Oude funderingen isoleren: Technieken, materialen en overwegingen voor een duurzame renovatie

Published by Redactie on juli 27, 2025 | Category fundering

Inleiding

Bij de renovatie van oude huizen speelt de isolatie van gevels en funderingen een essentiële rol in het verbeteren van de energieprestatie, het wooncomfort en de duurzaamheid van de woning. Vooral huizen die vóór 1970 zijn gebouwd, lopen vaak risico op funderingsproblemen en hebben weinig of geen isolatie. Het combineren van gevelisolatie met een goed functionerende funderingsisolatie is daarom een onmisbaar onderdeel van elke serieuze renovatie.

Funderingen vormen de basis van een gebouw en zijn blootgesteld aan verschillende belastingen zoals bodemvocht, regenval, mechanische impact en zuren in het water. Zonder vakkundig ontworpen isolatie ter hoogte van het maaiveld zakt de thermische efficiëntie van de opgaande wanden, vloeren op volle grond en vloeren boven een kruipkelder aanzienlijk. In dit artikel bespreken we de belangrijkste technieken, materialen en overwegingen bij het isoleren van oude funderingen, met een nadruk op praktische toepassingen en aanbevelingen uit recente bouwmaterialen en constructiemethodes.

Problemen met funderingen in oude huizen

In oude huizen zijn funderingsproblemen vaak het gevolg van verouderde bouwtechnieken. Typische oorzaken zijn het gebruik van houten palen, onvoldoende palenlengte of een slechte grondstabiliteit. Tekenen van funderingsproblemen kunnen onder andere zijn:

scheuren in muren of vloeren
dichteuren of deuren die niet goed sluiten
verhoogde vochtgevoeligheid of schimmelvorming in de woning

Het aanbrengen van isolatie aan de fundering is een goed idee, omdat het helpt bij het voorkomen van horizontaal warmteverlies en vochtproblemen. Daardoor wordt schimmelvorming en nare geurtjes preventief tegengegaan. Bovendien kan funderingsisolatie een alternatief zijn als het niet mogelijk is om vloerisolatie aan te brengen, bijvoorie in huizen zonder kruipruimte.

Belang van funderingsisolatie

Het isoleren van funderingen wordt vaak vergeten, terwijl het een essentieel onderdeel is van een energiezuinig gebouw. Vooral in oude woningen is het belangrijk om de fundering te isoleren, omdat deze direct contact heeft met de grond en dus een hoge kans op vocht- en warmteverlies heeft.

Door funderingsisolatie toe te passen, zorg je ervoor dat je energieverlies tegenwerkt en minder geld uitgeeft aan verwarming. Dit draagt bij aan een duurzamere woning en een betere inrichting van het wooncomfort. Daarnaast voorkom je schadelijke effecten van vocht en schimmel, wat ook de gezondheid van de bewoners ten goede komt.

Technieken voor funderingsisolatie

Er zijn verschillende technieken voor het isoleren van funderingen, afhankelijk van de toestand van de fundering en de bouwmethodes die beschikbaar zijn. De meest voorkomende methoden zijn het plaatsen van isolatieplaten in de bekisting, het isoleren van de buitekant van de fundering en het gebruik van permanente isolatieplaten.

XPS-isolatieplaten

Een veelgebruikte methode voor funderingsisolatie is het toepassen van drukvaste, vocht- en vorstbestendige XPS-isolatieplaten. Deze platen zijn geschikt voor funderingen die direct contact maken met de grond of water. XPS-isolatieplaten hebben een hoge druksterkte, waardoor ze goed aankunnen tegen de krachten die voorkomen in de grond. Daarnaast zijn ze vochtbestendig, wat betekent dat ze niet gemakkelijk vocht opnemen.

EPS-isolatieplaten

EPS (Expandeerd Polystyreen) is een andere veelvoorkomende isolatiemethode voor funderingen. Dit materiaal is goedkoper dan XPS, maar heeft iets minder druksterkte. EPS is echter geschikt voor funderingen waarbij de belasting gering is. Het wordt vaak gebruikt als permanente bekisting bij het gieten van nieuwe funderingen.

Funderingsbekisting

Een veelvoorkomende vorm van funderingsisolatie is funderingsbekisting. Dit is een vorm of mal waarin het beton kan worden gestort. De taak van deze bekisting is om het beton op de juiste plaats te houden, zodat het kan uitharden. De bekisting kan tijdelijk zijn, maar kan ook permanent gebruikt blijven worden. Deze bekisting wordt vaak gemaakt van goedkopere materialen, zoals EPS of XPS.

IsoBouw PowerKist

De IsoBouw PowerKist is een bekistingssysteem dat snel en eenvoudig is te verwerken. Het systeem bestaat uit drie delen en biedt de gebruiker de mogelijkheid om de bekisting snel en efficiënt te plaatsen. Er is geen zand nodig voor ondersteuning, wat de werkzaamheden versnelt. Werkzaamheden zoals het plaatsen van afstandhouders, aanbrengen van sparingen en het vlechten van wapening kunnen op deze manier sneller worden uitgevoerd.

Perimeterisolatie

Bij renovatieprojecten waarbij nieuwe funderingen naast bestaande worden gegoten, kan perimeterisolatie een geschikte oplossing zijn. Dit betreft het plaatsen van harde isolatieplaten tussen de bestaande fundering en de nieuwe fundering. Deze methode kan bijdragen aan een ononderbroken isolatieschil, mits de isolatieplaten goed worden verankerd en eventueel doorboord worden om de funderingen aan elkaar te verbinden.

Nieuwe funderingen isoleren

Bij het gieten van nieuwe funderingen kan de isolatie worden aangebracht aan de buitekant van de fundering, tot een stuk onder het maaiveld. Dit is een veelvoorkomende en effectieve methode. Voor nieuwe funderingen kunnen systemen zoals de Ecokist of andere moderne isolatiesystemen worden ingezet. Deze systemen zijn ontworpen voor snelle en eenvoudige verwerking en bieden een duurzame oplossing.

Materialen voor funderingsisolatie

Bij het kiezen van isolatiemateriaal voor funderingen zijn er verschillende opties beschikbaar. De keuze hangt af van factoren zoals druksterkte, vochtbestendigheid, duurzaamheid en kostprijs.

XPS (Extrudeerd Polystyreen)

XPS is een drukvaste isolatiemateriaal dat vaak wordt gebruikt voor funderingsisolatie. Het heeft een hoge druksterkte en is vochtbestendig, waardoor het goed aankunt tegen de krachten die in de grond werken. XPS is geschikt voor zowel nieuwe als bestaande funderingen en biedt een betrouwbare en duurzame oplossing.

EPS (Expandeerd Polystyreen)

EPS is een goedkoper alternatief voor XPS, maar heeft iets minder druksterkte. Het is geschikt voor funderingen waarbij de belasting gering is. EPS is vaak gebruikt als permanente bekisting bij het gieten van nieuwe funderingen.

Foamglas

Foamglas is een ander materiaal dat vaak wordt overwogen bij funderingsisolatie. Het is zeer vochtbestendig en heeft een hoge druksterkte. Foamglas is echter relatief prijzig en wordt vooral ingezet in specifieke projecten waarbij hoge eisen aan duurzaamheid en thermische efficiëntie worden gesteld.

Drukvaste folie isolatie

Drukvaste folie isolatie wordt ook wel gebruikt voor funderingsisolatie. Deze isolatie is geschikt voor het voorkomen van horizontaal warmteverlies en kan helpen bij het voorkomen van vochtproblemen in de fundering en vloer.

Aanbevelingen en praktische toepassingen

Bij het isoleren van oude funderingen is het belangrijk om rekening te houden met een aantal praktische overwegingen. Deze omvatten de toestand van de fundering, de grondomstandigheden, de gewenste thermische efficiëntie en de beschikbare budget.

Onderzoek en voorbereiding

Voordat isolatie wordt aangebracht, is het aan te raden om een grondige inspectie uit te voeren. Dit omvat het onderzoeken van eventuele schade aan de fundering, de stabiliteit van de grond en het vochtgehalte. Een grondige voorbereiding helpt bij het voorkomen van problemen tijdens en na de isolatie.

Kies het juiste materiaal

De keuze van het juiste isolatiemateriaal hangt af van de specifieke omstandigheden van het project. XPS en EPS zijn de meest gebruikte materialen voor funderingsisolatie, maar andere opties zoals foamglas en drukvaste folie kunnen ook in overweging worden genomen.

Combineer met funderingsherstel

Bij funderingen die schade vertonen of instabiliteit tonen, is het aan te raden om funderingsherstel te combineren met isolatie. Dit betreft het verstevigen van de fundering met wapeningsstaven en mortel, waarna de fundering kan worden geïsoleerd. Deze combinatie zorgt voor een langdurige en duurzame oplossing.

Overweeg perimeterisolatie

Bij renovatieprojecten waarbij nieuwe funderingen naast bestaande worden gegoten, kan perimeterisolatie een geschikte oplossing zijn. Dit betreft het plaatsen van harde isolatieplaten tussen de bestaande en de nieuwe fundering. Deze methode kan bijdragen aan een ononderbroken isolatieschil, mits de isolatieplaten goed worden verankerd.

Conclusie

Het isoleren van oude funderingen is een essentieel onderdeel van elke serieuze renovatie. Het helpt bij het verbeteren van de thermische efficiëntie van de woning, het voorkomen van vochtproblemen en het creëren van een duurzame en comfortabele woonomgeving. Door de juiste technieken en materialen toe te passen, is het mogelijk om een effectieve en langdurige isolatie te realiseren.

De keuze van het juiste isolatiemateriaal, zoals XPS of EPS, hangt af van de specifieke omstandigheden van het project. Het combineren van funderingsherstel met isolatie is aan te raden bij funderingen die schade vertonen. Daarnaast is perimeterisolatie een geschikte oplossing bij renovatieprojecten waarbij nieuwe funderingen naast bestaande worden gegoten.

Een grondige voorbereiding, het onderzoeken van de grondomstandigheden en de toestand van de fundering, en de keuze van een betrouwbare aannemer of specialist zijn essentieel voor een succesvolle funderingsisolatie.