Externe funderingsisolatie: voordelen, methoden en aanbevolen materialen

Published by Redactie on juli 25, 2025 | Category fundering

Inleiding

Wanneer het gaat om energiebesparing en een aangenaam binnenklimaat, wordt vaak gefocust op het isoleren van daken, spouwmuren, vloeren en het plaatsen van dubbel glas. Echter, de isolatie van de fundering wordt vaak vergeten. Toch is het isoleren van funderingsmuren of -vloeren een waardevolle aanvulling op een energiezuinige renovatie. Bij huizen zonder kruipruimte is het bijvoorbeeld niet mogelijk om vloerisolatie toe te passen, waardoor het isoleren van de fundering een aantrekkelijke en efficiënte oplossing kan zijn.

In deze uitgebreide gids bespreken we de voordelen van het isoleren van funderingen vanaf de buitenkant, de geschikte materialen, de praktische stappen bij de uitvoering, en de situaties waarin het zinvol is om te isoleren. We geven ook een overzicht van de voordelen en nadelen van externe funderingsisolatie, en waarom het vaak de moeite waard is, zeker als alternatief voor vloerisolatie.

Waarom fundering isoleren vanaf de buitenkant?

Een fundering is een essentieel onderdeel van een gebouw en speelt een cruciale rol in de stabiliteit en energieprestatie. Door de directe contact met de grond, is de fundering onderhevig aan vocht en warmteverlies. Bij huizen zonder kruipruimte, wordt vaak energie verspild aan het opwarmen van de ondergrond. Door de fundering aan de buitenzijde te isoleren, wordt horizontale uitvloeiing van warmte tegengehouden. Hoewel het energieverlies via de ondergrond niet volledig kan worden gestopt zoals bij vloerisolatie, kan het toch sterk worden verminderd.

De isolatie van funderingsmuren vanaf de buitenkant heeft ook het voordeel dat het eenvoudiger en minder kostbaar kan zijn dan het openbreken van de vloer om te isoleren. Daarnaast leidt het tot een beter wooncomfort, omdat koudebruggen worden voorkomen en het risico op schimmelvorming wordt verminderd.

Voordelen van externe funderingsisolatie

De isolatie van funderingen vanaf de buitenkant biedt meerdere voordelen:

Energiebesparing: Een goed geïsoleerde fundering vermindert het warmteverlies en zorgt voor een hogere binnentemperatuur.
Verbeterd binnenklimaat: Door de voorkoming van vochtige en koele muren, wordt het risico op schimmelvorming verminderd.
Vermindering van koudebruggen: Koudebruggen zijn gebieden waar warmte snel verloren gaat. Isolatie van de fundering voorkomt dat koude lucht via de muren naar binnen trekt.
Duurzaamheid: Het gebruik van isolatiematerialen met hoge isolatiewaarden draagt bij aan de duurzaamheid van het gebouw.
Gemakkelijk uit te voeren: In veel gevallen is het eenvoudiger om de fundering aan de buitenkant te isoleren dan om de vloer open te breken.

Bij huizen zonder kruipruimte is externe funderingsisolatie een betere en voordeligere optie dan vloerisolatie. Het beste resultaat wordt bereikt wanneer zowel de vloer als de fundering geïsoleerd worden, maar ook alleen de fundering isoleren levert significante voordelen op.

Geschikte materialen voor externe funderingsisolatie

Het keuze van het juiste isolatiemateriaal is van groot belang voor de effectiviteit en duurzaamheid van de isolatie. Bij funderingsisolatie wordt vaak XPS-isolatie gebruikt. XPS (Expandid Polystyreen) is een vochtbestendige isolatie die drukbestendig, maatvast en recyclebaar is. Dit maakt het ideaal voor gebruik in vochtige omstandigheden, zoals ondergrondse funderingen.

XPS SL

XPS SL is een drukvaste en vochtbestendige isolatie. Het is 100% recycleerbaar en bevat een klimaatvriendelijke CO2-technologie. XPS SL wordt geproduceerd in een moderne fabriek in Tongeren (België).

XPS PROTECT ARTIC C

XPS PROTECT ARTIC C is een XPS-isolatiemateriaal met een esthetische gecementeerde afwerking. Het is vooral geschikt voor funderingsmuren boven het maaiveld. De afwerking beschermt het isolatiemateriaal tegen mechanische schade en verhoogt de duurzaamheid.

EPS-vloerplaten

EPS (Expansie Polystyreen) vloerplaten zijn licht, hebben een hoge isolatiewaarde, zijn vochtbestendig en voldoen aan brandveiligheidseisen. Ze zijn geschikt voor het isoleren van funderingsvloeren vanaf bovenaf, bijvoorbeeld in nieuwbouwprojecten zonder kruipruimte.

Uitvoering van externe funderingsisolatie

Het isoleren van funderingsmuren vanaf de buitenkant is een tijdrovende klus, maar het is in de praktijk uitvoerbaar. Hieronder volgt een overzicht van de stappen bij de uitvoering:

Vrijmaken van de fundering: De grond rondom de fundering moet worden afgewerkt, zodat de buitenmuur volledig toegankelijk is.
Plaatsen van isolatiemateriaal: XPS-isolatieplaten worden verlijmd op de buitenmuur. Het is belangrijk om de platen stevig aan te drukken om een dichte aansluiting te verkrijgen.
Terugvullen van de grond: Nadat de isolatieplaten zijn geplaatst, wordt de grond weer aangevuld en geëgaliseerd. Het is aan te raden om zand te gebruiken voor de terugvulling.

Deze methode is vergelijkbaar met het isoleren van gevels en vereist een zorgvuldige uitvoering om de isolatie effectief te maken. Het is aan te raden om professionele hulp in te schakelen bij het uitvoeren van deze klus, met name bij complexere situaties of als het gaat om grotere funderingen.

Tip 1: Gebruik XPS-isolatieplaten

Aangezien de grond onder een fundering vaak vochtig is, is het verstandig om XPS-isolatieplaten te gebruiken. XPS is vochtbestendig en drukvast, waardoor het ideaal is voor gebruik in vochtige omgevingen. Het is bovendien duurzaam en recycleerbaar, wat het geschikt maakt voor duurzame renovatieprojecten.

Tip 2: Gebruik isolatielijm in plaats van schroeven

Bij het bevestigen van de isolatieplaten is het belangrijk om isolatielijm te gebruiken in plaats van schroeven. Als schroeven gebruikt worden, kan dit leiden tot kleine openingen in de isolatie, die vocht en koudebruggen kunnen veroorzaken. Isolatielijm zorgt voor een stevige en dichte verbinding en vermindert het risico op vochtproblemen.

Tip 3: Isoleer ook de vloer en het plafond

Hoewel het isoleren van de fundering al veel voordelen biedt, is het aan te raden om ook de vloer en het plafond te isoleren, indien mogelijk. Dit zorgt voor een betere thermische prestatie en vermindert het warmteverlies via meerdere vlakken. Bij nieuwbouwprojecten of renovaties waarbij de vloerbedekking verwijderd kan worden, is dit een efficiënte manier om de energieprestatie van het gebouw te verbeteren.

Nadelen van externe funderingsisolatie

Hoewel externe funderingsisolatie veel voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen die in overweging genomen moeten worden:

Tijdrovend: Het vrijmaken van de fundering en het terugvullen van de grond is een tijdrovende klus.
Moeilijk toegankelijk: Bij gebouwen in bebouwde kom of met beperkte toegang kan het moeilijk zijn om de fundering volledig vrij te maken.
Aanpassing van de vloer: Bij het isoleren van de vloer vanaf bovenaf kan de vloer iets hoger komen te liggen, wat leidt tot problemen met deuren en trapafgangen.
Aanvullende maatregelen vereist: Het isoleren van de fundering is meestal niet voldoende op zichzelf. Aanvullende isolatiemaatregelen aan de vloer en gevel zijn vaak nodig om de energieprestatie van het gebouw te optimaliseren.

Hoewel deze nadelen bestaan, zijn de voordelen van externe funderingsisolatie over het algemeen aanzienlijk genoeg om het een waardevolle investering te maken, met name bij huizen zonder kruipruimte.

Wanneer is het isoleren van funderingen zinvol?

Het isoleren van funderingen is zinvol in verschillende situaties:

Geen kruipruimte: Wanneer het huis geen kruipruimte heeft, is het vaak niet mogelijk om vloerisolatie toe te passen. In dit geval is het isoleren van de fundering een goede alternatieve oplossing.
Oudere woningen: Oudere woningen hebben vaak een slechte isolatie en kunnen baat hebben bij aanvullende isolatiemaatregelen. Het isoleren van de fundering helpt bij het verbeteren van de energieprestatie.
Nieuwbouwprojecten: Bij nieuwbouwprojecten zonder kruipruimte is het aan te raden om de fundering vanaf de buitenkant te isoleren. Dit levert energiebesparing en verbeterd wooncomfort op.
Energiebesparing: In gebouwen met een lage Rc-waarde (warmteweerstand) kan het isoleren van de fundering leiden tot significante energiebesparing. Dit is vooral het geval bij funderingen met een lage isolatiewaarde en weinig aandacht voor koudebruggen.

Technische overwegingen bij externe funderingsisolatie

Het keuze van het juiste isolatiemateriaal en de uitvoering van de isolatie zijn cruciale factoren voor de effectiviteit van externe funderingsisolatie. Hieronder volgt een overzicht van enkele belangrijke technische overwegingen:

Aspect	Omschrijving
Rc-waarde	De Rc-waarde geeft de warmteweerstand van het isolatiemateriaal aan. Een hogere Rc-waarde betekent betere isolatie. Het is aan te raden om isolatiematerialen met een Rc-waarde van ten minste 4 m²K/W te gebruiken.
Koudebruggen	Het isoleren van de fundering helpt bij het verminderen van koudebruggen. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan de aansluitingen van de isolatie op andere bouwdelen, zoals de gevel en het plafond.
Vochtbestendigheid	Omdat de fundering direct in contact staat met de grond, is het belangrijk om vochtbestendige isolatiematerialen te gebruiken. XPS is hier een goede keuze.
Duurzaamheid	Het gebruik van recyclabele isolatiematerialen draagt bij aan de duurzaamheid van het gebouw. XPS SL is een duurzame optie.
Constructie	Het ontwerp van de isolatie moet worden toevertrouwd aan een specialist, zoals een architect of bouwkundige. De keuze van het isolatiemateriaal en de methode moeten worden afgestemd op de specifieke omstandigheden van het gebouw.

Conclusie

Het isoleren van de fundering vanaf de buitenkant is een waardevolle maatregel die bijdraagt aan energiebesparing, een verbeterd binnenklimaat en een hogere duurzaamheid. Het is vooral nuttig bij huizen zonder kruipruimte of bij nieuwbouwprojecten waar vloerisolatie niet mogelijk is. XPS-isolatieplaten zijn een goede keuze voor externe funderingsisolatie, omdat ze vochtbestendig, drukvast en duurzaam zijn.

Hoewel het isoleren van funderingen een tijdrovende klus is, zijn de voordelen over het algemeen aanzienlijk genoeg om het een waardevolle investering te maken. Het is aan te raden om professionele hulp in te schakelen bij de uitvoering, met name bij complexere situaties of als het gaat om grotere funderingen. Door externe funderingsisolatie toe te passen, kan het energieverbruik van het gebouw worden verminderd en het wooncomfort worden verbeterd.