Funderingsproblematiek in Gouda: Uitleg, Aanpak en Invloed op Eigenaren

Published by Redactie on juli 24, 2025 | Category fundering

Inleiding

De stad Gouda staat sinds jaren onder druk door funderingsproblemen die zich vooral manifesteren in oude wijken met veenbodem. Inwoners van huizen in wijkgebieden als de Korte Akkeren, Crabethstraat en de Vogelbuurt zijn vaak geconfronteerd met bezorgdheid over de stabiliteit van hun woning. De gemeente Gouda heeft diverse acties ondernomen om dit probleem aan te pakken, waaronder pilots met het landelijke Fonds Duurzaam Funderingsherstel (FDF), waarschuwingscampagnes en funderingsonderzoeken. Aan de andere kant zijn er ook gevallen waarin waarschuwingen van de gemeente bleken ongegrond of onvoorzichtig.

In dit artikel worden de oorzaken, risico’s en maatregelen van funderingsproblemen in Gouda besproken, op basis van openbare informatie en acties van de gemeente. Daarnaast komen de financiële en juridische aspecten aan bod, evenals de rol van bewoners bij het herstel van funderingen.

Oorzaken van Funderingsproblemen in Gouda

De meeste funderingsproblemen in Gouda zijn het gevolg van de specifieke ondergrond, namelijk een inklinkende veenbodem. Deze bodem is in de loop van de jaren uitgedroogd en daardoor minder stevig geworden. Hierdoor is er een continu zakproces ontstaan, met name in oude wijken. Deze zones zijn vaak voor de Tweede Wereldoorlog bebouwd en zijn gefundeerd op houten palen of staal, wat minder betrouwbaar is dan moderne constructies.

Deze combinatie van oude funderingsmethoden en een veranderende ondergrond heeft geleid tot funderingsverzakkingen in verschillende gebieden van Gouda. De gemeente Gouda heeft zelf onderzoek laten uitvoeren naar de mate van zetting en risico’s, vooral in de Korte Akkeren, Crabethstraat en Vogelbuurt.

Een belangrijk gevolg van dit fenomeen is dat veel woningen slecht of onvoldoende gefundeerd zijn. Dit zorgt ervoor dat huizen soms schots en scheef staan of dat het dak en de muren verplaatsen. Het risico op schade is groot, zowel aan de woning zelf als aan mogelijke schadelijke effecten op de omgeving, zoals lekkages of instabiliteit in de straat.

Risico’s van Slechte Funderingen

De risico’s die verband houden met funderingsproblemen zijn niet alleen technische, maar ook financiële en juridische. Een woning met een slechte fundering kan niet alleen in waarde zakken, maar ook leiden tot aanzienlijke herstelkosten, soms lopende in de tientallen duizenden euro’s. Daarnaast kunnen er juridische complicaties ontstaan bij bouwwerkzaamheden, zoals bij de aanleg van riolering of andere infrastructuurprojecten.

Een bekend voorbeeld is de Crabethstraat, waar in 2015 huizen zakten tijdens werkzaamheden aan de riolering. De bewoners stelden de gemeente daarna aansprakelijk, aangezien de funderingsproblemen vermoedelijk een rol speelden in het zakken van de huizen. De gemeente Gouda oordeelde echter dat de slechte funderingen buiten haar verantwoordelijkheid vielen, omdat deze niet het gevolg waren van haar eigen werkzaamheden. Deze juridische onduidelijkheid heeft bij veel inwoners angst en onzekerheid veroorzaakt.

In de Vogelbuurt is een ander type risico aan het licht gekomen. Hier werd door de gemeente gewaarschuwd dat huizen risico liepen op funderingsproblemen op basis van satellietbeelden. Bewoners kregen een brief waarin duidelijk werd gemaakt dat hun huizen in een risicogroep vielen. Toen echter een funderingsonderzoek werd uitgevoerd, bleek dat de funderingen in orde waren. Dit heeft leidinggegeven tot verkeerde angst en schadevergoedingen.

Aanpak van Funderingsproblemen in Gouda

De gemeente Gouda heeft verschillende strategieën ontwikkeld om funderingsproblemen aan te pakken. Deze aanpak is opgenomen in de Funderingsloket Groene Hart, een regionale samenwerking die informatie en ondersteuning biedt aan woningeigenaren. In de stad zelf is een funderingsherstelprogramma opgestart, waarbij eigenaren worden ondersteund bij het herstellen van hun fundering.

Pilot met het Fonds Duurzaam Funderingsherstel

Een belangrijke maatregel is de deelname aan het Fonds Duurzaam Funderingsherstel (FDF). Dit landelijke fonds wil ervoor zorgen dat woningeigenaren met funderingsproblemen financiële ondersteuning kunnen krijgen. De aanpak is dat de gemeente Gouda een pilot startte om te bepalen of deelname aan dit fonds zinvol is. In 2017 werd besloten om dit fonds voor één jaar te testen. Indien dit goed verloopt, is de gemeente van plan om daarna vast lid te worden van het fonds.

Het fonds werkt als volgt: woningeigenaren kunnen een lening aanvragen voor het funderingsherstel. In sommige gevallen kan de gemeente Gouda als garant fungeren als het inkomen van de bewoner niet voldoende is. Dit is bedoeld om mensen met een lager inkomensniveau toch in staat te stellen om de herstelmaatregelen te nemen. De gemeente onderzoekt momenteel of deze garantie een extra risico met zich meebrengt, maar het doel is om funderingsherstel mogelijk te maken voor iedereen, ongeacht hun financiële situatie.

Funderingsonderzoek en Informatie

De gemeente Gouda heeft ook een funderingsonderzoeksplicht ingevoerd voor bepaalde wijkgebieden. Dit onderzoek is nodig om te bepalen of een woning op een stabiele fundering staat. In sommige gevallen is er sprake van funderingsverzakking, wat tot herstelmaatregelen leidt. In andere gevallen blijkt de fundering in orde te zijn, zoals bij de bewoners van de Vogelbuurt.

De gemeente heeft bovendien een informatieportaal opgericht op www.gouda.nl/stevigestad. Hierop worden vragen beantwoord over funderingsproblemen, mogelijke risico’s en herstelopties. De doelgroep van dit platform is vooral gericht op woningeigenaren in risicowijken, maar ook bouwbedrijven en andere betrokken partijen kunnen hier gerichte informatie vinden.

Juridische en Financiële Aspecten

Aansprakelijkheid van de Gemeente

Een van de grootste juridische vragen die in Gouda rijzen is of de gemeente aansprakelijk is voor schade die voortkomt uit funderingsproblemen. Dit is vooral relevant bij werkzaamheden aan de infrastructuur, zoals rioleringsprojecten. De gemeente Gouda heeft zich in het verleden verdedigd tegen juridische aansprakelijkheid door te stellen dat funderingsproblemen niet het gevolg zijn van haar werkzaamheden, maar louter van de natuurlijke veranderingen in de bodem. Dit betekent dat de gemeente niet verplicht is om financieel verantwoordelijk te zijn voor herstel van oude funderingen.

Toch zijn er situaties waarin de gemeente wel een rol speelt bij de financiering. Zo heeft zij in de Crabethstraat financiële tegemoetkomingen aangeboden aan bewoners die funderingsherstel moesten laten uitvoeren. Ondanks deze bijdrage was het bedrag voor sommige inwoners niet genoeg, aangezien de herstelkosten in de orde van grootte van tienduizenden euro’s liepen. Dit heeft leidinggegeven tot verder onderzoek naar mogelijke subsidies en financieringsopties.

Verzekering en Compensatie

De verzekeraar van de gemeente Gouda heeft in 2017 in een brief duidelijk gemaakt dat de aansprakelijkheid voor schade door funderingsproblemen niet op haar rust. De verzekering stelde dat de schade waarschijnlijk verband houdt met de natuurlijke zakking van de bodem en niet met werkzaamheden van de gemeente. Dit betekent dat woningeigenaren in dit geval geen schadevergoeding kunnen verwachten van de gemeente, tenzij zij juridisch aansprakelijkheid kunnen aantonen.

De bewoners van de Crabethstraat hebben echter een schaderegeling aangevraagd. De gemeente stelde in januari 2018 een tegemoetkoming van 10.000 euro beschikbaar, maar deze werd door de bewoners afgewezen omdat de herstelkosten veel hoger bleken te zijn. Later is een bedrag van 20.000 euro beschikbaar gesteld als voorbereiding voor het funderingsherstel. De uiteindelijke hoogte van de bijdrage is afhankelijk van het feit of alle bewoners in de straat akkoord gaan met de voorwaarden.

Rol van Bewoners

Hoewel de gemeente en het FDF een belangrijke rol spelen in de aanpak van funderingsproblemen, is de rol van de woningeigenaar niet te onderschatten. Het is namelijk de eigenaar die verantwoordelijk is voor het nemen van maatregelen. Dit betekent dat de bewoner op zoek moet gaan naar een funderingsonderzoek en vervolgens eventueel herstelmaatregelen moet laten uitvoeren.

De gemeente Gouda biedt via het Funderingsloket ondersteuning bij het vinden van een funderingsdeskundige en het inzicht geven in de kosten en mogelijke financiering. Dit is vooral gericht op mensen die financieel in een kwetsbare situatie verkeren. Voor de rest geldt dat de bewoner zelf verantwoordelijk is voor het nemen van actie.

Daarnaast is er ook de mogelijkheid om compensatie aan te vragen als de gemeente schade heeft veroorzaakt door haar werkzaamheden. Dit is echter een juridisch complex proces en vereist vaak juridische ondersteuning.

Conclusie

De funderingsproblematiek in Gouda is een complexe en langdurige kwestie die betrekking heeft op technische, juridische en financiële aspecten. De stad Gouda is sinds jaren op zoek naar oplossingen, met name door middel van pilots, funderingsonderzoek en samenwerking met het Fonds Duurzaam Funderingsherstel. De aanpak is gericht op het herstellen van funderingen, het informeren van woningeigenaren en het bepalen van de verantwoordelijkheid bij schadegevallen.

Bewoners van risicowijken worden geconfronteerd met zowel emotionele als financiële belasting. Het is belangrijk dat de gemeente Gouda blijft investeren in duidelijke communicatie en praktische maatregelen om funderingsproblemen te voorkomen of op te lossen. Daarnaast is het essent dat woningeigenaren zich bewust richten van de risico’s en actief meewerken aan het funderingsherstel.

In de komende jaren zal het verloop van de funderingsproblematiek in Gouda vooral afhangen van de samenwerking tussen de gemeente, woningeigenaren en bouwbedrijven. Door middel van innovatie, samenwerking en transparantie kan Gouda ervoor zorgen dat de stad steviger en duurzamer wordt opgebouwd.

Bronnen

gemeente