Riolering aanleggen: technieken, materialen en stappenplan

Published by Redactie on juli 2, 2025 | Category riolering

De aanleg van een riolering is een complexe en belangrijke taak, die zowel technische als bouwkundige kennis vereist. De riolering speelt een cruciale rol bij het afvoeren van afvalwater en regenwater van binnen- en buitenhuizen. In dit artikel worden de belangrijkste technieken, materialen en stappen besproken die bij de aanleg van een riolering van toepassing zijn. De informatie is gebaseerd op de in de bronnen verstrende gegevens, waaronder technische handleidingen, bouwkundige richtlijnen en praktische adviezen.

Technieken en materialen bij de aanleg van riolering

Bij de aanleg van een riolering zijn verschillende technieken en materialen van toepassing, afhankelijk van de situatie en het type gebouw. De belangrijkste technieken omvatten:

1. Riolering met een standleiding en ontspanningsleiding

Een standleiding is een centrale leiding waarlangs afvalwater van verschillende lozingstoestellen wordt afgevoerd. Om een optimale afvoer te garanderen, wordt vaak een ontspanningsleiding gebruikt. Deze leiding zorgt voor een gelijkmatige verdeling van de druk in het rioolstelsel en voorkomt ontsluiting van stankafsluiters. Voor hoge gebouwen wordt vaak een dubbele standleiding toegepast, waarbij de verdiepingen op elke verdieping met elkaar worden verbonden. Dit zorgt voor optimale beluchting en afvoer.

2. Aansluiting van binnenriolering op buitenriolering

De binnenriolering is het deel van het rioolstelsel dat zich binnen het gebouw bevindt, terwijl de buitenriolering het deel is dat zich buiten het gebouw bevindt. De aansluiting op de buitenriolering moet voldoen aan bepaalde normen, zoals de NTR 3216, die richtlijnen geeft voor het ontwerp, de uitvoering en het beheer van bouwwerken. De afstand tot het hoofdriool moet zo zijn dat de afvoer efficiënt verloopt.

3. Gebruik van verbindingsstukken en afdichting

Bij het aanleggen van rioleringsbuizen is het belangrijk om gebruik te maken van verbindingsstukken en afdichtingsmaterialen zoals PVC-lijm. Hiermee wordt ervoor gezorgd dat de verbindingen waterdicht zijn en geen lekkages veroorzaakt. Ook zijn er speciale sovent-t-stukken beschikbaar die kunnen worden gebruikt bij aansluitingen op de gemeenschappelijke standleiding.

4. Materialen voor riolering

De materialen die worden gebruikt bij de aanleg van een riolering zijn van groot belang voor de duurzaamheid en betrouwbaarheid van het systeem. De meest gebruikte materialen zijn:

PVC-buizen: Deze worden vaak gebruikt voor binnenriolering, vanwege hun lage kosten en eenvoudige uitvoering.
Gietijzeren buizen: Deze worden minder vaak gebruikt, maar nog steeds toegepast in oudere gebouwen.
Koudgewalste stalen buizen: Deze buizen zijn robuust en geschikt voor zware belastingen, maar worden minder vaak toegepast in moderne gebouwen.

Daarnaast zijn er ook materialen zoals glasvezelversterkt polyester, die kunnen worden gebruikt bij renovatie van bestaande leidingen. Dit materiaal vormt een nieuwe, duurzame corrosiewerende leiding in de bestaande leiding met een levensverwachting van 50 jaar.

Aanleg van riolering: stappenplan

De aanleg van een riolering vereist een zorgvuldig voorbereid plan, waarbij rekening wordt gehouden met verschillende factoren zoals de bodemgesteldheid, de locatie en de afmetingen van de leidingen. Hieronder volgt een overzicht van de stappen die bij de aanleg van een riolering in acht moeten worden genomen.

Stap 1: Voorbereidingen

Vóór het aanleggen van een riolering is het belangrijk om voorbereidingen te treffen. Dit omvat:

Klic-melding aanvragen: Dit is verplicht voor machinaal graven, om de aanwezigheid van kabels en leidingen in de ondergrond te bepalen.
Locatie bepalen: Bepaal de locatie waar de riolering moet worden aangelegd. Gebruik de informatie uit de Klic-melding om veilig te graven.
Materialen en gereedschappen verzamelen: Verzamel alle benodigde materialen, zoals rioleringsbuizen, putten, verbindingsstukken en gereedschap zoals een schop, een graafmachine en een waterpas.

Stap 2: Graafwerkzaamheden

Na de voorbereiding is het tijd om met de graafwerkzaamheden te beginnen:

Markeer de sleufroute: Gebruik piketpaaltjes en touw om de route te markeren waar de sleuf voor de riolering moet worden gegraven.
Graaf de sleuf: Gebruik een schop of graafmachine om de sleuf te graven volgens de aangegeven markeringen.
Controleer de helling: Zorg ervoor dat de sleuf een lichte helling heeft om een goede afvoer van het afvalwater te garanderen.

Stap 3: Aanleg van rioleringsbuizen

Nadat de sleuf is gegraven, is het tijd om de rioleringsbuizen aan te leggen:

Leg de eerste buis: Begin bij de aansluiting op het hoofdriool en leg de eerste rioleringsbuis in de sleuf. Zorg ervoor dat de buis op de juiste hoogte en helling ligt.
Verbind de buizen: Verbind de rioleringsbuizen met behulp van verbindingsstukken. Zorg ervoor dat de verbindingen goed vastzitten en dat er geen lekkages kunnen optreden.
Plaats inspectieputten: Plaats inspectieputten op strategische punten langs de riolering. Deze putten maken het mogelijk om de riolering te inspecteren en eventuele verstoppingen op te sporen.

Stap 4: Verbindingen maken

Nu de rioleringsbuizen zijn geplaatst, is het tijd om de verbindingen te maken:

Maak gebruik van PVC-lijm: Breng PVC-lijm aan op de uiteinden van de rioleringsbuizen en stukken. Schuif de buizen en stukken stevig in elkaar om een waterdichte verbinding te garanderen.
Controleer op lekkages: Controleer zorgvuldig op eventuele lekkages bij de verbindingen. Een goede afdichting is essentieel om te voorkomen dat afvalwater in de grond sijpelt.

Stap 5: Aansluiting op het hoofdriool

Na het aanleggen van de riolering en wanneer de aansluiting op het hoofdriool is voltooid, is het tijd voor de afwerking:

Maak een opening in het hoofdriool: Graaf voorzichtig met een schop een opening in het hoofdriool waar de rioleringsbuis op aangesloten kan worden.
Verbind de rioleringsbuis met het hoofdriool: Plaats de rioleringsbuis in de opening van het hoofdriool en maak een stevige verbinding met behulp van verbindingsstukken en PVC-lijm.

Stap 6: Afwerking en verdichting van de sleuf

Na het aanleggen van de riolering en wanneer de aansluiting op het hoofdriool is voltooid, is het tijd voor de afwerking:

Vul de sleuf: Vul de sleuf geleidelijk aan met grond en stamp deze stevig aan. Zorg ervoor dat de grond gelijkmatig verdeeld is om verzakkingen te voorkomen.
Controleer de afvoer: Controleer de afvoer van het afvalwater door water in de riolering te laten stromen. Controleer of het water soepel en zonder verstoppingen wegloopt.

Belangrijke overwegingen bij de aanleg van riolering

Bij de aanleg van een riolering zijn er verschillende belangrijke overwegingen die in acht moeten worden genomen. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste punten.

1. Metingen en dimensionering

Bij het aanleggen van een riolering is het belangrijk om rekening te houden met de afmetingen en de capaciteit van de leidingen. De diameter van de leidingen moet worden bepaald op basis van het aantal lozingstoestellen en de hoeveelheid afvalwater dat per seconde moet worden afgevoerd. Voor de berekening van de diameter van de standleiding en grondleiding wordt gebruikgemaakt van de formule:

$$ Q_a = p \times \sqrt{\text{som } Q \text{ lozingstoestellen}} $$

Waarbij: - $ Q_a $ = samengestelde gelijktijdige afvoer - $ p $ = gelijktijdigheidscoëfficiënt - $ \text{som } Q \text{ lozingstoestellen} $ = som afvoerende lozingstoestellen

2. Lengte- en temperatuurveranderingen

PVC-buizen hebben een grote uitzettingscoëfficiënt. Bij een temperatuurverschil van ongeveer 60°C is over 10 m een lengtetoename van ca 3,5 cm mogelijk. Hierbij moet rekening worden gehouden bij de aanleg, met inbegrip van het toepassen van expansiestukken als dit nodig is.

3. Beperking van geluidsoverlast

Bij de aanleg van een riolering is het belangrijk om rekening te houden met het geluidsniveau. Volgens het bouwbesluit mag het karakteristieke geluidsniveau van een toilet met waterspoeling, kraan of mechanisch ventilatiesysteem niet hoger zijn dan 30 dB(A).

4. Duurzaamheid en renovatie

Bij de aanleg van een riolering is het belangrijk om ook rekening te houden met duurzaamheid en renovatie. Voor het reinigen van bestaande leidingen kan het tubus systeem worden gebruikt, waarbij meerdere lagen glasvezelversterkt polyester aan de binnenkant van de bestaande leiding worden gespoten. Dit vormt een nieuwe, duurzame corrosiewerende leiding met een levensverwachting van 50 jaar.

Conclusie

De aanleg van een riolering is een complexe en belangrijke taak, die zowel technische als bouwkundige kennis vereist. De riolering speelt een cruciale rol bij het afvoeren van afvalwater en regenwater van binnen- en buitenhuizen. Bij de aanleg van een riolering zijn verschillende technieken en materialen van toepassing, afhankelijk van de situatie en het type gebouw. De aanleg vereist een zorgvuldig voorbereid plan, waarbij rekening wordt gehouden met verschillende factoren zoals de bodemgesteldheid, de locatie en de afmetingen van de leidingen. Bovendien zijn er belangrijke overwegingen die in acht moeten worden genomen, waaronder metingen, lengte- en temperatuurveranderingen, geluidsoverlast en duurzaamheid.