Hoeveel Zand Onder Fundering voor Schuur? Gids voor Correcte Uitvoering

Published by Redactie on juli 24, 2025 | Category fundering

Bij de aanleg van een fundering voor een schuur of een klein bouwproject, zoals een bergschuur of een serre, speelt het gebruik van zand onder de fundering een cruciale rol in de stabiliteit en duurzaamheid van het gebouw. Zand helpt bij het verdelen van de belasting, voorkomt inzakkingen, en draagt bij aan de drainage. Echter, de juiste dikte, het type zand en de manier van verdichten zijn essentieel voor een goede fundering. In dit artikel geven we een overzicht van de aanbevolen praktijken, gebaseerd op technische en praktische richtlijnen uit betrouwbare bronnen.

Inleiding

Een correct uitgevoerde fundering is de basis van elke constructie, ongeacht of het een woning, schuur of uitbouw betreft. Zand onder de fundering wordt vaak gebruikt om de ondergrond te verbeteren en de belasting van het gebouw gelijkmatig te verdelen. Het zorgt voor een bufferlaag die eventuele onregelmatigheden in de ondergrond opvangt. In het kader van een schuur, die vaak op een relatief kleine oppervlakte en met een beperkte belasting wordt gebouwd, is het evenwel belangrijk om de fundering niet te licht te onderschatten.

Deze gids is bedoeld voor eigenaars die zelf een schuur of een vergelijkbaar bouwproject willen realiseren, en wil hen helpen bij het bepalen van de juiste hoeveelheid zand onder de fundering, het type zand en de juiste aanpak van de verdichting.

De Rol van Zand Onder Fundering

Een zandlaag onder de fundering heeft meerdere functies:

Belastingverdeling: Het zand zorgt ervoor dat de belasting van het gebouw gelijkmatig over de ondergrond wordt verdeeld. Dit voorkomt inzakkingen en scheuren in de fundering.
Drainage: Zand draagt bij aan een goede afvoer van water, wat voorkomt opstapelen van natte ondergrond en mogelijke schade aan de fundering.
Bufferlaag: Het helpt bij het opvangen van kleine onregelmatigheden in de ondergrond, zodat de fundering een stabiele basis heeft.
Verdichting: Een goed verdichte zandlaag zorgt voor extra stevigheid en voorkomt vervorming onder belasting.

Deze functies maken zand tot een veelgebruikt materiaal in de bouwpraktijk, met name bij lichtere constructies zoals woningen, schuren of kleine aanbouwen.

Aanbevolen Dikte van de Zandlaag

De dikte van de zandlaag onder een fundering hangt af van meerdere factoren:

1. Standaard Situatie: 20 tot 30 Centimeter

In veel gevallen wordt een zandlaag van 20 tot 30 centimeter aanbevolen voor standaardconstructies op een stabiele ondergrond. Deze dikte is voldoende om de belasting van het gebouw gelijkmatig te verdelen en de drainering te waarborgen. Dit is een typische aanbeveling voor schuren of kleinere gebouwen die relatief licht zijn en niet op een problematische ondergrond staan.

2. Minder Stabiele Ondergrond: 30 tot 50 Centimeter

Bij minder stabiele ondergronden, zoals klei of veen, is het aan te raden om de zandlaag dikker te maken, tot 30 tot 50 centimeter. In dergelijke gevallen kan het aanraden zijn om extra maatregelen te nemen, zoals het verdichten van de ondergrond of het toepassen van een andere funderingstechniek.

De dikte van de zandlaag moet dus worden afgestemd op de specifieke omstandigheden van de bouwlocatie. In de praktijk is het verstandig om een grondonderzoek te laten uitvoeren voordat de fundering wordt uitgevoerd.

3. Praktijkvoorbeeld

Een voorbeeld uit de praktijk komt uit een discussie op een bouwforum, waarin iemand wilde bouwen aan een schuur op een leem- of kleigrond. De ondergrond was ondiep en het was mogelijk om op 70 cm een vaste zandlaag te treffen. Daarom overwoog de bouwer om funderingskokers van 160 mm PVC met beton te gebruiken, om de stabiliteit te waarborgen op een minder stabiele ondergrond. In dergelijke gevallen is het aan te raden om extra zand onder de fundering te gebruiken, of om de fundering dieper te maken.

Type Zand Kiezen

Niet elk type zand is geschikt voor gebruik onder een fundering. Het is belangrijk om zand te kiezen dat voldoet aan de nodige technische eisen. In de praktijk wordt vaak straatzand of funderingszand gebruikt, omdat deze soorten zand goede drainerende eigenschappen hebben en goed te verdichten zijn.

1. Straatzand

Straatzand is een mengsel van zand en fijne klei. Het heeft goede drainerende eigenschappen en is geschikt voor het verdichten. Het is vaak een goedkope en beschikbare optie.

2. Funderingszand

Funderingszand is een grof zand dat speciaal is ontworpen voor funderingswerken. Het heeft een grotere korrelgrootte dan straatzand en is minder gevoelig voor inzakkingen. Het is daarom aan te raden voor zandlagen onder funderingen.

3. Geel Zand

Geel zand, ook wel fijn zand genoemd, is niet direct geschikt voor gebruik onder een fundering vanwege de kleine korrelgrootte en de aanwezigheid van leem. Het kan problemen opleveren bij verdichting en stabiliteit. Het is echter geschikt voor stabilisatie in straatwerk of voor het aanbrengen van een laag boven de fundering.

Het type zand dat wordt gebruikt, kan ook bepalend zijn voor de duurzaamheid van de fundering. Zand met een grotere korrelgrootte is in veel gevallen beter geschikt, omdat het minder gevoelig is voor inzakkingen en beter te verdichten is.

Verdichting van de Zandlaag

Het verdichten van de zandlaag is een essentieel onderdeel van de uitvoering. Een goed verdichte zandlaag zorgt ervoor dat het niet onder de belasting inzakt of vervormt. Het verdichten kan gebeuren met behulp van een verdichtingsmachine of met handverdichters, afhankelijk van de omvang van het project.

In een klein project, zoals het bouwen van een schuur, kan het verstandig zijn om handverdichters te gebruiken. Deze zijn makkelijk te hanteren en zorgen voor een voldoende verdichting in het kader van een DIY-project. Bij grotere constructies is het aan te raden om een verdichtingsmachine in te zetten, om een homogene verdichting te garanderen.

Verdichtingsniveau

Het verdichtingsniveau moet voldoen aan de normen en verwachtingen van de bouwsector. In de praktijk wordt vaak een verdichtingsgraad van 95% van de maximale verdichting (MC) aangehouden. Dit betekent dat het zand moet worden verdicht tot het 95% van de maximale dichtheid bereikt, wat de stabiliteit en duurzaamheid verder verbetert.

Funderingstechnieken in Zandgronden

De keuze van de juiste funderingstechniek hangt af van de eigenschappen van de ondergrond en de belasting die het gebouw zal uitoefenen. In zandgronden zijn verschillende funderingstechnieken mogelijk, afhankelijk van de situatie.

1. Strokenfundering

Een strokenfundering bestaat uit meerdere stroken die de druk van het gebouw gelijkmatig verdelen. Deze techniek is geschikt voor zand- of veengrond, maar vereist een goede voorbereiding van de ondergrond en een goed verdichte zandlaag. De diepte van de fundering moet minstens 600 mm onder het maaiveld liggen om problemen in de winter te voorkomen.

2. Pijpfundering

Een pijpfundering bestaat uit funderingskokers van PVC of beton, waarop de constructie van het gebouw wordt geplaatst. Deze techniek is geschikt voor projecten op minder stabiele ondergrond of wanneer het niet mogelijk is om een volledige strokenfundering aan te leggen. In een voorbeeld uit een bouwforum werd overwogen om funderingskokers van 160 mm PVC met beton te gebruiken, waarop een ringfundering van betonbanden werd aangebracht. Deze aanpak zorgt voor een extra lage fundering en houdt het hout boven het maaiveld, wat extra bescherming biedt tegen natte ondergrond.

3. Ringfundering

Een ringfundering bestaat uit een cirkelvormige of vierkante fundering die rondom een constructie wordt aangebracht. Deze techniek is geschikt voor zandgronden en biedt een goede stabiliteit. Het is belangrijk om de zandlaag goed te verdichten en eventueel extra maatregelen te nemen, zoals het aanbrengen van een extra dikke zandlaag.

Aanbevolen Aanpak voor een Schuur

Bij het bouwen van een schuur of een vergelijkbaar bouwproject is het verstandig om de volgende stappen te volgen:

1. Grondonderzoek

Voordat de fundering wordt uitgevoerd, is het verstandig om een grondonderzoek te laten uitvoeren. Dit helpt bij het bepalen van de juiste dikte van de zandlaag en de keuze van de funderingstechniek.

2. Aanbrengen van Zandlaag

Bij een standaardconstructie op een stabiele ondergrond wordt een zandlaag van 20 tot 30 centimeter aanbevolen. Bij minder stabiele ondergronden, zoals klei of veen, is een dikte van 30 tot 50 centimeter aan te raden. Het zand moet worden verdicht tot een niveau van ongeveer 95% van de maximale verdichting.

3. Kiezen van het Juiste Zand

Gebruik straatzand of funderingszand voor de zandlaag. Geel zand is niet geschikt voor gebruik onder de fundering vanwege de kleine korrelgrootte en aanwezigheid van leem.

4. Verdichting

Gebruik handverdichters voor kleine projecten of een verdichtingsmachine voor grotere constructies. Zorg voor een homogene verdichting en controleer regelmatig de dichtheid van het zand.

5. Funderingstechniek Kiezen

Kies de juiste funderingstechniek op basis van de ondergrond en de belasting van het gebouw. Voor zandgronden zijn strokenfunderingen of funderingskokers geschikt.

6. Afwerking

Na het aanbrengen van de fundering en het verdichten van de zandlaag, kan het beton worden gegoten. Zorg ervoor dat de betonbanden goed aansluiten en de constructie stabiel is.

Praktijkvoorbeeld: Aanbouw van een Sere

Een ander voorbeeld uit de praktijk komt uit een bouwproject waarbij een sere aan te bouwen was. De fundering bestond uit betonpoeren en de vloer moest worden gelegd met tegels. De fundering werd uitgevoerd met zand en betonbanden, en de afwerking van de vloer werd zelf uitgevoerd. Ook in dit geval was het belangrijk om de zandlaag goed te verdichten en de fundering aan te passen aan de omstandigheden van de bouwlocatie.

Kosten en Tijd Invullen

De kosten van een fundering hangen af van meerdere factoren, zoals de omvang van het project, de materiaalkosten en de benodigde arbeid. Voor kleine projecten, zoals het bouwen van een schuur, kunnen de kosten relatief laag liggen, zolang de fundering goed wordt uitgevoerd.

1. Materialen

Zand: Afhankelijk van de dikte en de oppervlakte, kan het zandvolume variëren. Voor een schuur van 4x11 meter met een zandlaag van 30 cm, is ongeveer 13 m³ zand nodig.
Beton: De hoeveelheid beton hangt af van de funderingstechniek. Voor een strokenfundering kan ongeveer 1,5 tot 2 m³ beton nodig zijn.
Ander materiaal: Bekisting, armatuur, en eventueel verdichtingsapparatuur.

2. Arbeid

Verdichting: Handverdichters zijn geschikt voor kleine projecten en kosten ongeveer 100 tot 200 euro.
Betonpomp: Voor grotere hoeveelheden beton kan het verstandig zijn om een betonpomp in te zetten. De kosten liggen tussen 300 en 500 euro per dag.

3. Tijd

De tijd die nodig is voor het uitvoeren van een fundering hangt af van de omvang en de beschikbare hulp. Voor een schuur kan het project in 1 tot 2 dagen worden voltooid, mits de voorbereiding goed is en de benodigde materialen beschikbaar zijn.

Conclusie

De juiste hoeveelheid zand onder de fundering is essentieel voor de stabiliteit en duurzaamheid van een schuur of een ander klein bouwproject. Een zandlaag van 20 tot 30 centimeter is in veel gevallen aan te raden, maar bij minder stabiele ondergronden kan de dikte worden aangepast tot 30 tot 50 centimeter. Het kiezen van het juiste type zand en het verdichten van de zandlaag zijn eveneens belangrijke stappen in de uitvoering van een fundering.

In de praktijk is het verstandig om een grondonderzoek te laten uitvoeren en de fundering aan te passen aan de specifieke omstandigheden van de bouwlocatie. Voor DIY-projecten is het aan te raden om handverdichters te gebruiken en de verdichting te controleren. Bij twijfel is het verstandig om advies in te winnen bij een vakman, want beter voorkomen dan genezen.

Een correct uitgevoerde fundering zorgt voor een stevige basis voor het gebouw en draagt bij aan de duurzaamheid en de veiligheid van de constructie. Door aandacht te besteden aan de details van de fundering, kunnen homeowners en bouwprofessional zorgen voor een succesvol project.

Bronnen

schuur
zand