast zijn ook particuliere woningeigenaren betrokken geraakt, waardoor de gemeente Haarlem en haar partners, zoals het KCAF, een uitgebreide aanpak hebben ontwikkeld.

Deze artikel geeft een overzicht van de funderingsproblematiek in Rozenprieel, de acties van Ymere en de gemeente, de beschikbare ondersteuning voor eigenaren, en de juridische en financiële aspecten van het funderingsherstel. Het artikel is gebaseerd op informatie uit betrouwbare bronnen, zoals officiële websites van de gemeente Haarlem, Ymere en het KCAF.

Funderingsproblematiek in Rozenprieel

Aard van de problemen

De funderingsproblematiek in Rozenprieel betreft in hoofdzaak woningen die in de jaren 1900 tot 1920 zijn gebouwd. Deze woningen zijn vaak gefundeerd op houten palen of staalconstructies. In de jaren negentig werd dit probleem al bekend onder de naam “de palenpest”, waarbij houten palen onder de grond verrotten of verzwakken. De huidige situatie toont aan dat ook palen die destijds nog intact leken, nu sneller aan ondergang onderhevig zijn dan verwacht.

Bij 339 woningen in Rozenprieel zijn funderingsproblemen geconstateerd. Ymere is eigenaar van 1001 woningen in de wijk, waarvan 87 woningen in een onderzoeksgebied zijn en gefundeerd zijn op staal of houten palen. Daarnaast zijn er 138 particuliere woningen in hetzelfde deelgebied, waarvan 91 op houten palen zijn gefundeerd en 47 op staal. Een aantal van deze particuliere woningen grenst aan Ymere-eigendommen en staat voor de keuze of ze meewerken aan een collectieve funderingsaanpak.

Risico’s en gevolgen

Funderingsproblemen kunnen leiden tot schade aan de constructie van woningen, zoals scheuren in muren, daken of gevels, en kunnen ook invloed hebben op de leefbaarheid en de waarde van de woning. In ernstige gevallen kan een woning zelfs lek komen of onveilig worden. Voor eigenaren betekent dit vaak aanzienlijke financiële lasten, omdat funderingsherstel duur en technisch complex is.

De gemeente en Ymere erkennen dat de problematiek niet alleen bouwkundig, maar ook sociale en juridische dimensies heeft. Daarom is een bredere aanpak ontwikkeld om zowel de funderingsproblemen als de gevolgen daarvan te verhelpen.

Aanpak door Ymere en de gemeente Haarlem

Onderzoek en visuele inspecties

De gemeente Haarlem heeft samen met het KCAF een funderingskaart ontwikkeld, op basis van archiefonderzoek en visuele inspecties. Deze kaart geeft informatie over het type fundering (staal of hout) en de vermoedelijke staat ervan, gezien van boven de grond. Het KCAF is betrokken geweest bij het archiefonderzoek en heeft een rol gespeeld in het opstellen van het plan van aanpak.

Via een digitaal loket en een bouwbureau met inloopspreekuur biedt de gemeente informatie en begeleiding aan bezorgde woningeigenaren. Deze faciliteiten zijn sinds 2017 beschikbaar en zijn bedoeld om eigenaren met vragen en ondersteuning op de hoogte te houden over de funderingsproblematiek.

Pilotproject en financiële ondersteuning

De gemeente werkt aan een programma voor Rozenprieel dat de leefbaarheid in de wijk moet verbeteren. Dit programma omvat het onderzoek naar de omvang van de funderingsproblemen en de mogelijke juridische en financiële ondersteuning voor eigenaren.

In dat kader is een pilot gepland waarin eigenaren die bouwkundig vastzitten aan de Ymere-woonblokken en die financiële problemen krijgen door het funderingsherstel, een beperkte lening kunnen ontvangen. De pilot richt zich op eigenaren van blokken waar Ymere in 2017 funderingsherstel heeft uitgevoerd. Deze eigenaren worden actief benaderd door zowel Ymere als de gemeente.

Aansluiting bij het Fonds Duurzaam Funderingsherstel

De gemeenteraad van Haarlem heeft in maart 2019 ingestemd met het aansluiten bij het Fonds Duurzaam Funderingsherstel. Hierdoor kunnen woningeigenaren in Rozenprieel en andere delen van Haarlem maatwerkleningen aanvragen via dit fonds. De leningen zijn bedoeld om de financiële lasten van funderingsherstel te verlichten.

Daarnaast heeft de gemeente ook een subsidieregeling ingesteld voor funderingsonderzoek, die tot 2022 geldt. Eigenaren kunnen hiermee een subsidie ontvangen voor het uitvoeren van funderingsonderzoek, zodat ze eerder kunnen vaststellen of er sprake is van schade en wat de eventuele remedie is.

Legesvergunningen voor funderingsherstel

Een extra maatregel is dat de gemeente Haarlem woningeigenaren verlost van de leges voor de omgevingsvergunning voor funderingsherstel. Dit maakt het voor eigenaren makkelijker en goedkoper om herstelwerkzaamheden uit te voeren.

Juridische en financiële aspecten

Juridische ondersteuning voor eigenaren

De gemeente Haarlem onderzoekt de juridische mogelijkheden om particuliere eigenaren te ondersteunen die in financiële problemen komen door funderingsherstel. Dit is vooral relevant voor eigenaren die direct grenzen aan Ymere-woonblokken en dus als deel van een grotere aanpak meewerken. De gemeente wil zoeken naar juridische oplossingen om bijvoorbeeld bouwkundige verbindingen of financiële samenwerking mogelijk te maken.

Rol van de PvdA-fractie

De PvdA-fractie in de gemeenteraad van Haarlem ondersteunt actief de aanpak van de funderingsproblematiek. Ze benadrukken dat zowel huurders van corporatiewoningen als particuliere eigenaren recht hebben op een stevige fundering. De fractie pleit ook voor de aansluiting bij het landelijke fonds, waarbij eigenaren met een kleine beurs een lening kunnen afsluiten.

Daarnaast wordt gewezen op de urgentie van het dossier. Wethouder Floor Roduner en verantwoordelijke Joyce Langenacker worden genoemd als belangrijke actoren in het voortzetten van de aanpak. Volgens de PvdA is het van belang dat eigenaren vroegtijdig geïnformeerd worden en dat er voldoende ondersteuning is voor de benodigde onderzoeken en herstelwerkzaamheden.

Uitvoering van funderingsherstel

Aanpak door Van Lith Bouw

Van Lith Bouw speelt een centrale rol in de renovatie en verduurzaming van woningen in Rozenprieel. In opdracht van Ymere ontwerpen, engineeren en realiseren ze meerdere huizenblokken en losse panden. De aanpak omvat funderingsherstel, verduurzaming van de woningen, renovatie van de gevel en het dak, en eventuele indelingswijzigingen. De meeste woningen krijgen ook een uitbouw.

Een kenmerk van deze aanpak is de samenwerking met buurtbewoners, de opdrachtgever (Ymere) en co-makers. Door deze interdisciplinaire samenwerking wordt Rozenprieel niet alleen hersteld, maar ook verduurzaamd. Het project wordt blok voor blok uitgevoerd, met regelmatige communicatie en goedkeuring van ontwerpuitgangspunten en uitvoeringsplannen.

Verduurzamingsdoelstellingen

De verduurzamingsplannen passen aan bij de afgesproken KPI’s (Key Performance Indicators) en het budget. Na goedkeuring van deze parameters wordt een uitvoeringsplan opgesteld en begint de realisatie. Het vaste team van Van Lith Bouw kent de buurt en brengt haar expertise in om Rozenprieel te verduurzamen tot een gewilde wijk in Haarlem.

Samenvatting van de aanpak

De aanpak van de funderingsproblematiek in Rozenprieel is multidimensionaal en omvat zowel bouwkundige, financiële, juridische als sociale aspecten. De gemeente Haarlem, Ymere en partners zoals het KCAF en Van Lith Bouw werken samen aan een uitgebreide strategie om zowel de funderingsproblemen als hun gevolgen te verhelpen. Deze strategie omvat:

Onderzoek en funderingskaarten via archiefonderzoek en visuele inspecties.
Digitaal loket en bouwbureau voor informatie en begeleiding.
Pilotprojecten voor financiële ondersteuning aan eigenaren die bouwkundig vastzitten aan Ymere-woonblokken.
Subsidieregelingen voor funderingsonderzoek (tot en met 2022).
Aansluiting bij het Fonds Duurzaam Funderingsherstel voor maatwerkleningen.
Legesvergunningen voor funderingsherstel.
Verduurzamingsprojecten door Van Lith Bouw, waarbij funderingsherstel gecombineerd wordt met verduurzaming en verbouwing.

Conclusie

De funderingsproblematiek in Rozenprieel is een complex en langdurig onderwerp dat zowel bouwkundige als sociale dimensies heeft. Door de samenwerking tussen Ymere, de gemeente Haarlem en partners zoals het KCAF en Van Lith Bouw, is er een breed opgezet plan van aanpak ontwikkeld. Dit plan richt zich op funderingsherstel, verduurzaming en verbouwing van woningen, met aandacht voor zowel corporatiewoningen als particuliere woningen.

De beschikbare subsidies, leningen en juridische ondersteuning zorgen ervoor dat woningeigenaren in Rozenprieel beter zijn toegerust om de funderingsproblematiek aan te pakken. Daarnaast is er een sterke focus op informatie- en begeleidingsactiviteiten, zoals informatieavonden en het digitale loket.

De aanpak laat zien dat funderingsproblemen niet alleen bouwkundig zijn, maar ook vereisen een bredere visie op woonruimte, verduurzaming en gemeenschap. Het project in Rozenprieel is een voorbeeld van hoe gemeenten en partners samen kunnen werken aan een duurzame en leefbare toekomst.