Stootvoegroosters op maaiveld, fundering en bij kozijnen: Uitleg en toepassing in nieuwbouw en renovatie

Published by Redactie on juli 28, 2025 | Category fundering

Inleiding

In de bouwsector speelt ventilatie een essentiële rol bij het behouden van een gezonde, droge spouw in gevelconstructies. Een belangrijk element in deze ventilatie is het gebruik van stootvoegroosters, die worden ingebouwd in de stootvoegen van metselwerk. Deze roosters zorgen ervoor dat de spouw licht kan luchten, wat voorkomt dat vocht zich ophoopt en dat de isolatie zijn functie niet verliest. Het correcte gebruik van stootvoegroosters is niet alleen belangrijk voor de duurzaamheid van het gebouw, maar ook voor de beugeling tegen ongedierte en de esthetiek van de gevel.

Deze artikel richt zich op de toepassing van stootvoegroosters op specifieke plekken zoals maaiveld, fundering en bij kozijnen. Op basis van de voorhanden informatie uit betrouwbare bronnen wordt hierin ingegaan op de functie, afmetingen, materialen en aanbevolen aantallen stootvoegroosters. Ook worden de praktijkuitdagingen en mogelijke discussies tussen bouwvakmensen en experts besproken, zoals de noodzaak van open stootvoegen in combinatie met waterkeringen.

Wat is een stootvoegrooster?

Definitie en functie

Een stootvoegrooster is een kleine ventilatieopening in het metselwerk, meestal op een verticale stootvoeg. Het wordt gebruikt om de spouw tussen de binnen- en buitenmuur te luchten. Hierdoor kan vocht afvoeren en wordt het risico op schimmelvorming of vochtproblemen beperkt. Bovendien zorgt het rooster ervoor dat ongedierte, zoals mieren of insecten, niet makkelijk in de spouw kunnen terechtkomen.

Stootvoegroosters worden meestal gemaakt van kunststof (PE) of RVS (roestvrij staal). De roosters zijn ontworpen om visueel te passen bij het metselwerk en kunnen in kleuren zoals grijs, wit of zwart worden aangeboden.

Technische specificaties

Stootvoegroosters zijn beschikbaar in verschillende afmetingen, afhankelijk van het metselwerk. De meest voorkomende afmetingen zijn:

Dikte: 10 mm
Hoogte: 50 mm
Lengte: 100 mm

Deze afmetingen passen goed bij standaard bakstenen metselwerk, zoals waalformaat, maasformaat of moduulformaat. De roosters zijn vaak ontworpen om direct mee te worden gemetseld, maar er zijn ook varianten die kunnen worden ingezet in een reeds open stootvoeg.

Duurzaamheid en recyclering

Voor duurzame bouw zijn er ook stootvoegroosters beschikbaar die gemaakt zijn van gerecycled materiaal. Deze roosters zijn meestal gemaakt van 75 tot 99% gerecycled plastic en zijn volledig her te gebruiken. Deze keuze is niet alleen milieuvriendelijk, maar ook geschikt voor groene bouwprojecten.

Toepassing van stootvoegroosters in nieuwbouw en renovatie

Maaiveld

Een van de belangrijkste plekken waar stootvoegroosters worden toegepast is vlak boven het maaiveld. Dit is een cruciale plek om ventilatie te garanderen, omdat hier vaak het grootste risico op vochtinslag is. Door een stootvoegrooster in te bouwen op deze hoogte, kan het vocht dat eventueel in de spouw terechtkomt, snel worden afgevoerd.

Bij de fundering is er ook een waterkering (DPC) aanwezig, maar deze kan niet volledig beschermen tegen alle vochtgevaar. Een stootvoegrooster boven de DPC zorgt voor extra ventilatie en kan samen met de DPC voor een effectieve vochtbeheersing zorgen.

De aanbevolen hoeveelheid stootvoegroosters per 3 à 4 strekken is algemeen geaccepteerd. Bij de fundering wordt wel eens aangeraden om 1 stootvoeg per 2 strekken te openen, omdat het risico op vocht hier hoger is.

Fundering

Bij de fundering van een bouwwerk is het essentieel dat de spouw goed kan luchten. Hier wordt vaak een waterkering (DPC) aangebracht, maar deze is meestal niet voldoende om al het vocht te beheersen. Daarom wordt er vaak gekozen voor een stootvoegrooster vlak onder de DPC. Deze roosters helpen bij het afvoeren van vocht dat mogelijk in de spouw terechtkomt.

De aanbevolen afstand tussen de roosters hangt af van de mate van ventilatie die nodig is. In sommige gevallen is het voldoende om één rooster per 3 à 4 strekken aan te brengen, maar bij risicogebieden (zoals in vochtige of lage regio’s) kan het verstandig zijn om de afstand te verkleinen.

Een belangrijk aspect bij de toepassing van stootvoegroosters bij de fundering is de bescherming tegen ongedierte. Het Bouwbesluit bepaalt dat er geen openingen groter dan 10 mm mogen zijn in de spouw. Stootvoegroosters zijn daarom ontworpen met kleine openingen die voldoen aan deze eisen. Bovendien voorkomen ze dat insecten of ratten gemakkelijk in de spouw kunnen terechtkomen.

Kozijnen

Bij de plaatsing van kozijnen is het ook belangrijk om stootvoegroosters toe te passen. Deze roosters worden vaak onder en boven de kozijnen geplaatst om ervoor te zorgen dat de spouw kan luchten. Dit is vooral belangrijk bij horizontale onderbrekingen in het metselwerk, zoals boven een kozijnopening of onder de rand van een deur.

De aanbevolen afstand tussen de roosters is meestal 1 per 3 à 4 strekken, afhankelijk van de mate van ventilatie die nodig is. In sommige gevallen, bijvoorbeeld bij grote geveloppervlakten of in vochtige omgevingen, kan het nodig zijn om de afstand te verkleinen.

De roosters worden meestal gemaakt van kunststof (PE) of RVS (roestvrij staal). Kunststof is een goedkope en duurzame optie, terwijl RVS vaak wordt gekozen om de gevel een strakke, professionele afwerking te geven. RVS-roosters zijn ook beschikbaar in verschillende kleuren, wat de optische afwerking van de gevel kan verbeteren.

Stootvoegroosters versus open stootvoegen

Wat is een open stootvoeg?

Een open stootvoeg is een verticale voeg zonder metselspecie. Deze voegen worden vaak aangebracht om extra ventilatie mogelijk te maken in de spouw. Ze zijn meestal te vinden bij horizontale beëindigingen van het metselwerk, zoals boven een kozijn of bij de aansluiting van het dak.

Open stootvoegen zijn een alternatief voor stootvoegroosters, maar ze hebben ook hun nadelen. Ze zijn bijvoorbeeld niet visueel zo aantrekkelijk en kunnen in sommige gevallen moeilijk worden afgesloten tegen ongedierte. Daarom worden stootvoegroosters vaak voorkeur gegeven, omdat ze zowel functioneel als esthetisch zijn.

Aanbevolen hoeveelheid open stootvoegen

Voor voldoende afvoer moet één open stootvoeg per 3 à 4 strekken worden aangebracht. Bij de fundering wordt wel eens overwogen om 1 open stootvoeg per 2 strekken aan te houden, omdat het risico op vocht hier hoger is.

De kosten voor het aanbrengen van open stootvoegen zijn hoger dan voor normale voegen. Dit komt doordat het een gediplomeerde voeger vereist en de tijd die nodig is om de voegen te maken, aanzienlijk groter is. De gemiddelde kosten voor een open stootvoeg liggen rond de €7 per m², terwijl een knipvoeg circa €25 per m² kost.

Praktijkuitdagingen en discussies

De noodzaak van open stootvoegen is niet altijd duidelijk. In sommige gevallen is het volgens aannemers of bouwvakmensen niet nodig om open stootvoegen aan te brengen, omdat het metselwerk al voldoende vocht kan afvoeren. Andere experts adviseren echter om open stootvoegen of stootvoegroosters aan te brengen als extra maatregel tegen vochtproblemen.

Er is ook discussie over de noodzaak van open stootvoegen onder het maaiveld. Volgens sommige experts is het nut van deze roosters beperkt, omdat het risico op mierplaag of andere ongedierte groter is. Andere experts adviseren om open stootvoegen onder het maaiveld aan te brengen als extra ventilatieopening, in combinatie met een DPC.

Aanbevolen plaatsing van stootvoegroosters

Algemene richtlijnen

De aanbevolen plaatsing van stootvoegroosters is als volgt:

Vlak boven het maaiveld: voor ventilatie en afvoer van vocht.
Onder en boven gevelopeningen: bij kozijnen, deuren en andere horizontale onderbrekingen.
Voorafgaand aan de aansluiting bij het dak: om de spouw goed te luchten.
Bij de fundering: om vocht af te voeren en de DPC te ondersteunen.
Op regelmatige afstand: meestal 1 rooster per 3 à 4 strekken.

Deze richtlijnen zijn gebaseerd op de informatie van verschillende betrouwbare bronnen, zoals bouwmaatschappijen en bouwexperts. Het is belangrijk om rekening te houden met de lokaal geldende bouwnormen en eventuele aanbevelingen van de architect of aannemer.

Specificaties per geveltype

De keuze van de juiste stootvoegrooster hangt ook af van het type gevel. Voor bakstenen gevels zijn er specifieke roosters die goed passen bij het metselwerk. Voor stucwerk of natuursteen gevels zijn er ook aangepaste varianten beschikbaar.

RVS-roosters zijn vaak de voorkeurskeuze bij gevels met een strakke afwerking. Ze zijn niet alleen duurzaam, maar ook goed te kleuren in een RAL-kleur, wat de geveloptiek verbetert.

Duurzaamheid en milieuvriendelijkheid

Milieuvriendelijke opties

Voor duurzame bouw zijn er stootvoegroosters beschikbaar die gemaakt zijn van gerecycled materiaal. Deze roosters zijn vaak gemaakt van 75-99% gerecycled plastic en zijn volledig her te gebruiken. Deze keuze is niet alleen milieuvriendelijk, maar ook geschikt voor groene bouwprojecten.

De verpakking van deze roosters is vaak gemaakt van gerecycled of biobased materialen, wat bijdraagt aan een lagere CO2-voetafdruk. Dit maakt ze geschikt voor gebruik in duurzame woningbouwprojecten of groene woningen.

RVS-roosters

RVS-roosters zijn een duurzamere optie dan kunststof, omdat ze langer meegaan en minder vaak vervangen hoeven te worden. Bovendien zijn ze herbruikbaar en kunnen ze worden ingezet in verschillende bouwprojecten.

RVS-roosters zijn ook beter bestand tegen corrosie en weersinvloeden, wat de levensduur van de gevel verbetert. Ze zijn vaak gekozen voor gebruik in regio’s met een vochtige klimaat of in regio’s waar de gevel optische waarde heeft.

Aanbevolen aantallen stootvoegroosters

Aantal roosters per 3 à 4 strekken

Voor voldoende ventilatie wordt aanbevolen om één stootvoegrooster per 3 à 4 strekken aan te brengen. Dit is een algemeen aanvaarde norm die in verschillende bronnen wordt genoemd. Bij risicogebieden, zoals in vochtige of lage regio’s, kan het verstandig zijn om de afstand te verkleinen.

Aanpassing bij de fundering

Bij de fundering wordt vaak aangeraden om één rooster per 2 strekken aan te brengen. Dit komt doordat het risico op vocht hier hoger is. De DPC (waterkering) is hier meestal aanwezig, maar de spouw kan toch extra ventilatie gebruiken.

Aanpassing bij gevelopeningen

Bij gevelopeningen, zoals kozijnen of deuren, is het ook verstandig om de afstand tussen de stootvoegroosters te verkleinen. Dit komt doordat de spouw hier extra ventilatie nodig heeft om vochtproblemen te voorkomen.

Aanbevolen materialen en kleuren

Kunststof (PE)

Kunststof (PE) is een populaire keuze voor stootvoegroosters vanwege de lage prijs en de duurzaamheid. Kunststof is ook makkelijk te reinigen en heeft een lange levensduur. De kleur van kunststof-roosters is meestal grijs of wit, wat goed past bij de meeste metselwerkvarianten.

RVS (roestvrij staal)

RVS-roosters zijn vaak gekozen wanneer de gevel een strakke afwerking moet hebben. Ze zijn duurzaam, herbruikbaar en bestand tegen corrosie. Bovendien zijn ze beschikbaar in verschillende kleuren, wat de optische waarde van de gevel kan verbeteren.

RVS-roosters zijn ook beter geschikt voor gebruik in regio’s met een vochtige klimaat of in regio’s waar de gevel optische waarde heeft. Ze zijn vaak gekozen bij luxe bouwprojecten of bij gevels met een hoge optische waarde.

Samenvatting

Stootvoegroosters zijn een essentieel onderdeel van ventilatie in gevelconstructies. Ze worden meestal aangebracht op specifieke plekken zoals maaiveld, fundering en bij kozijnen om ervoor te zorgen dat de spouw kan luchten en dat vocht niet opstapt. De aanbevolen hoeveelheid roosters is meestal één per 3 à 4 strekken, afhankelijk van de mate van ventilatie die nodig is.

De keuze van de juiste stootvoegrooster hangt af van het type gevel, de lokaal geldende bouwnormen en eventuele aanbevelingen van de architect of aannemer. Voor duurzame bouw zijn er ook stootvoegroosters beschikbaar die gemaakt zijn van gerecycled materiaal. Deze roosters zijn vaak gemaakt van 75-99% gerecycled plastic en zijn volledig her te gebruiken.

Het is belangrijk om rekening te houden met de praktijkuitdagingen en discussies rondom de noodzaak van open stootvoegen of stootvoegroosters. In sommige gevallen is het nut van open stootvoegen beperkt, terwijl in andere gevallen extra ventilatie nodig is om vochtproblemen te voorkomen.

Bij de fundering is het aanbevolen om één rooster per 2 strekken aan te brengen, omdat het risico op vocht hier hoger is. Bij gevelopeningen, zoals kozijnen of deuren, is het ook verstandig om de afstand tussen de roosters te verkleinen.

In het kort is het gebruik van stootvoegroosters een essentiële maatregel in de bouwsector om ventilatie en vochtbeheersing te garanderen. Door het juiste aantal roosters op de juiste plaatsen aan te brengen, kan men ervoor zorgen dat de spouw optimaal kan luchten en dat vochtproblemen worden voorkomen.

Conclusie

Stootvoegroosters spelen een cruciale rol bij de ventilatie van gevelconstructies. Ze worden meestal aangebracht op specifieke plekken zoals maaiveld, fundering en bij kozijnen om ervoor te zorgen dat de spouw kan luchten en vocht niet opstapt. De aanbevolen hoeveelheid roosters hangt af van de mate van ventilatie die nodig is, maar in de meeste gevallen is het aanbevolen om één rooster per 3 à 4 strekken aan te brengen.

Door het juiste aantal roosters op de juiste plaatsen aan te brengen, kan men ervoor zorgen dat de spouw optimaal kan luchten en dat vochtproblemen worden voorkomen. Stootvoegroosters zijn daarom een essentiële maatregel in de bouwsector en een aanbevolen keuze voor iedereen die betrokken is bij nieuwbouw of renovatie.